Naczelny Sąd Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który odmówił spółce prawa do rozliczenia strat powstałych w związku z jej problemami finansowymi. Sąd kasacyjny uznał, że podatniczka mogła zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów straty, które były następstwem wcześniejszego rozwiązania umów najmu. Zdaniem sądu w takiej sytuacji straty z tytułu niezamortyzowanej części inwestycji w obcym środku trwałym są kosztami podatkowymi.

Niektóre „doraźne" straty to element strategii gospodarczej

Przede wszystkim NSA zwrócił uwagę na sytuację spółki. Firma znalazła się na krawędzi bankructwa i była zmuszona do zerwania umów najmu sklepów.

– To typowy przypadek, w którym straty z niezamortyzowanych w pełni inwestycji w obcym środku trwałym należy zaliczyć do kosztów– mówił sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego Stefan Babiarz.

Sędzia powołał się na tegoroczną uchwałę NSA wydaną w składzie siedmiu sędziów dotyczącą rozliczania strat z inwestycji w obce środki trwałe (II FPS 2/12).  Podkreślił, że działania spółki, co do której ogłoszono upadłość przekształconą ostatecznie w układ, zmierzały wprost do zachowania źródła przychodu.  W ocenie sądu wypowiedzenie umów najmu przez spółkę w upadłości układowej było jak najbardziej racjonalne i uzasadnione.

Do pójścia na wojnę z fiskusem podatniczkę zmusiła niekorzystna dla niej interpretacja podatkowa.

Wcześniej we wniosku spółka wyjaśniła, że prowadzi sprzedaż detaliczną w wynajmowanych powierzchniach handlowych w całej Polsce. Przed rozpoczęciem sprzedaży były one adaptowane do potrzeb prowadzonej przez nią działalności. Poniesione nakłady inwestycyjne w obcych środkach trwałych spółka rozliczała zgodnie z przepisami  w koszty poprzez odpisy amortyzacyjne. Kondycja finansowa firmy uległa pogorszeniu.

Ostatecznie w czerwcu 2009 r. została ogłoszona jej upadłość,  następnie zmieniona w postępowanie układowe. Z tego względu spółka musiała wypowiedzieć znaczącą część umów najmu  najmniej rentownych sklepów.  Uważała, że w takiej sytuacji ma prawo zaliczyć do kosztów straty z niezamortyzowanych  nakładów na wynajmowane lokale i temu poświęciła swój wniosek o interpretację.

Fiskus był innego zdania. Uznał, że gdy przed pełnym zamortyzowaniem inwestycji w obcym środku trwałym dochodzi do rozwiązania umowy i przekazania tej inwestycji wraz ze środkiem trwałym właścicielowi, jej niezamortyzowana część nie stanowi kosztów uzyskania przychodów u podatnika, który  go dotychczas amortyzował. U podatniczki  nie doszło bowiem do likwidacji środka trwałego, jedynie do zaprzestania jego użytkowania dla celów prowadzonej działalności. A skoro spółka nie jest już najemcą, to sklepy nie służą jej w działalności i nie ma związku między wydatkiem a przychodem.

Tego profiskalnego stanowiska nie potwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu. A ostatecznie wykładnię fiskusa skrytykował także sąd kasacyjny.

Wyrok jest prawomocny.

sygnatura akt: II FSK 137/11