- Wraz ze wspólnikiem planuję założyć firmę, która będzie prowadziła hurtową i detaliczną sprzedaż alkoholu. Jaką formę prawną wybrać dla takiej działalności?
– pyta czytelnik.
Z art. 18 ust. 12 pkt 4 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi wynika, że z mocy prawa wygasa zezwolenie na detaliczny handel alkoholem w razie zmiany stanu osobowego w spółce cywilnej. Jeśli spółka cywilna miała kilka zezwoleń (na różne moce alkoholu), to oznacza to utratę obowiązywania wszystkich z nich i konieczność starania się o ich ponowne wydanie, już w aktualnym stanie osobowym bądź nowej formie prawnej firmy.
Nie jest istotny powód zmiany składu osobowego (może być nawet losowy, np. śmierć wspólnika). Nie ma znaczenia także fakt, czy po np. odejściu któregoś ze wspólników spółka nadal będzie istnieć, czy też nie. Urzędnicy nie mają wyjścia i będą musieli stwierdzić, że zezwolenie wygasło.
Kłopotu – w razie zmiany składu osobowego wspólników – nie mają natomiast spółkami handlowe (np. jawna, komandytowa, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna). W tych przypadkach zmiana lub wycofanie się wspólnika (bądź akcjonariusza) nie prowadzi do automatycznej utraty zezwolenia na sprzedaż alkoholu. Zasada ta dotyczy również przeniesienia udziałów w jednoosobowej spółce z o.o. ze wspólnika mającego wszystkie udziały na innego, także jedynego.
Zezwolenie na sprzedaż alkoholu będzie też cofnięte, gdy osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą zostanie przez sąd objęta zakazem prowadzenia takiej działalności. Dotyczy to również spółki cywilnej, w której osoba fizyczna objęta zakazem jest wspólnikiem. Osoby fizyczne będące wspólnikami w spółkach cywilnych muszą się bowiem od kilku lat rejestrować w ewidencji jako prowadzące działalność gospodarczą.
Zezwolenie na sprzedaż alkoholu urzędnicy odbiorą również firmie, której osoby na stanowiskach kierowniczych (odpowiedzialne za działalność przedsiębiorcy mającego zezwolenie) zostały objęte zakazem wykonywania takiej działalności. W tych przypadkach potrzebna jest decyzja administracyjna, ponieważ zezwolenie nie wygasa automatycznie.
Analogiczne zasady dotyczą spółek cywilnych oraz ich wspólników, którzy chcą prowadzić hurtowy obrót alkoholami. Tak wynika z art. 95 ust. 1 pkt 5 oraz ust. 3 pkt 3 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi.
Prowadzenie handlu – zarówno hurtowego, jak i detalicznego – po dniu wygaśnięcia zezwolenia grozi odpowiedzialnością karną oraz administracyjną. Przedsiębiorca, któremu cofnięto zezwolenie, może się o nie ponownie ubiegać dopiero po upływie trzech lat. Gdy zezwolenie wygasło automatycznie, można prawie natychmiasat starać się o jego ponowne wydanie. Trzeba jednak od początku przejść całą procedurę i uzyskać wymagane przepisami zgody, co jest czasochłonne i może na kilka tygodni lub miesięcy sparaliżować biznes.
Podstawa prawna:
artykuł 18 ustawy z 26 października 1982 r. o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 1356 ze zm.)
—Michał Kosiarski ekspert prawa gospodarczego
