Przepisy k.p. przewidują możliwość uniknięcia odpowiedzialności pracodawcy w razie uposażenia załogi w ubezpieczenie na życie, które obejmuje ryzyko spełnienia świadczenia na wypadek śmierci. W świetle art. 93 § 7 k.p. odprawa pośmiertna nie przysługuje, gdy wypłacona przez instytucję ubezpieczeniową rekompensata będzie wyższa bądź jej równa. W przeciwnym razie pracodawca zobowiązany jest wyrównać dysproporcję w świadczeniach.
Co ciekawe, niefortunna redakcja analizowanego przepisu przyczynić się może do powstania sytuacji niedorzecznej. Mianowicie, jeżeli uposażonym w umowie ubezpieczenia zostanie osoba niebędąca członkiem rodziny ubezpieczonego, a wysokość świadczenia z umowy przewyższy równowartość odprawy ustalonej na podstawie art. 93 k.p., najbliżsi krewni zmarłego nie otrzymają nawet najmniejszej rekompensaty. Gdyby jednak świadczenie od ubezpieczyciela było niższe niż suma odprawy, to wyrównanie różnicy należałoby spełnić do rąk członków rodziny.
W razie samobójstwa ubezpieczonego pracownika odpowiedzialność ubezpieczyciela ulega ograniczeniu o dyspozycję z art. 833 k.c., zgodnie z którą nie będzie zwolniony z obowiązku wypłaty odszkodowania po upływie dwóch lat od zawarcia umowy. Ten termin może zostać skrócony wolą stron do sześciu miesięcy (art. 833 zd. 2 k.c.). Wynika on ze względów praktycznych, w tym interesu zakładu ubezpieczeń, a umowy ubezpieczenia na życie po jego upływie przekształcają się w kontrakty bezskładkowe lub podlegają wykupowi.
Na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 7 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych odprawa pośmiertna nie stanowi nieodpłatnego świadczenia pracowniczego i została zwolniona z podatku. Zaznaczyć również należy, iż ustawodawca w tym przepisie nie ograniczył przywileju podatkowego wyłącznie do odprawy w rozumieniu art. 93 k.p., ale przewidział także zwolnienie dla świadczeń wynikających np. z obowiązującego układu zbiorowego pracy (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 11 października 2013 r., IBPBII/1/415-703/13/JP). W związku z powyższym na przedsiębiorcy nie ciążą żadne obowiązki wynikające ze statusu płatnika podatku ani obowiązki informacyjne (interpretacja indywidualna dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 8 maja 2013 r. (IPPB2/415-234/13-2/EL).
