Nie ma obowiązku podwyższania wynagrodzenia pracownikowi niepełnosprawnemu, który uzyskał zgodę na aktywność w normalnym czasie pracy na podstawie ?art. 16 ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o rehabilitacji).
W rozumieniu art. 15 ust. 1 ?i 2 ustawy o rehabilitacji czas pracy niepełnosprawnego nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 tygodniowo. Natomiast czas pracy osoby zaliczonej do znacznego lub umiarkowanego stopnia inwalidztwa nie może przewyższać 7 godzin na dobę i 35 tygodniowo (tzw. skrócona norma czasu pracy).
Mniej bez straty
Niższa norma pracy nie obniża jednak wynagrodzenia pracownika niepełnosprawnego. Zgodnie z art. 18 ustawy o rehabilitacji stosowanie norm czasu pracy z jej art. 15 nie powoduje obniżenia wysokości wynagrodzenia wypłacanego w stałej miesięcznej wysokości. Godzinowe stawki wynagrodzenia zasadniczego, odpowiadające osobistemu zaszeregowaniu lub zaszeregowaniu wykonywanej pracy, przy przejściu na normy z art. 15 ustawy, ulegają podwyższeniu w stosunku, w jakim pozostaje dotychczasowy wymiar czasu pracy do tych norm.
Osoba ze znacznym stopniem niepełnosprawności może pracować – za zgodą lekarza – w pełnej normoe czasu pracy.
Ponadto żadnemu niepełnosprawnemu nie wolno pracować w porze nocnej ani ?w godzinach nadliczbowych (art. 15 ust. 3 ustawy o rehabilitacji).
Na własne życzenie
Od tych zasad istnieje wyjątek. W myśl art. 16 ust. 1 ustawy o rehabilitacji, jej art. 15 nie stosuje się:
Jeżeli więc niepełnosprawny chce pracować w normalnym kodeksowym czasie pracy, powinien złożyć wniosek pracodawcy, że na podstawie art. 16 ustawy o rehabilitacji chce zostać przebadany przez lekarza medycyny pracy. Szef kieruje go na te badania, a lekarz wystawia zgodę/zaświadczenie, że nie trzeba stosować do niego szczególnych norm czasu pracy (sztywna norma czasu pracy, skrócony czas pracy, zakaz pracy w porze nocnej oraz w godzinach nadliczbowych).
Zdaniem resortu
Państwowa Inspekcja Pracy ?w stanowisku z 29 sierpnia ?2014 r. (GNP-306-023-102-1/14) wskazała w odniesieniu do art. 18 ustawy o rehabilitacji i obowiązku wyrównania wynagrodzenia pracownikowi, któremu przysługuje skrócony czas pracy, że intencją ustawodawcy było niedopuszczenie do sytuacji, w której objęcie osób niepełnosprawnych szczególną ochroną przy czasie pracy prowadziłoby do ich pokrzywdzenia przy wynagrodzeniu. W tych regulacjach chodzi o dostosowanie norm czasu pracy inwalidów do ich możliwości psychofizycznych przez sztywne ukształtowanie/skrócenie norm czasu pracy przy jednoczesnym utrzymaniu wynagrodzenia. Art. 18 ustawy o rehabilitacji stosuje się wyłącznie do przejścia z norm powszechnych na te szczególne przewidziane w art. 15 ustawy o rehabilitacji, gdy wskutek redukcji czasu pracy dochodziłoby do obniżki pensji pracownika.
Stąd zdaniem PIP obowiązek podwyższenia godzinowej stawki wynagrodzenia zasadniczego, o którym mowa w art. 18 ustawy o rehabilitacji, zachodzi jedynie wtedy, gdy stosuje się szczególne normy czasu pracy z jej art. 15, nie zaś w sytuacji odwrotnej (przejścia z norm szczególnych na ogólne).
Pracodawca z pytania nie musi zatem podnosić pensji etatowcowi, który ma zgodę na pracę w ogólnym czasie pracy na mocy art. 16 ustawy o rehabilitacji. Mimo aktywności przez 8 godzin na dobę (zamiast 7) jego pobory pozostają bez zmian.
Autor jest radcą prawnym?w Polskiej Organizacji Pracodawców Osób Niepełnosprawnych
