Komisja Europejska przedstawiła wczoraj propozycje rewizji dyrektyw o przetargach publicznych oraz nowej dyrektywy o koncesjach.
– Nowe prawo o przetargach uczyni łatwiejszym życie zainteresowanych podmiotów. A regulacje dotyczące koncesji stanowią dokończenie budowy wspólnego rynku przetargów publicznych – oświadczył wczoraj Michel Barnier, unijny komisarz rynku wewnętrznego.
W dyrektywach o przetargach Komisja zezwoli na częstsze uciekanie się do negocjacji, w trakcie których podmiot publiczny będzie mógł bezpośrednio rozmawiać z oferentem, co pozwoli na lepsze dopasowanie oferty.
KE ma jednak świadomość, że negocjacje są mniej transparentne. Dlatego przepisy wyliczają elementy, które muszą być wymienione w ogłoszeniu o przetargu i nie mogą ulec zmianie w czasie negocjacji. Są to: przedmiot kontraktu, kryteria doboru firmy i minimalne wymagania. Podmiot publiczny będzie musiał publikować raport z negocjacji, który stanie się przedmiotem zewnętrznej oceny.
Komisja planuje też uproszczenie procedur. Np. władze lokalne będą mogły publikować całoroczny plan prac podlegających przetargom publicznym zamiast każdorazowego ogłaszania pojedynczych kontraktów. Podmioty publiczne nie będą mogły też żądać od oferentów dokumentów, które dostały przy okazji poprzednich przetargów. Wreszcie część dokumentów dziś obowiązkowych stanie się wymagalna tylko dla zwycięzców przetargów.
Wprowadzona ma być również zasada ustnych oświadczeń potwierdzających spełnienie określonych warunków, np. brak wyroków za korupcję. Dopiero gdy firma wygra przetarg, będzie musiała przedstawić urzędowe potwierdzenie swoich deklaracji.
Przetargi publiczne są w Unii Europejskiej szczegółowo regulowane tak, aby sektor publiczny nie był wyłączony spod zasad współzawodnictwa na wspólnym rynku. Ale jedna istotna część obecnie wymyka się przejrzystej ogólnoeuropejskiej konkurencji. Są to mianowicie koncesje.
Według analizy przeprowadzonej tylko w siedmiu państwach w czterech sektorach publicznych (woda, śmieci, zdrowie i transport) koncesje dotyczyły kontraktów o wartości 138 mld euro rocznie. Dla porównania wartość wszystkich kontraktów na przetargi publiczne, które były ogłoszone w Dzienniku Urzędowym UE, sięgnęła w 2009 r. 420 mld euro, czyli 18 proc. produktu krajowego brutto 27 państw. Koncesje dotyczą sytuacji, w której podmiot prywatny świadczy usługi i bierze za nie pełną odpowiedzialność, np. jest operatorem sieci transportowej.
Według nowych przepisów wszystkie koncesje o dużej wartości będą ogłaszane w dzienniku urzędowym UE.
Projekty dyrektyw będą teraz przedmiotem dyskusji w Radzie UE i Parlamencie Europejskim. Zakłada się ich ostateczne przyjęcie w 2012 r.
Korespondencja z Brukseli
