Różnorodność stosunków gospodarczych, dynamika rozwoju międzynarodowych transakcji, a także znaczna liberalizacja handlu powodują poszukiwanie przez przedsiębiorców rozwiązań prowadzących do optymalizacji organizacji czasu i wysiłku niezbędnego do finalizacji planowanych transakcji. Tego rodzaju rozwiązaniem staje się umowa ramowa.

Do czego się przyda

Umowa ramowa reguluje zasadnicze kwestie relacji łączącej strony transakcji poprzez formalne ustalenie etapów i kroków prowadzących do spełnienia celu transakcji oraz wskazanie fundamentalnych aspektów technicznych oraz prawnych dotyczących przyszłej współpracy stron. Zawarcie takiego porozumienia jest sposobem na sformalizowanie intencji stron poprzez wyrażenie ich wspólnej koncepcji współpracy.

Jaka podstawa

Polskie ustawodawstwo definiuje umowę ramową jedynie w kontekście prawa zamówień publicznych, określając ją jako umowę zawieraną przez zamawiającego z wykonawcą bądź wykonawcami. Umowa taka stanowi jeden z wielu etapów procedury udzielenia zamówienia publicznego, a zawiera się ją po przeprowadzeniu postępowania dotyczącego udzielenia zamówienia, stosując odpowiednio przepisy o zamówieniach publicznych.

Nie wyklucza to jednak możliwości zawarcia umowy ramowej na podstawie kodeksowej zasady swobody umów. Klasyfikując ją jako umowę nienazwaną, strony mogą dowolnie określić w niej cele gospodarcze, które chcą wspólnie osiągnąć w ramach przyszłej współpracy.

Gdzie są różnice

W obrocie gospodarczym funkcjonuje kilka konstrukcji, które mają na celu umożliwienie zorganizowania procesu prowadzącego do realizacji zamiarów stron. Zasadne jest rozróżnienie listu intencyjnego, umowy przedwstępnej oraz umowy ramowej. W sytuacji, w której intencje stron są sprecyzowane w sposób wyczerpujący, zawarcie ich w liście intencyjnym może się okazać niewystarczające. Różnice pomiędzy umową przedwstępną i umową ramową >patrz tabela istotne cechy.

Treść umowy ramowej powinna zawierać harmonogram działań stron w sprawie zawierania kolejnych umów. Może ona opisywać sposób ich zawierania oraz niezbędne elementy. Nadrzędnym celem zawarcia takiej umowy jest, w odróżnieniu od umowy przedwstępnej, nie tyle uzyskanie zapewnienia zawarcia określonej umowy finalnej, ile zharmonizowanie pewnych uwarunkowań związanych z tokiem postępowania pomiędzy stronami. Przyjąć więc należy, iż umowa ramowa jest swoistą umową organizacyjną >patrz tabela, co powinna regulować.

Monika ?Ciechomska, prawnik, Kancelaria Chajec, Don-Siemion & Żyto

Podpisanie przez przedsiębiorcę umowy ramowej może pomóc mu ?w zaoszczędzeniu znacznej ilości czasu. Podpisując umowę ramową, przedsiębiorca może bowiem wskazać, iż zlecanie wykonawcy kolejnych zadań ma się odbywać na jej warunkach, jedynie na podstawie zlecenia wydawanego w określonej formie. W takiej sytuacji zbędne stanie się każdorazowe podpisywanie kolejnej umowy.

Kolejną korzyścią dla przedsiębiorcy jest brak ryzyka, że druga strona umowy dochodzić będzie zawarcia umowy realizacyjnej stanowiącej przedmiot umowy ramowej. Wynika to m.in. z opisanego obok braku ustawowego obowiązku zawierania przez strony konkretnie wskazanej umowy.

Umowa ramowa może być wykorzystywana w prowadzeniu ?bardzo różnej działalności gospodarczej. Może ona regulować warunki współpracy między producentem sprzętu a dostawcą ?jego komponentów, między inwestorem a agencją marketingową, ?jak również w stosunkach między bankiem a jego klientem. ?Zawarcie umowy ramowej w tym ostatnim przypadku daje łatwiejszy dostęp do produktów i usług w przyszłości. Umowa określać będzie ogólne zasady korzystania z produktów banku, takich jak konto osobiste, bankowość elektroniczna, karty płatnicze czy kredyty. Podpisanie jej nie obliguje strony do korzystania ze wszystkich zaoferowanych przez bank produktów. Umożliwia natomiast aktywowanie ich w uproszczony sposób (zgodnie z zapisami ?umowy ramowej), np. przez złożenie wniosku o kredyt przez ?internet lub telefon.