Zasadniczo pracodawcom prowadzącym działalność gospodarczą przysługuje dofinansowanie wynagrodzenia nowo przyjętego niepełnosprawnego za dany miesiąc, jeśli jego angaż spowodował tzw. efekt zachęty. Nie dotyczy to jednak podmiotów zatrudniających co najmniej 25 osób i nieosiągających sześcioprocentowego wskaźnika zatrudnienia niepełnosprawnych, którym w ogóle taka pomoc nie przysługuje.

Efekt zachęty to wzrost zatrudnienia netto ogółem pracowników i samych niepełnosprawnych w porównaniu z ostatnimi 12 miesiącami. Wynika tak z art. 26b [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=257066]ustawy z 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (DzU z 2008 r. nr 14, poz. 92 ze zm.)[/link].

[srodtytul]Będą pieniądze…[/srodtytul]

Mimo braku efektu zachęty dostaniemy dofinansowanie na nowo zatrudnionego niepełnosprawnego, jeśli zajął miejsce osoby zwolnionej:

- dyscyplinarnie na podstawie art. 52 § 1 pkt 1 k.p.,

- za wypowiedzeniem złożonym przez pracownika,

- na mocy porozumienia stron,

- z powodu przejścia zatrudnionego na rentę z tytułu niezdolności do pracy,

- z upływem czasu, do którego umowa o pracę została zawarta,

- po ukończeniu prac, dla wykonania których angaż został zawarty.

[ramka][b]Przykład 1[/b]

Spółka zwolniła w lutym 2009 r. za porozumieniem stron informatyka, angażując w jego miejsce, po dwóch miesiącach (w kwietniu br.) poszukiwań, niepełnosprawnego w stopniu umiarkowanym. Nie spowodowało to jednak tzw. efektu zachęty w miesiącu zatrudnienia tego ostatniego. Znaczy to, że nie nastąpił wzrost zatrudnienia ogółem i niepełnosprawnych w stosunku do okresu kwiecień 2008 – marzec 2009 r. Mimo to firma ma prawo do dofinansowań wynagrodzenia nowo przyjętej osoby. Dlatego że z jej poprzednikiem rozstała się na mocy porozumienia.[/ramka]

[srodtytul]…ale nie zawsze[/srodtytul]

[b] Jeśli nie wykazaliśmy efektu zachęty w miesiącu przyjęcia niepełnosprawnego, a ten zastąpił podwładnego, któremu sami daliśmy wymówienie, nie ma mowy o wsparciu z PFRON.[/b]

Wiele wątpliwości budzi ustawowe sformułowanie „zatrudnienie w wyniku rozwiązania umowy z innym pracownikiem”. Nie wiadomo, czy chodzi tu o:

- podmianę na konkretnym stanowisku, np. kadrowej o niższych kwalifikacjach bardziej wykwalifikowanym pracownikiem, albo

- o taką sytuację, kiedy szef stwierdzi, że ma za dużo robotników i zamiast jednego z nich przyjmie np. referenta prawnego.

[ramka][b]Przykład 2[/b]

Przedsiębiorstwo mające 55 pracowników, w tym 10 proc. niepełnosprawnych, wypowiedziało umowę o pracę głównej księgowej, która się nie sprawdzała. Zatrudnienie ustało z końcem lutego br. Od kwietnia 2009 r. zakład przyjął na to stanowisko kobietę niepełnosprawną w stopniu lekkim. Efekt zachęty nie wystąpił. Firma nigdy nie otrzyma dofinansowania wynagrodzeń nowo przyjętego pracownika, ponieważ sama wręczyła wypowiedzenie jego poprzedniczce.[/ramka]