Przewodniczący zarządza głosowanie nad projektem uchwały, odczytując jego treść, następnie zarządza głosowanie. Nie można głosować nad uchwałą nieprzewidzianą w porządku obrad, chyba że cały kapitał zakładowy jest reprezentowany, a żaden ze wspólników nie zgłosił sprzeciwu co do głosowania nad uchwałą nieprzewidzianą w porządku obrad.

Należy pamiętać, że jeżeli uchwała ma dotyczyć zmiany umowy spółki, należało w zaproszeniu na zgromadzenie wskazać istotne elementy treści proponowanych zmian. Jeżeli głosowanie jest tajne, należy rozdać karty do głosowania w ilości zgodnej z ilością przypadających głosów. Karty do głosowania muszą być stworzone w taki sposób, by podana na nich ilość głosów nie określała nawet pośrednio głosującego wspólnika.

Tajność czy jawność

Zasadą jest, że głosowanie jest jawne. Natomiast tajne głosowanie zarządza się przy wyborach oraz nad wnioskami o odwołanie członków organów spółki lub likwidatorów, o pociągnięcie ich do odpowiedzialności,  również w sprawach osobowych. Poza tym należy zarządzić tajne głosowanie na żądanie choćby jednego ze wspólników obecnych lub reprezentowanych na zgromadzeniu wspólników.

Zgromadzenie wspólników może powziąć uchwałę o uchyleniu tajności głosowania w sprawach dotyczących wyboru komisji powoływanej przez zgromadzenie wspólników (uchylenie tajności może nastąpić tylko w tym przypadku, a podjęcie uchwały, dla której zastrzeżony jest tryb tajny, np. absolutorium, w trybie jawnym skutkuje nieważnością tej uchwały).

Przykładowa treść uchwały uchylającej tajność

Uchwała Zgromadzenia Wspólników spółki pod firmąX sp. z o.o. z siedzibą w Y z ………….. roku odnośnie do uchylenia tajności głosowania na podstawie art. 247 § 3 kodeksu spółek handlowych

§ 1 Zgromadzenie wspólników niniejszym postanawia uchylić tajność głosowania nad uchwałą w sprawie wyboru komisji skrutacyjnej powoływanej przez zgromadzenie wspólników.

§ 2 Uchwała wchodzi w życie z chwilą jej podjęcia.

Jakie rodzaje większości

• Bezwzględna większość głosów – jest zasadą wynikającą z k.s.h. i ma  zastosowanie, chyba że umowa spółki lub sama ustawa przewiduje konieczność uzyskania innej większości w celu podjęcia uchwały.

Jest to więcej niż połowa ważnie oddanych głosów wspólników obecnych na zgromadzeniu, czyli zasada 50 proc. plus 1. Chodzi o taką sytuację, gdy podczas głosowania liczba głosów za wnioskiem jest większa od sumy głosów przeciw i wstrzymujących się.  Głosy wstrzymujące się traktowane są tak, jakby zostały oddane przeciwko uchwale.

• Zwykła większość głosów – tak określoną większość można spotkać jeszcze w starych umowach spółek. Aktualnie praktyka sądów rejestrowych jest taka, że odstępstwo od zasady bezwzględnej większości głosów może iść tylko w kierunku ustalenia surowszych zasad głosowania.

Jest to więcej ważnie oddanych głosów za niż przeciw.

Głosów wstrzymujących nie wlicza się do wyniku.

• Większość kwalifikowana – może być określona w umowie jako modyfikująca ustawową większość bezwzględną lub narzucona ustawowo.

Kwalifikowana większość dwóch trzecich  głosów, według k.s.h., wymagana jest m.in. dla:

– zmiany umowy spółki (z zastrzeżeniem art. 246 § 3 k.s.h.,  gdzie uchwała dotycząca zmiany umowy spółki, zwiększająca świadczenia wspólników lub uszczuplająca prawa udziałowe bądź prawa przyznane osobiście poszczególnym wspólnikom, wymaga zgody wszystkich wspólników, których dotyczy),

– rozwiązania spółki (z wyjątkiem sytuacji straty bilansowej, gdzie wystarczy bezwzględna większość głosów, jeżeli umowa nie będzie stanowić inaczej –  art. 233 k.s.h.),

– zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części (art. 246 § 1 k.s.h.).

