Ukrpatent: Jak uzyskać ochronę własności intelektualnej na Ukrainie

Procedura uzyskania wyłączności (patent deklaracyjny) rozpoczyna się od złożenia wniosku do Ukraińskiego Instytutu Własności Przemysłowej (Ukrpatent). Jest to przedsiębiorstwo państwowe pełniące większość funkcji urzędu patentowego, którym formalnie jest Państwowa Służba Własności Intelektualnej. Ten drugi podmiot wydaje patenty i inne świadectwa ochronne na przedmioty własności przemysłowej oraz występuje w ramach współpracy międzynarodowej.

Najpierw wniosek

W postępowaniu przed Ukrpatentem i Państwową Służbą Własności Intelektualnej podmioty zagraniczne obowiązuje przymus rzecznikowski.

Wniosek o patent deklaracyjny powinien być sporządzony w języku ukraińskim i zawierać następujące elementy:

10 lat tyle wynosi czas ochrony od daty złożenia wniosku

- podanie o uzyskanie patentu deklaracyjnego na wzór;

- zastrzeżenia;

- opis wyjaśniający istotę zastrzeżeń;

- rysunki (jeżeli są wskazane w opisie);

- referat (streszczenie opisu wzoru).

Jest opłata

Od wniosku pobierana jest opłata w wysokości 800 HRN (1 HRN ? 0,4 zł), jeżeli zawiera on nie więcej niż trzy zastrzeżenia (za każde dodatkowe zastrzeżenie – 80 HRN). Potwierdzenie jej uiszczenia powinno być załączone do wniosku, ale może też zostać złożone do Ukrpatentu w ciągu dwóch miesięcy od daty złożenia wniosku. Jeżeli zgłaszający wniesie stosowne podanie (wraz z opłatą w wysokości 400 HRN), wspomniany termin może zostać jeszcze przedłużony, ale nie więcej niż do sześciu miesięcy.

Za dzień otrzymania aplikacji przez Ukrpatent uważa się dzień wniesienia dokumentów zawierających przynajmniej: wniosek o wydanie patentu deklaracyjnego (w jakiejkolwiek formie), dane wnioskodawcy oraz materiały „wyglądające" jak opis wzoru użytkowego. Jeżeli opis i zastrzeżenia sporządzono w języku obcym, to ich tłumaczenie powinno dotrzeć do Ukrpatentu w ciągu dwóch miesięcy od daty złożenia wniosku. Z datą złożenia wniosku wiąże się pierwszeństwo konwencyjne, więc przedstawiona regulacja pozwala w bardzo odformalizowany sposób zabezpieczyć datę pierwszeństwa zgłoszenia na potrzebę aplikowania o ochronę w innych państwach.

Artykuł 15 u.o.p.w.w.u przewiduje, że wnioskodawca może powołać się na datę pierwszeństwa wynikającą ze złożenia wniosku o patent albo ochronę wzoru użytkowego do odpowiedniego organu państwa członkowskiego Konwencji paryskiej o ochronie własności przemysłowej, w tym polskiego Urzędu Patentowego.

Czas na ekspertyzę

W dalszej kolejności Ukrpatent przeprowadza ekspertyzę formalną. W jej ramach sprawdza się m. in., czy zgłoszone rozwiązanie może być przedmiotem wzoru użytkowego, ewentualną sprzeczność z porządkiem publicznym lub dobrymi obyczajami, jak też spełnienie wymagań formalnych.

Co ważne, na etapie uzyskiwania ochrony Ukrpatent nie weryfikuje rzeczywistego spełnienia przez wzór przesłanek nowości i przemysłowej stosowalności tj. odmiennie niż polski Urząd Patentowy, który każde zgłoszenie bada merytorycznie. Konsekwencją, jest brak gwarancji, co do rzeczywistej wartości zarejestrowanych wzorów.

Decyzja o wyłączności

Wnioski z ekspertyzy formalnej stanowią podstawę decyzji o udzieleniu wyłączności. W razie otrzymania decyzji pozytywnej zgłaszający ma trzy miesiące na uiszczenie opłaty w wysokości 100  dolarów (dla podmiotów zagranicznych) za wydanie patentu i 200 HRN za publikację, pod rygorem uznania wniosku za cofnięty. Ukrpatent dokonuje rejestracji patentu w Państwowym Rejestrze Patentów, a równocześnie w oficjalnym czasopiśmie Państwowej Służby Własności Intelektualnej opublikowana zostaje informacja o  jego wydaniu. Nie później aniżeli po trzech miesiącach od tej daty Państwowa Służba Własności Intelektualnej publikuje zastrzeżenia, opis oraz ilustracje. Samo wydanie dokumentu potwierdzającego udzielenie ochrony następuje w ciągu miesiąca od rejestracji. Czas ochrony wynosi 10 lat od daty złożenia wniosku.

Opisana procedura trwa zwykle około 6–7 miesięcy, co jest okresem znacznie krótszym niż ubieganie się o patent na wynalazek na Ukrainie lub w Polsce, jak również o prawo ochronne na wzór użytkowy w Polsce.

Można zaskarżyć

Wnioskodawcy nie zgadzającemu się z wydaną na podstawie ekspertyzy formalnej negatywną decyzją Państwowej Służby Własności Intelektualnej, w ciągu dwóch miesięcy od daty otrzymania decyzji przysługuje prawo do jej zaskarżenia do Izby Apelacyjnej PSWI albo bezpośrednio do właściwego miejscowo sądu administracyjnego.Objęcie wzoru użytkowego ochroną potwierdza patent deklaracyjny a zakres ochrony wyznaczają zastrzeżenia. Co istotne, zakres patentu na proces rozciąga się także na produkt bezpośrednio uzyskany tą drogą. Uprawnionemu z patentu deklaracyjnego przysługuje, zgodnie z art. 28 ust 2 u.o.p.w.w.u., wyłączne prawo do korzystania ze wzoru użytkowego. Uprawnionemu przysługują przeciwko naruszycielowi roszczenia o zaniechanie dalszych naruszeń oraz o zapłatę odszkodowania (art. 34 ust. 2 u.o.p.w.w.u.). Za zgodą uprawnionego ze wskazanymi roszczeniami może wystąpić także licencjobiorca.