Zgodnie z art. 174 § 2 k.p. okresu urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze. Oznacza to przerwę w zatrudnieniu. A skoro tak, to czas ten pracodawca może pomijać przy uwzględnianiu okresu uprawniającego do nabycia prawa do nagrody jubileuszowej.

Podobnie postępuje przy urlopie wypoczynkowym. Jeśli urlop bezpłatny trwał dłużej niż miesiąc, szef odpowiednio proporcjonalnie zmniejsza zatrudnionemu wymiar wypoczynku w tym roku kalendarzowym, w którym wraca on z bezpłatnego do firmy (art. 155[sup]2[/sup] § 1 pkt 1 k.p.).

Przed kilku laty Sąd Apelacyjny w Warszawie uznał, że okres urlopu bezpłatnego nie wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze, ani do okresu pracy, od którego zależą prawa do świadczeń z zaopatrzenia emerytalnego pracowników[b] (wyrok z 27 listopada 1996 r., III Aua 888/96)[/b]. Z kolei Sąd Apelacyjny w Katowicach doszedł do przekonania, że nawet poszerzona interpretacja pojęcia „zatrudnienia” nie daje podstaw, aby uznać, że czas urlopu bezpłatnego jest „pozostawaniem w zatrudnieniu”.

[srodtytul]Okres składkowy czy nie[/srodtytul]

Czy więc urlop bezpłatny należy potraktować jako okres składkowy lub nieskładkowy? Rozstrzygnięcie tej wątpliwości nie jest łatwe nawet dla sądów. Według Sądu Apelacyjnego w Katowicach czas urlopu bezpłatnego jest okresem, który stanowi przerwę w realizacji obowiązków i praw pracowniczych u pracodawcy. Zatem szef nie musi opłacać składek na ubezpieczenie społeczne za pracownika, a co za tym idzie – zdaniem SA w Katowicach – okres ten nie jest ani okresem składkowym, ani okresem nieskładkowym wedle ustawy emerytalnej [b](wyrok z 4 października 2005 r., III AUa 1383/04). [/b]

Ale ten sam sąd uznał jednocześnie, że podleganie obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu w ramach stosunku pracy oznacza, że pracodawca musi opłacać składki za pracownika, który jest u niego zatrudniony. To z kolei skutkuje zaliczeniem takich okresów do okresów składkowych, od których zależą w przyszłości świadczenia emerytalno-rentowe – zgodnie z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=E96E0B38D6E6C93CB72B208C55A68591?id=172511]ustawą z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm)[/link].

Rozstrzygając konkretną sprawę, dodał też, że osoba prowadząca pozarolniczą działalność nie podlegała przed 29 grudnia 1999 r. obowiązkowemu ubezpieczeniu z tego tytułu, jeżeli podlegała obowiązkowemu ubezpieczeniu społecznemu z tytułu pozostawania w stosunku pracy. Skoro zaś w okresie urlopu bezpłatnego pracownik nie podlega takiemu obowiązkowemu ubezpieczeniu, a równocześnie prowadzi pozarolniczą działalność, to automatycznie ma obowiązek podlegać ubezpieczeniu z tego tytułu.

[srodtytul]Zalicz do stażu[/srodtytul]

Natomiast zgodnie z art. 174[sup]1[/sup] § 2 k.p. urlop bezpłatny udzielony na pracę u innego pracodawcy wlicza się do okresu pracy, od którego zależą uprawnienia pracownicze u dotychczasowego pracodawcy. Zatem taki [b]podwładny, choć w tym czasie pensję i inne świadczenia otrzymuje od innej firmy, będzie mógł liczyć na jubileuszówkę w macierzystym zakładzie.[/b]

Ten bowiem uwzględnia ten okres w ogólnym stażu pracy, który wpływa np. na wymiar urlopu wypoczynkowego, oraz zakładowym, przesądzającym o wysokości odprawy w razie zwolnienia grupowego, długości okresu wypowiedzenia lub nagrodzie jubileuszowej, jeżeli jej wypłatę przewidują wewnętrzne przepisy płacowe obowiązujące u pracodawcy udzielającego urlopu.

[srodtytul]Jak to zapisać w dokumentach[/srodtytul]

Pracodawca pracownika korzystającego ze zwykłego bezpłatnego urlopu pyta, gdzie ma uwzględnić ten okres w świadectwie pracy – w rubryce urlopów czy jako okres nieskładkowy. A może musi to zrobić dwukrotnie?

W świadectwie pracy pracodawca podaje okresy, kiedy pracownik korzystał z urlopu bezpłatnego i jaka była podstawa prawna jego udzielenia. Ujawnia także okresy nieskładkowe przypadające w czasie tego zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględniane przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty (§ 1 ust. 1 pkt 5 i pkt 12 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=4688EA5AC3F53A7D8741FCF62A08C6A9?id=73959]rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 15 maja 1996 r. w sprawie szczegółowej treści świadectwa pracy oraz sposobu i trybu jego wydawania i prostowania, DzU nr 60, poz. 282 ze zm.[/link]).

[b]Posługując się wzorem świadectwa pracy, który stanowi załącznik do rozporządzenia, dane o urlopie bezpłatnym szef zamieszcza w ust. 4 pkt 2. [/b]

Natomiast informację o okresach nieskładkowych, przypadających w okresie zatrudnienia, którego dotyczy świadectwo pracy, uwzględnianych przy ustalaniu prawa do emerytury lub renty, podaje w ust. 4 pkt 10 tego dokumentu. Zgodnie z art. 7 pkt 8 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS urlop bezpłatny jest okresem nieskładkowym, dlatego w świadectwie pracy należy go ująć dwukrotnie.