Prawo rumuńskie wymaga niewielkiego kapitału zakładowego przy zakładaniu spółki z o.o. Minimalna kwota to 200 lei (ok. 200 zł). W przypadku tak niskiego kapitału zakładowego konieczne jest – przynajmniej na początku działalności – stosowanie zewnętrznych źródeł finansowania, w tym pożyczek udzielanych przez polską spółkę matkę, jej udziałowców lub przez inne podmioty.

Powstaje pytanie: czy pożyczki i inne działania biznesowe inicjowane przez polską stronę (np. podwyższenie kapitału zakładowego) będą podlegały polskiemu podatkowi od czynności cywilnoprawnych (PCC)?

[srodtytul]Kiedy z podatkiem[/srodtytul]

Zgodnie z art. 1 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0788FC199FF9D8FB3843C5D634417688?id=185384]ustawy o PCC[/link] umowa pożyczki, co do zasady, jest objęta tym podatkiem. Natomiast zgodnie z art. 1 ust. 4 tej ustawy PCC podlegają czynności cywilnoprawne, jeżeli ich przedmiotem są:

- rzeczy znajdujące się na terytorium Polski lub prawa majątkowe wykonywane na terytorium Polski,

- rzeczy znajdujące się za granicą lub prawa majątkowe wykonywane za granicą, gdy nabywca ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce i czynność cywilnoprawna została wykonana na terytorium Polski.

[srodtytul]Interpretacja fiskusa[/srodtytul]

Analizując przytoczony przepis, [b]Izba Skarbowa w Warszawie w interpretacji z 2 czerwca 2010 r. (IPPB2/436-109/10-2/MZ)[/b] uznała, że umowa pożyczki podlega PCC, jeżeli w chwili zawarcia umowy jej przedmiot, tj. pieniądze, znajduje się na terytorium Polski. Wówczas nie ma znaczenia, gdzie umowa zostaje zawarta i gdzie mają miejsce zamieszkania (siedzibę) strony umowy.

Pożyczka będzie również podlegała PCC, jeśli pieniądze będące przedmiotem pożyczki w chwili jej zawarcia znajdują się za granicą i nabywca – pożyczkobiorca – ma miejsce zamieszkania lub siedzibę w Polsce a czynność została wykonana na terytorium Polski.

Wynika z tego, że pożyczka udzielana spółce rumuńskiej będzie wyłączona z PCC, jeżeli taka umowa zostanie zawarta w Rumunii (poza terytorium Polski), a środki pieniężne w chwili jej zawarcia będą się znajdować poza Polską.

[srodtytul]Pieniądze od udziałowca[/srodtytul]

Inaczej będą traktowane pożyczki udzielane spółce kapitałowej (czyli m.in. spółce z ograniczoną odpowiedzialnością) przez udziałowca lub akcjonariusza. Od początku 2009 r. zmienione przepisy ustawy o PCC przestały traktować udzielenie pożyczki spółce kapitałowej przez jej udziałowca lub akcjonariusza jako zmianę umowy spółki, co do tej pory stanowiło podstawę do opodatkowania PCC.

W razie udzielenia pożyczki spółce rumuńskiej przez udziałowca nie ma więc znaczenia miejsce zawarcia takiej umowy ani siedziby jej stron. Zwolnienie z PCC nie dotyczy jednak pożyczek udzielanych spółkom osobowym.

[srodtytul]Zmiana umowy[/srodtytul]

Jak traktować zmiany umowy spółki rumuńskiej, w której udziały – zazwyczaj 100 proc. – ma spółka polska? Ustawa o PCC wprowadziła własną definicję zmiany umowy spółki. Jej art. 1 ust. 3 zawiera zamknięty katalog czynności uznawanych za zmiany umowy spółki i jako takie podlegających PCC.

I tak w przypadku umowy spółki za zmianę umowy uważa m.in. wniesienie lub podwyższenie wkładu, dopłaty, pożyczki udzielane przez wspólnika (w spółkach osobowych), a także podwyższenie kapitału zakładowego z wkładów lub ze środków spółki (w spółkach kapitałowych), przekształcenie i łączenie spółek czy też przeniesienie do Polski siedziby lub ośrodka zarządzania.

W myśl art. 1 ust. 5 ustawy o PCC umowa spółki i jej zmiana podlega podatkowi, jeżeli w chwili dokonania czynności na terytorium Polski znajduje się:

1) w przypadku spółki osobowej – siedziba tej spółki;

2) w przypadku spółki kapitałowej

a) rzeczywisty ośrodek zarządzania albo

b) siedziba tej spółki, jeżeli jej rzeczywisty ośrodek zarządzania nie znajduje się na terytorium innego państwa członkowskiego.

Biorąc pod uwagę to, że w omawianej sytuacji siedziba spółki, której umowa podlega zmianie, znajduje się w Rumunii, takie zmiany będą wyłączone z PCC. Podobny pogląd wyraził[b] Pomorski Urząd Skarbowy w Gdańsku. W postanowieniu z 7 maja 2007 r. (PO/436-0035/07)[/b] uznał, że skoro rzeczywisty ośrodek zarządzania i siedziba pożyczkobiorcy – spółki córki – nie znajduje się na terytorium Polski, lecz w Rumunii, więc czynność będąca zmianą umowy spółki nie podlega PCC.