Miałem status bezrobotnego. Podjąłem decyzję o otworzeniu własnej działalności i na jej rozwój otrzymałem środki z urzędu pracy. Warunkiem ich otrzymania było wydatkowanie zgodnie z przeznaczeniem, jakie wskazałem we wniosku jeszcze przed zarejestrowaniem działalności. Będę prowadził sprzedaż detaliczną przez Internet.
Za otrzymane środki kupiłem komputer, opłaciłem domenę internetową i zakupiłem towar handlowy. Wiem, że ta pomoc jest wolna od podatku oraz że zakupione środki trwałe nie są kosztem firmy, jeżeli wydatki na ich nabycie zostały zwrócone w jakiejś formie. Działalność gospodarczą otworzyłem 12 września, natomiast towar handlowy kupiłem 30 sierpnia br. Towaru handlowego nie mogę bezpośrednio wpisać w koszty (bo w momencie zakupu jeszcze nie prowadziłem działalności), więc wpisałem jego wartość jako remanent początkowy do rozliczenia na koniec roku (w książce przychodów i rozchodów). Ponieważ jestem VAT-owcem, od sprzedaży tego towaru naliczę VAT należny. Czy mogę go pomniejszyć o VAT naliczony wynikający z faktury zakupu towaru w deklaracji za wrzesień?
Czytelnik ma taką możliwość, bo w momencie składania deklaracji VAT-7, w której wykaże podatek naliczony związany z zakupem towaru, będzie zarejestrowanym podatnikiem VAT. Taki wniosek wypływa np. z wyroków Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z 5 stycznia 2006 r. (I SA/Ol 445/05), w Krakowie z 30 stycznia 2007 r. (I SA/Kr 1218/05), a także wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 21 grudnia 2006 r. (I FSK 378/06). Sąd stwierdził, że status czynnego podatnika VAT trzeba mieć w momencie wykazywania odliczenia (składania deklaracji), nie jest natomiast konieczne posiadanie go w dniu wykonania czynności dającej prawo do odliczenia.
Co prawda do niedawna organy podatkowe dość powszechnie twierdziły, że podatek naliczony przy zakupach poczynionych przed dniem rejestracji podatnika VAT nie może być odliczony. Teraz jednak pod wpływem orzecznictwa sądowego zmieniły zdanie (zob. np. pismo Pierwszego Urzędu Skarbowego w Tarnowie z 27 lutego 2007 r., DO/443-4/07).
Przeszkodą do odliczenia nie jest też to, że czytelnik nie zaliczył zakupionego towaru bezpośrednio do kosztów podatkowych, tylko ujął go w remanencie początkowym. Wydatek ten stanie się bowiem takim kosztem przy ustalaniu dochodu na koniec roku z uwzględnieniem różnic remanentowych.
Reasumując, składając deklarację VAT-7 za wrzesień (do 25 października), czytelnik ma prawo uwzględnić w niej VAT naliczony przy zakupie towaru przed rozpoczęciem działalności gospodarczej. Prawo do odliczenia – zgodnie z art. 86 ust. 10 i 11 ustawy o VAT – może być bowiem zrealizowane w rozliczeniu za miesiąc, w którym podatnik otrzymał fakturę, lub w rozliczeniu za miesiąc następny.
