W przepisach nie brakuje sytuacji obligujących pracodawcę do współdziałania ze związkami zawodowymi. Dziś chcemy przypomnieć, kiedy kontakty te sprowadzają się do uzyskania zgody od organizacji, a kiedy poprzestają na wydaniu przez nią opinii lub przedstawieniu zastrzeżeń.

Z kodeksu pracy oraz ustaw okołokodeksowych wynika, że współdziałanie związków i pracodawcy jest niezbędne np. przy:

-  wypowiedzeniu umów o pracę, w tym przy zwalnianiu bez wypowiedzenia osób będących pod szczególną ochroną (art. 38 § 1 oraz art. 52 § 3 i art. 53 § 4 kodeksu pracy),

-  zmianie warunków pracy i płacy (art. 42 § 1 k.p.),

-  wprowadzaniu bądź zmianie przepisów wewnętrznych zakładu pracy, tj. układu zbiorowego pracy (art. 241

2

§ 1 k.p.), regulaminu pracy (art. 104

2

§ 1 k.p.), regulaminu wynagradzania (art. 77

2

§ 4 k.p., art. 30 ust. 5

ustawy z 23 maja 1991 o związkach zawodowych

;

tekst jedn. DzU z 2001 r. nr 79 poz. 854

; dalej ustawa o związkach zawodowych),

-  stosowaniu kar porządkowych (art.112 k.p.),

-  ustalaniu planu urlopów (art. 163 § 1

1

k.p.),

-  konsultacji w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy (art. 237

11a

k.p.),

-  przeprowadzaniu zwolnień grupowych (art. 2 ustawy z 13 marca 2003 o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników; DzU nr 90, poz. 844; dalej ustawa o zwolnieniach grupowych),

-  tworzeniu zakładowego funduszu świadczeń socjalnych (ustawa z 4 marca 1994 o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, tekst jedn. DzU z 1996 r. nr 70, poz. 335 ze zm.).

Firmie, która tego nie respektuje, grozi zarówno grzywna, jak i konsekwencje związane z nieprzestrzeganiem praw pracowniczych. Przykładowo: wypowiedzenie umowy o pracę na czas nieokreślony z pominięciem związków zawodowych grozi powództwem pracownika np. o przywrócenie do pracy. Zacznijmy jednak od początku.

Nie mniej niż dziesięciu

Uprawnienia związku zawodowego przysługują organizacji zrzeszającej co najmniej dziesięciu członków będących:

- pracownikami lub osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą u pracodawcy objętego działaniem tej organizacji albo

- funkcjonariuszami policji, Straży Granicznej, Służby Więziennej, strażakami Państwowej Straży Pożarnej, a także pracownikami Najwyższej Izby Kontroli pełniącymi służbę w jednostce objętej działaniem tej organizacji.

Tak stanowi art. 25

1

ustawy o związkach zawodowych.

Czytaj również: