W tym roku podwładny nie nabędzie prawa do urlopu dodatkowego, chyba że od wydania tego orzeczenia upłynął rok zatrudnienia.

Jednym z przywilejów niepełnosprawnych pracowników jest dodatkowy urlop wypoczynkowy. Zgodnie z art. 19 ustawy ?z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (tekst jedn. DzU ?z 2011 r. nr 127, poz. 721 ze zm., dalej ustawa o rehabilitacji) prawo takie mają tylko osoby zaliczone do umiarkowanego albo znacznego stopnia niepełnosprawności. Ale prawo do pierwszego dodatkowego urlopu niepełnosprawny nabywa dopiero po przepracowaniu roku po dniu zaliczenia do jednego z tych stopni niepełnosprawności.

Zgodnie z wyjaśnieniami Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych (www.niepelnosprawni.gov.pl) za dzień zaliczenia do danego stopnia niepełnosprawności uznajemy dzień posiedzenia zespołu orzekającego (datę wydania orzeczenia).

Przy liczeniu rocznego okresu zatrudnienia na podstawie art. 66 ustawy o rehabilitacji należy się posiłkować ustawą z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (tekst jedn. DzU z 2014 r., poz. 121), a konkretnie jej art. 112. Termin oznaczony m.in. w latach kończy się z upływem dnia, który nazwą lub datą odpowiada początkowemu dniowi terminu.

Przykład

Pan Janusz 7 kwietnia 2014 r. przedstawił w dziale kadr orzeczenie o przyznaniu umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, przy czym wydano je 1 kwietnia br. Pan Janusz nabędzie prawa do urlopu dodatkowego dopiero 2 kwietnia 2015 r.

Przy ustalaniu okresu rocznej pracy uwzględnia się wszystkie okresy zatrudnienia przypadające po uzyskaniu orzeczenia o niepełnosprawności – bez względu na występujące między nimi przerwy oraz bez względu na liczbę pracodawców. Podwładny nabędzie prawa do dodatkowych wakacji nawet wtedy, gdy nie pracował z powodu choroby, pobierając zasiłek chorobowy albo świadczenie rehabilitacyjne. Istotne jest tu bowiem pozostawanie w stosunku pracy, a nie jej faktyczne świadczenie.

Przykład

Pan Tadeusz 8 kwietnia 2013 r. przedłożył orzeczenie o zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności z 1 kwietnia tego roku. 17 kwietnia 2013 r. ?pan Tadeusz uległ wypadkowi przy pracy, w wyniku czego stał się niezdolny do pracy. Podwładny wróci do pracy 31 października 2014 r., otrzymując za pierwsze 182 dni choroby zasiłek chorobowy, a za następne dni świadczenie rehabilitacyjne. Mimo nieobecności w firmie z powodu choroby nabył prawa do urlopu dodatkowego 2 kwietnia 2014 r., przy czym będzie mógł je zrealizować dopiero po powrocie do pracy.

Ważna data orzeczenia

Z pytania czytelnika wynika, że pracownik przedłożył orzeczenie o niepełnosprawności 7 kwietnia 2014 r. Nie wiemy natomiast, z jaką datą wydano ten dokument. Jeżeli był on wcześniejszy, niewykluczone, że podwładny przepracował już wymagany rok po dniu zaliczenia do umiarkowanego stopnia albo okres ten upłynie jeszcze w tym roku i tym samym nabył lub nabędzie prawa do urlopu dodatkowego jeszcze w 2014 r.

Przykład

Pani Monika 7 kwietnia 2014 r. przedstawiła w firmie orzeczenie ?o zaliczeniu jej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. Wydano je jednak 15 lipca 2013 r. Pani Monika nabędzie więc prawa do pierwszego urlopu dodatkowego 16 lipca 2014 r. Dla ustalenia uprawnień urlopowych istotna jest tu data wydania orzeczenia, a nie przedłożenia dokumentu pracodawcy.

Bez zmniejszania

Mimo że pracownik czytelnika najprawdopodobniej nabędzie prawa do pierwszego urlopu dodatkowego w kwietniu 2015 r., będzie mu przysługiwał urlop w pełnym wymiarze, ?a więc dziesięć dni roboczych. Nie zmniejsza się go proporcjonalnie, jeśli prawo do niego powstało albo ustało w trakcie roku kalendarzowego.

Przykład

Pan Jerzy, zatrudniony na cały etat, 30 grudnia 2013 r. przedłożył orzeczenie o zaliczeniu go do umiarkowanego stopnia pochodzące z 23 grudnia. Prawa do pierwszego urlopu dodatkowego nabędzie 24 grudnia 2014 r. i mimo to będzie mu się on należał w pełnym wymiarze, tj. dziesięć dni roboczych. Natomiast już 1 stycznia 2015 r. będzie mu przysługiwał kolejny urlop dodatkowy – także dziesięć dni roboczych. W zależności od stażu urlopowego w 2015 r. będzie miał urlop (podstawowy i dodatkowy) ?w wymiarze:

- ?30 dni – jeśli legitymuje się stażem niższym niż dziesięć lat,

- ?36 dni – przy co najmniej dziesięcioletnim stażu.

Przy niepełnym etacie

Proporcjonalnie natomiast zmniejsza się urlop dodatkowy, jeśli niepełnosprawny jest zatrudniony w niepełnym wymiarze czasu pracy. BON uważa, że w takiej sytuacji należy najpierw ustalić łączny wymiar przysługujących pracownikowi urlopów wypoczynkowych (podstawowego i dodatkowego), a dopiero później zmniejszyć go proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy.

Przykład

Pani Małgorzata, legitymująca się 15-letnim stażem pracy, ?17 kwietnia 2014 r. nabyła prawa do urlopu dodatkowego z racji zaliczenia jej do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności. ?Jest zatrudniona na 1/4 etatu. ?W tym roku nie korzystała jeszcze z wakacji, a więc przysługuje jej łącznie dziewięć dni wolnych (1/4 ?z 26 dni urlopu podstawowego ?+ dziesięć dni urlopu dodatkowego).

Kiedy jeszcze proporcjonalny

Dodatkowy urlop wypoczynkowy dla niepełnosprawnych proporcjonalnie zmniejsza się także w przypadkach określonych w art. 1551 k.p. (ustanie stosunku pracy) oraz art. 1552 k.p. ?(powrót do pracy po co najmniej jednomiesięcznej przerwie ?z przyczyn określonych w tym przepisie, ale innych niż urlop wychowawczy). Tu jednak nie mamy do czynienia z taką sytuacją.

Nie zawsze będzie przywilej

Ekstraurlop nie przysługuje osobie uprawnionej do wypoczynku w wymiarze przekraczającym 26 dni ?lub do urlopu dodatkowego ?na podstawie odrębnych przepisów, jeśli wynosi on ?co najmniej dziesięć dni roboczych.