Aby przyjąć bezrobotnego na staż i zostać tzw. organizatorem stażu, należy w pierwszej kolejności złożyć odpowiedni wniosek do starosty. Nie ma przeszkód, aby we wniosku wskazać imiennie bezrobotnego, którego chce się przyjąć na staż.

Starosta powinien rozpoznać wniosek w terminie miesiąca. W przypadku pozytywnej odpowiedzi starosta i pracodawca zawierają umowę o organizację stażu. Wskazuje się w niej m.in. program stażu, czas jego trwania oraz opiekuna bezrobotnego.

Czas stażu nie może być krótszy niż trzy miesiące a w przypadku osób poniżej 27. roku życia – nie może przekraczać 12 miesięcy.

Organizator wyznacza stażyście opiekuna, który może sprawować opiekę jednocześnie nad nie więcej niż trzema osobami bezrobotnymi odbywającymi staż. Opiekun udziela bezrobotnemu wskazówek i pomocy w wypełnianiu powierzonych zadań, a po zakończeniu stażu poświadcza własnym podpisem prawdziwość informacji zawartych w sprawozdaniu o przebiegu stażu.

[srodtytul]Zamiast pensji – stypendium[/srodtytul]

Bezrobotnemu w okresie odbywania stażu przysługuje stypendium w wysokości 120 proc. kwoty zasiłku dla bezrobotnych. [b]Obecnie kwota stypendium wynosi 860,40 zł brutto. Jest ono w całości finansowane z budżetu państwa[/b], a pracodawca nie ponosi żadnych kosztów zatrudnienia.

[srodtytul]Czas pracy i urlop[/srodtytul]

Bezrobotny odbywający staż ma swoje prawa. Czas pracy podczas stażu nie może przekraczać 8 godzin na dobę i 40 godzin tygodniowo, przy czym stażysta nie może pracować w godzinach nadliczbowych. Bezrobotnemu odbywającemu staż przysługuje prawo do odpoczynku na zasadach przewidzianych dla pracowników.

Ponadto bezrobotny nie może odbywać stażu w niedzielę i święta, w porze nocnej ani w systemie pracy zmianowej. Wyjątek stanowi sytuacja, kiedy istnieją szczególne potrzeby pracodawcy, a starosta wyrazi na to pisemną zgodę.

Bezrobotnemu należy udzielić dni wolnych w wymiarze dwóch dni za każde 30 dni kalendarzowych odbywania stażu. Dni wolne przysługują tylko wtedy, gdy bezrobotny zwróci się z wnioskiem o ich udzielenie. Za dni wolne przysługuje stypendium. Za ostatni miesiąc odbywania stażu pracodawca jest obowiązany udzielić dni wolnych przed upływem terminu zakończenia stażu.

[srodtytul]Obowiązki organizatora[/srodtytul]

Organizator stażu ma obowiązek zapewnić bezrobotnym odbywającym staż bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz przeszkolić ich w zakresie BHP oraz przepisów przeciwpożarowych. Organizator stażu ma również obowiązek zapewnić profilaktyczną ochronę zdrowia, przydzielić odzież i obuwie robocze, środki ochrony indywidualnej oraz niezbędne środki higieny osobistej, a także bezpłatne posiłki i napoje.

Ponadto powinien zapoznać bezrobotnego z programem stażu, z jego obowiązkami i uprawnieniami oraz z obowiązującym regulaminem pracy.

Na organizatorze spoczywają także obowiązki informacyjne. W terminie siedmiu dni powinien powiadomić starostę o przypadkach przerwania odbywania stażu, o każdym dniu nieusprawiedliwionej nieobecności bezrobotnego oraz o innych zdarzeniach istotnych dla realizacji programu.

W tym samym terminie organizator ma obowiązek wydać bezrobotnemu zaświadczenie o ukończeniu stażu oraz jego programie. Natomiast w terminie pięciu dni po zakończeniu każdego miesiąca stażu organizator ma obowiązek dostarczyć staroście listę obecności podpisywaną przez bezrobotnego.

[srodtytul]Wcześniejsze wypowiedzenie[/srodtytul]

Wypowiedzenie stażu przed terminem wskazanym w umowie może zostać dokonane wyłącznie przez starostę.[b] Bezrobotny może złożyć do starosty wniosek o wypowiedzenie stażu w przypadku niezrealizowania przez organizatora programu stażu lub niedotrzymywania warunków jego odbywania[/b].

Z kolei organizator może złożyć taki wniosek w przypadku nieusprawiedliwionej nieobecności podczas więcej niż jednego dnia stażu, naruszenia podstawowych obowiązków określonych w regulaminie pracy, w szczególności stawienia się do odbycia stażu w stanie wskazującym na spożycie alkoholu lub narkotyków, jak również w razie usprawiedliwionej nieobecności stażysty uniemożliwiającej zrealizowanie programu stażu.

W obu sytuacjach starosta przed podjęciem decyzji wysłuchuje stanowiska drugiej strony w przedmiocie wypowiedzenia stażu.

[ramka][b]Uwaga [/b]

Pracodawca może przyjąć na staż jednocześnie bezrobotnych w liczbie nieprzekraczającej liczby pracowników zatrudnionych w chwili składania wniosku w przeliczeniu na pełne etaty.

Bezrobotny nie może odbywać ponownie stażu u tego samego pracodawcy na tym samym stanowisku pracy. Brak natomiast przeszkód, aby odbywał staż w tej samej firmie, ale na innym stanowisku.[/ramka]

[ramka][b]Są inne możliwości[/b]

Poza instytucją stażu istnieją także inne formy zaangażowania bezrobotnych. Mowa o formach przygotowania zawodowego dorosłych.

Należą do nich: praktyczna nauka zawodu dorosłych (umożliwiająca przystąpienie do egzaminu kwalifikacyjnego na tytuł zawodowy lub egzaminu czeladniczego) oraz przyuczenie do pracy dorosłych (mające na celu zdobycie wybranych kwalifikacji zawodowych lub umiejętności niezbędnych do wykonywania określonych zadań zawodowych).

Te formy aktywizacji bezrobotnych dotyczą przede wszystkim zawodów o charakterze technicznym.

Realizując program przygotowania zawodowego dorosłych, pracodawca musi przeznaczyć aż 80 proc. czasu bezrobotnego na nabywanie nowych umiejętności. Pozostałe 20 proc. czasu to nauka teorii, która będzie prowadzona u pracodawcy lub w instytucji szkoleniowej. Przygotowanie zawodowe kończy się egzaminem.

Dodatkowa korzyść dla pracodawcy jest taka, że może po zakończeniu przygotowania zawodowego uzyskać refundację poniesionych kosztów, jak również premię w wysokości 400 zł za każdy pełny miesiąc przygotowania zawodowego bezrobotnego.

Warunkiem wypłaty premii jest ukończenie przygotowania zawodowego oraz pozytywny wynik egzaminu składanego przez bezrobotnego oraz złożenie wniosku o wypłatę.[/ramka]

[i]Autorka jest doktorem, radcą prawnym w Kancelarii Prawnej Schampera, Dubis, Zając i Wspólnicy[/i]