Rz: Czy osoba, która zarejestrowała działalność w CEIDG, a faktycznie jej nie podjęła, może wnosić o wykreślenie wpisu z dniem jej zgłoszenia?
Alicja Pawelec: Tak, ale tylko wtedy, gdy wniosek o wpis informacji o niepodjęciu działalności gospodarczej złoży najpóźniej do końca upływu dnia poprzedzającego wskazaną datę jej rozpoczęcia. Taką możliwość wprowadziła nowelizacja ustawy o swobodzie działalności gospodarczej z 19 maja 2016 r. Jeśli więc we wniosku o wpis do CEDIG określono datę rozpoczęcia działalności np. na 3 stycznia 2017 r., to wniosek o wpis informacji o niepodjęciu działalności można złożyć najpóźniej do końca 2 stycznia 2017 r. Istotne jest, że złożenie wniosku o niepodjęciu działalności oznacza, że wpis do CEDIG nie będzie udostępniany.
Od kiedy trzeba zarejestrować działalność w CEIDG, jeśli faktycznie otwarcie np. baru nastąpi 1 stycznia, ale w listopadzie są już czynione przygotowania do tego – roznoszone ulotki, kupowany sprzęt do gotowania itd.?
Art. 14 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej wskazuje, że przedsiębiorca może podjąć działalność w dniu złożenia wniosku o wpis do CEDIG albo po uzyskaniu wpisu do rejestru przedsiębiorców w KRS. Zatem termin zgłoszenia wniosku o wpis do CEDIG, jako czynności legalizującej prowadzenie działalności gospodarczej, powinien poprzedzać dzień jej rozpoczęcia. Termin rozpoczęcia działalności może być przy tym tożsamy z datą zgłoszenia wniosku o wpis do CEDIG lub też późniejszy. Gdy rozpoczęcie działalności planowane jest np. na 3 stycznia 2017 r., wniosek można złożyć już w listopadzie 2016 r. ze wskazaniem daty rozpoczęcia działalności na 3 stycznia 2017 r. Oczywiście można go też złożyć 3 stycznia 2017 r.
Wpis do CEDIG ma charakter deklaratoryjny, a nie konstytutywny. Stanowi podstawę rozpoczęcia działalności tylko w rozumieniu jej legalizacji i nie jest zdarzeniem ani czynnością, które bezwzględnie czasowo wiążą się z podjęciem działalności. Nie kreuje on też bytu prawnego przedsiębiorcy. Określenie przez przedsiębiorcę daty rozpoczęcia działalności wpisywanej do ewidencji powoduje powstanie domniemania faktycznego, że z tą datą podjęto działalność i że była prowadzona do czasu jej wykreślenia z ewidencji (m.in. wyrok WSA w Warszawie z 22 lipca 2009 r., VII SA/Wa 46/09). Sąd Apelacyjny w Lublinie w wyroku z 9 października 2013 r. (III AUa 730/13) dodatkowo wskazał, że dla określenia prowadzenia działalności i obowiązku jej legalizacji nie ma znaczenia subiektywne przekonanie, że nie jest ona prowadzona. Nie można więc wykluczyć, że czynności uznawane za przygotowawcze do prowadzenia działalności mogą zostać uznane za faktyczne jej prowadzenie kreujące obowiązek wcześniejszej legalizacji działalności.
Czy zgłoszenie/zmianę/wyrejestrowanie z CEIDG można przeprowadzić wyłącznie elektronicznie? Czy przez wpis osoba fizyczna zaczyna figurować jako przedsiębiorca w innych urzędach i tam też powinna się wyrejestrować?
Wniosek o wpis do CEDIG (którym jest również wniosek o wykreślenie i zmianę danych) składa się za pośrednictwem formularza elektronicznego oraz za pośrednictwem elektronicznej platformy usług administracji publicznej. Wniosek można też sporządzić na formularzu i złożyć albo wysłać do urzędu gminy. Jeżeli zainteresowany podmiot posiada kwalifikowany podpis elektroniczny albo podpisuje się podpisem potwierdzonym profilem zaufanym ePUAP, może przeprowadzić wpis działalności do CEDIG, jej wykreślenie i zmianę danych w formie elektronicznej, bez osobistego stawiennictwa w urzędach. Jednocześnie CEDIG przekazuje dane zawarte we wniosku do właściwego naczelnika US, GUS, ZUS albo KRUS. W przypadku wykreślenia wpisu w CEDIG organy te otrzymują informacje o tym fakcie nie później niż w dniu roboczym następującym po dniu dokonania wpisu. Zasadniczo przedsiębiorca nie musi dokonywać w nich odrębnego wyrejestrowania prowadzonej działalności.
—not. j.kal.
