Podatek od środków transportowych za samochody w leasingu

Zgodnie z przepisami ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych, pewne kategorie pojazdów podlegają opodatkowaniu podatkiem od środków transportowych.

Chodzi m.in. o samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony i poniżej 12 ton, samochody ciężarowe o dopuszczalnej masie całkowitej równej lub wyższej niż 12 ton, ciągniki siodłowe i balastowe przystosowane do używania łącznie z naczepą lub przyczepą o określonych w ustawie dopuszczalnych masach oraz autobusy.

Na kogo jest rejestracja

Obowiązek podatkowy w zakresie podatku od środków transportowych ciąży na podmiotach, które są właścicielami tych środków, czyli co do zasady na podmiotach, na które pojazdy zostały zarejestrowane.

Podatnikami podatku od środków transportowych mogą być zarówno osoby fizyczne, osoby prawne, jak i jednostki nieposiadające osobowości prawnej. Zasadniczo obowiązek podatkowy nie obciąża posiadacza środka transportu, co jest regulacją odmienną niż w przypadku podatku od nieruchomości, gdy to posiadacz samoistny jest podatnikiem jako osiągający (zazwyczaj) korzyści z nieruchomości.

Wyjątkiem w tym zakresie jest obciążenie obowiązkiem podatkowym posiadaczy środków transportowych zarejestrowanych na terytorium Polski jako powierzonych przez zagraniczną osobę fizyczną lub prawną podmiotowi polskiemu.

Niezależnie od tego, czy leasing przyjmie formę leasingu operacyjnego czy finansowego, korzystający z pojazdu nie jest jego właścicielem przez okres trwania umowy leasingu. Należy więc stwierdzić, że to leasingodawca będzie podatnikiem podatku od środków transportowych.

Nie można się umówić inaczej

Odmienne ustalenia umowne w tej kwestii nie będą powodować przeniesienia obowiązku podatkowego na inny podmiot (leasingobiorcę). Obowiązek podatkowy ma bowiem charakter publicznoprawny, a więc nie podlega modyfikacji za pośrednictwem umów cywilnoprawnych.

Dopiero wykup środka transportu lub przejście jego własności po zakończeniu umowy leasingu spowoduje przejście obowiązku podatkowego na leasingobiorcę. W sytuacji zmiany właściciela pojazdu, obowiązek podatkowy będzie ciążył na leasingodawcy do końca miesiąca, w którym nastąpiło przeniesienie własności. Od nowego miesiąca obowiązek podatkowy obciąży nowego właściciela pojazdu.

Strony umowy leasingu mogą jednak umownie przenieść ciężar ekonomiczny podatku na leasingobiorcę. W takiej sytuacji podatek od środków transportowych będzie jednym z elementów wchodzących w skład rat leasingowych, a więc wynagrodzenia za korzystanie z przedmiotu leasingu.

Z tego powodu organy podatkowe stoją na stanowisku, że wartość podatku od środków transportowych przenoszona na leasingobiorcę jest elementem kalkulacyjnym wynagrodzenia za leasing. W związku z tym podwyższa on podstawę opodatkowania VAT. W konsekwencji, leasingobiorcy przysługiwać będzie co do zasady prawo do odliczenia VAT naliczonego powstałego w wyniku doliczenia do ceny leasingu podatku od środków transportowych.

Taki pogląd zaprezentowała Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 16 lutego 2010 r. (IPPP3/443-1187/09-2/KG), potwierdzając, że wnioskodawcy: „(...) przysługiwać będzie prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w fakturze dokumentującej kwotę podatku od środków transportowych, na zasadach analogicznych jak w przypadku faktury dokumentującej czynsz leasingowy."

Koszt uzyskania przychodu

Podatek od środków transportowych nie jest wydatkiem wyłączonym przez ustawodawcę z kosztów uzyskania przychodów na gruncie podatków dochodowych. Jeśli więc opłata poniesiona na podatek od środków transportowych została poniesiona w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, to nie ma przeszkód aby podatnik uznał taką opłatę za koszt uzyskania przychodów.

Co do zasady dopuszczalna jest także sytuacja, w której opłaty obejmujące podatek od środków transportowych będzie do kosztów podatkowych zaliczać podmiot, na którym nie ciąży co prawda obowiązek podatkowy, ale który na podstawie umowy związanej z korzystaniem z pojazdu zobowiązał się do pokrywania kosztów tego podatku. Podatek od środków transportowych będzie wówczas obciążał koszty działalności gospodarczej leasingobiorcy i jako taki będzie mógł być jego kosztem podatkowym.

Stanowisko takie potwierdziła Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 15 lutego 2010 r. (IPPB1/415-947/09-2/EC).

Wskazała ona, że podatnik będący leasingobiorcą pojazdu na podstawie umowy leasingu operacyjnego spełniającej warunki z art. 23b ustawy o PIT, będzie mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów wydatki ponoszone na podstawie faktur dokumentujących kwotę podatku od środków transportowych.

Ten sam organ analogicznie wypowiedział się w przedmiocie podatku od środków transportowych opłacanego w związku z zawartą umową leasingu finansowego (IPPB1/415-947/09-3/EC).

—Ewa Sobońska prawnik w kancelarii KSP Legal & Tax Advice