Kwalifikowana większość  trzech czwartych głosów, według k.s.h., wymaga m.in. podjęcia:

• uchwały dotyczącej istotnej zmiany przedmiotu działalności spółki (art. 246 § 1 k.s.h.),

• uchwały o połączeniu spółek (art. 506 § 1 i art. 522 k.s.h.),

• uchwały o podziale spółki  (art. 541 § 1 i 2 k.s.h.),

• uchwały o przekształceniu spółki kapitałowej w inną kapitałową (art. 577 § 1 k.s.h.).

Sposób podejmowania uchwał jest bardzo istotny, gdyż przeprowadzenie głosowania w sposób niezgodny z k.s.h. skutkuje nieważnością uchwały. Tak wypowiedział się Sąd Najwyższy w wyroku z 20 maja 1988 r. (II CR 119/88) na gruncie uprzednio obowiązującej ustawy: Wyrok zachowuje jednak swoją aktualność. (…)

Podlega unieważnieniu (art. 240 kodeksu handlowego) podjęta wbrew nakazowi zarządzenia głosowania tajnego (zdanie drugie art. 238 kodeksu handlowego)  w głosowaniu jawnym uchwała zgromadzenia wspólników, odwołująca wspólnika z zarządu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (art. 197 § 1 kodeksu handlowego).

Uwaga!

Nie wszyscy wspólnicy zawsze głosują. Wspólnik wyłączony od głosowania nie oddaje głosu wstrzymującego się, ale nie bierze udziału w głosowaniu. Nastąpi to np. przy głosowaniu nad wyłączeniem własnej odpowiedzialności wobec spółki, tzw. absolutorium (art. 244 k.s.h.).

Takie osoby po prostu nie mogą głosować. Jest to istotne przy obliczaniu bezwzględnej większości głosów, gdzie głosy wstrzymujące się są sumowane z głosami przeciwko podjęciu uchwały.

Przykład

Oto przykład treści protokołu przy głosach wyłączonych od głosowania na podstawie art. 244 k.s.h.

(...) Przewodniczący zarządził rozdanie kart do głosowania, oświadczył, że zgodnie z art. 244 kodeksu spółek handlowych Pan X będący wspólnikiem posiadającym ............ udziałów i jednocześnie członkiem zarządu jest wyłączony od głosowania, co oznacza, że nie głosuje w przedmiocie powzięcia uchwały nr ..........., więc w głosowaniu bierze udział pozostałych ..................... udziałów (...).

Wolne wnioski i zamknięcie obrad

Jeżeli nikt z obecnych nie zgłasza wolnych wniosków, przewodniczący oświadcza, że wobec wyczerpania porządku obrad zamyka posiedzenie. Do protokołu załącza się listę obecności.

Protokół podpisują przewodniczący zgromadzenia i protokolant, a jeżeli funkcję tę pełni ta sama osoba, podpisuje się dwa razy jako przewodniczący i protokolant.

Monika Ćwiek prawnik w Kancelarii Prawnej Studio Prawne w Warszawie

Przewodniczący powinien sprawdzić, jaka większość głosów będzie potrzebna do podjęcia uchwały.

Po głosowaniu przewodniczący stwierdza do protokołu, ile głosów było za podjęciem uchwały, ile przeciwko, ile wstrzymało się od głosowania, oraz oświadcza, czy uchwała została przyjęta. Jeżeli bezpośrednio po jej przyjęciu zgłoszono do niej sprzeciwy, należy to zaprotokołować, a w szczególności dane wspólnika zgłaszającego sprzeciw.

Zgłoszenie sprzeciwu przysługuje wspólnikowi, który głosował przeciwko uchwale, a po jej powzięciu zażądał zaprotokołowania sprzeciwu. Aby wspólnik mógł zgłosić sprzeciw do powziętej uchwały, musi wpierw głosować przeciwko niej, a niezwłocznie po jej powzięciu w sposób jasny i jednoznaczny zażądać zaprotokołowania sprzeciwu.

Jeżeli wspólnik nie brał udziału w głosowaniu, jego sprzeciw wobec podjętej uchwały będzie bezskuteczny.