Taką zmianę wprowadziła ustawa z 19 sierpnia 2011 r. o usługach płatniczych, która weszła w życie 21 października  2011 r. Za jej sprawą zmieniły się również przepisy ordynacji podatkowej.

Terminy dla podatników i dla instytucji

Od 24 października 2011 r. art. 60 otrzymał nowe brzmienie. Zgodnie z nim za termin zapłaty podatku uważa się:

- przy zapłacie gotówką – dzień wpłacenia kwoty podatku w kasie organu podatkowego lub na rachunek tego organu w banku, w placówce pocztowej, w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej, biurze usług płatniczych lub w instytucji płatniczej albo dzień pobrania podatku przez płatnika lub inkasenta;

- w obrocie bezgotówkowym – dzień obciążenia rachunku bankowego podatnika lub rachunku podatnika w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w instytucji płatniczej na podstawie polecenia przelewu.

- w przypadku polecenia przelewu z rachunku bankowego podatnika w banku lub instytucji kredytowej lub rachunku płatniczego podatnika w unijnej instytucji płatniczej, niemających siedziby lub oddziału na terytorium Polski – dzień obciążenia tego rachunku, jeżeli wpłacana kwota zostanie uznana na rachunku bankowym organu podatkowego w terminie wskazanym w ustawie o usługach płatniczych (w razie przekroczenia tego terminu za termin zapłaty uważa się dzień uznania kwoty na rachunku bankowym organu podatkowego).

Zgodnie z art. 54 ustawy o usługach płatniczych maksymalnie przelew powinien być realizowany w ciągu jednego dnia roboczego od otrzymania zlecenia przez bank lub instytucję płatniczą. W szczególnych przypadkach – dwóch dni, z wyjątkiem jednak płatności podatków oraz należności ZUS. Wobec tego należności podatkowe muszą być przelane na rachunek organu podatkowego lub organu celnego nie później niż do końca następnego dnia roboczego po otrzymaniu zlecenia.

W razie niedotrzymania tego terminu dostawca usług płatniczych jest zobowiązany do zapłacenia na rzecz Skarbu Państwa lub właściwej jednostki samorządu terytorialnego odsetek w wysokości przewidzianej dla odsetek za zwłokę od zaległości podatkowych. Zasady te stosuje się zarówno do wpłat dokonywanych przez podatników, jak i płatników lub inkasentów.

Istotna zmiana

Jest to istotna zmiana w stosunku do wcześniejszych zapisów ordynacji podatkowej. Poprzednio art. 60 § 1a  dawał możliwość uznania kwoty na rachunku bankowym organu podatkowego w terminie pięciu kolejnych dni roboczych. Obecnie jest to praktycznie jeden dzień roboczy.

Wprowadzone zmiany miały zabezpieczyć interesy podatników, gdyż organ podatkowy powinien żądać zapłaty ewentualnych odsetek przy opóźnionych płatnościach od instytucji finansowych. W praktyce  zdarza się jednak, że urzędy skarbowe nadal wysyłają  upomnienia w przypadku opóźnionej płatności podatnikom.

Powodem takiego działania jest zapewne brak wiedzy urzędu na temat sposobu płatności podatku i uproszczone przyjęcie na niekorzyść podatników, że opóźnienie wynika właśnie z ich działań. Czas pokaże, w jaki sposób urząd będzie rozstrzygał te sprawy po wskazaniu przez podatnika instytucji, w której dokonał on płatności i która to odpowiedzialna jest za ewentualne opóźnienie.

Co wynika z przepisów

Ustawa o usługach płatniczych jest wdrożeniem dyrektywy 2007/64/WE o usługach płatniczych na rynku wewnętrznym, która reguluje zasady świadczenia tych usług na terenie całej Unii Europejskiej.

Ustawa obejmuje co do zasady wszystkich dostawców usług płatniczych: m.in. banki, podmioty przyjmujące opłaty za rachunki oraz podmioty oferujące krajowe i zagraniczne przekazy pieniężne. Ustawa wprowadziła również nowe instytucje rynku finansowego: instytucje płatnicze oraz biuro usług płatniczych. Od jej wejścia w życie klienci instytucji finansowych mogą realizować przelewy w krótszych terminach. Dostawca usług płatniczych musi zasadniczo udostępnić otrzymane środki w tym samym dniu, w którym sam je otrzymał.

Zasadniczo nie może potrącać żadnych opłat bezpośrednio z kwoty transakcji.Wprowadzone zmiany dotyczą także zasad płatności podatków i opłat oraz niepodatkowych należności budżetu państwa oraz budżetów jednostek samorządu terytorialnego, do których ustalenia lub określenia uprawnione są organy podatkowe. Ustawa wprowadza np. okienka kasowe, w których można dokonywać powyższych płatności.

Dzięki temu podatnik ma możliwość wyboru najdogodniejszego sposobu uiszczenia zobowiązania budżetowego. Uregulowanie należności podatkowych w okienku kasowym jest jednak możliwe, jeżeli właściciel spełni wymogi wskazane w ustawie o usługach płatniczych.

Nowe rozwiązanie dotyczące zapłaty podatku w okienku kasowym skierowane jest przede wszystkim do osób fizycznych. Zapłata podatku przez podatników prowadzących działalność gospodarczą i zobowiązanych do prowadzenia księgi rachunkowej lub podatkowej księgi przychodów i rozchodów nadal następuje wyłącznie w formie polecenia przelewu.

—Anna Kościelny, konsultantka podatkowa w Rödl & Partner (oddział Wrocław)