W połowie listopada Ministerstwo Finansów i Rozwoju zamierza przedstawić projekt nowelizacji ustawy o VAT, zakładającej odejście od ustalania stawki podatku na dany towar czy usługę w zależności od ich klasyfikacji w PKWiU 2008. Stworzona zostanie nowa matryca stawek VAT, mająca maksymalnie uprościć system stawek oraz wyeliminować istniejące dziś absurdalne sytuacje w ich stosowaniu. Nowy system stawek może spowodować ich obniżenie na wybrane produkty, a jednocześnie w przypadku innych produktów stawka ta może wzrosnąć. Zgodnie z planami, na wdrożenie nowych stawek VAT podatnicy dostaną co najmniej pół roku.
Przedsiębiorcy alarmują
Obecnie system stawek VAT w Polsce oparty jest o Polską Klasyfikację Wyrobów i Usług z 2008 roku (PKWiU 2008). Od lat przedsiębiorcy i eksperci alarmują, że system ten jest nieprecyzyjny i komplikuje rozliczenia podatkowe. Problemy w stosowaniu stawek VAT zaczynają się już na etapie ustalenia właściwej klasyfikacji towaru czy usługi na podstawie PKWiU. Organy podatkowe pełną odpowiedzialność za właściwą klasyfikację przerzucają na podatników, odmawiając wydawania wiążących interpretacji podatkowych w zakresie klasyfikacji PKWiU. Podatnicy mogą szukać pomocy w Ośrodku Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi, jednak wydawane przez ten ośrodek opinie w zakresie klasyfikacji towaru czy usługi na gruncie PKWiU nie mają mocy wiążącej i nie chronią podatnika.
Szerokie zastosowanie
Warto również dodać, że klasyfikacja PKWiU, nastręczająca przedsiębiorcom tak wielu problemów, determinuje nie tylko wysokość stawki VAT. Na systemie bazującym na PKWiU opiera się również krajowy system odwróconego obciążenia VAT (reverse charge) oraz instytucja odpowiedzialności solidarnej. Także inne przepisy w zakresie VAT posługują się PKWiU – w tym przepisy dotyczące zastosowania stawki 0 proc., procedury szczególnej dla dostaw dzieł sztuki czy stosowania zwolnień z obowiązku ewidencjonowania sprzedaży przy użyciu kas fiskalnych.
Ministerstwo Finansów i Rozwoju zdaje się nareszcie dostrzegać powyższe problemy, sygnalizując chęć zamian w tym zakresie. Jeszcze przed końcem roku światło dzienne ma ujrzeć projekt nowelizacji VAT wprowadzający zupełnie nową matrycę stawek VAT.
Na razie szczegóły planowanych zmian nie są znane.
Powstanie matryca
Z zapowiedzi Ministerstwa Finansów i Rozwoju wynika, że w projekcie nowelizacji ustawy o VAT znajdą się rozwiązania przewidujące zmianę sposobu identyfikowania towarów i usług na potrzeby VAT poprzez odejście od stosowania klasyfikacji PKWiU 2008 na rzecz:
• Nomenklatury Scalonej (CN) - w zakresie towarów oraz
• aktualnej PKWiU 2015 - w zakresie usług.
Nowa matryca stawek ma uprościć ich stosowanie oraz wyeliminować istniejące dziś absurdy, jak np. różne stawki na musztardę i sos musztardowy, pieczywo o krótkim i długim terminie ważności, ciastka, lody płynne oraz te na patyku.
Dodatkowo, podatnicy mają mieć możliwość występowania o Wiążącą Informację Stawkową - stanowiącą instrument zapewniający pewność co do prawidłowości opodatkowania VAT realizowanych transakcji.
W projekcie znajdą się także modyfikacje dotyczące innych regulacji związanych dziś ze stosowaniem PKWiU (m.in. system odwrotnego obciążenia reverse charge).
Joanna Henzel, doradca podatkowy, supervisor w dziale doradztwa podatkowego TPA Poland
