Obowiązujące od 1 stycznia 2008 r. nowe zasady udzielania pomocy pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne w formie dofinansowań wynagrodzeń tych osób oraz refundacji części składek na ich ubezpieczenia społeczne są dość skomplikowane, a wiele problemów z tym związanych do dziś nie zostało wyjaśnionych.
Wciąż kłopoty sprawia ustalanie najniższego pułapu intensywności pomocy, czyli kwoty, od której zależy poziom wsparcia, jakie możemy uzyskać na danego niepełnosprawnego. Według przypisów nr 9 do dokumentu INF-D-P i nr 11 do formularza INF-U-P jest to niższa z następujących wartości liczonych narastająco:
- podwyższonych kosztów zatrudnienia niepełnosprawnego (koszty rzeczywiste lub ryczałtowe),
- kosztów płacy, na które składa się wynagrodzenie wraz ze składkami na ubezpieczenia społeczne, będącymi kosztem pracodawcy.
Wartość, która w danym miesiącu okaże się niższa, stanowi najniższy pułap intensywności pomocy w danym okresie sprawozdawczym. W jednym okresie sprawozdawczym może nim zostać liczony narastająco np. ryczałt, a w innym – liczone narastająco koszty płacy. Od prawidłowego oszacowania tego pułapu zależy kwota dofinansowania i refundacji. Pułap ten podajemy w poz. 38 indywidualnej informacji o wypłatę dofinansowania INF-D-P i w poz. 46 druku o wypłatę refundacji INF-U-P. Nie wiadomo jednak, co wpisać w tych rubrykach za miesiąc, kiedy niepełnosprawny przebywał na zasiłku chorobowym płatnym przez ZUS albo na urlopie bezpłatnym czy macierzyńskim. Czy za taki miesiąc wykazujemy za niego narastająco ryczałt, choć nie występowały w tych miesiącach koszty płacy? – pytają przedsiębiorcy.
Ze zdziwieniem przeczytałyśmy w stanowisku Biura Pełnomocnika ds. Osób Niepełnosprawnych, że nie (patrz stanowisko). Czytamy w nim, że „ryczałtu nie ustala się za miesiące, w trakcie którego pracownik przebywał na zasiłku chorobowym, urlopie bezpłatnym lub urlopie macierzyńskim. Bowiem w tym okresie pracodawca nie poniósł żadnych kosztów”. Nie zgadzamy się z takim twierdzeniem. W okresie, kiedy zatrudniony przebywa na zwolnieniu lekarskim, pracodawca zawsze ponosi bowiem koszty tzw. absencji chorobowej. Co więcej koszt ten należy do dodatkowych kosztów związanych z zatrudnianiem niepełnosprawnych. Wynika tak z rozporządzenia Komisji WE nr 2204/2002 oraz § 4 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 13 grudnia 2007 r. w sprawie udzielania pomocy pracodawcom zatrudniającym osoby niepełnosprawne (DzU nr 240, poz. 1756). Zresztą według ostatnio publikowanego w DF stanowiska BON: "(...) ryczałt odzwierciedla koszty określone w § 4 rozporządzenia, a podstawowe z nich są niezależne od okresu zatrudnienia w miesiącu (np. koszty związane z korzystaniem ze szczególnych uprawnień pracowniczych, o których mowa w art. 19 i 20 ustawy, wydajność pracy, zużycie materiałów)”.
Odpowiedź w podanym piśmie uważamy zatem za błędną i niezgodną z przepisami. Dotyczy to też pozostałych absencji, tj. urlopu bezpłatnego i macierzyńskiego. Jeżeli w danym miesiącu ponieśliśmy koszty określone w § 4 rozporządzenia z 13 grudnia 2007 r., to ustalamy za ten okres rzeczywiste poniesione koszty bądź ryczałt. Ryczałt też jest przecież kosztem, tyle że ustalonym kwotowo w przepisach.
Od 2007 r. zakład pracy chronionej zatrudnia na pełnym etacie niepełnosprawnego w stopniu lekkim. Od 1 stycznia do 29 lutego br. przebywał on na zasiłku chorobowym płatnym przez ZUS. Wrócił do pracy 1 marca, kiedy osiągnął wynagrodzenie 1126 zł. Dodajmy, że składka wypadkowa wynosi w firmie 1,2 proc. i wybrała ona formę wyliczania podwyższonych kosztów ryczałtem. Najniższy pułap intensywności pomocy w tej sytuacji wynosi, biorąc pod uwagę:
- stanowisko autorek i miesiące styczeń – marzec – pierwszy druk INF-D-P za tę osobę pracodawca wysyła za marzec, czyli do 20 kwietnia:
– ryczałt (3 miesiące x 374,40 zł) + 311,56 zł składki za marzec =1434,76 zł
– koszty płacy za styczeń 0, za luty O i za marzec 1126 zł wynagrodzenia osiąganego + 174,08 zł składek należnych od pracodawcy = 1300,08 zł
Pułapem są tu koszty płacy, czyli 1300,08 zł, a kwota w poz. 50 wyliczona przez SODiR to 468 zł.
- interpretację BON i dopiero marzec, czyli od pierwszego miesiąca, kiedy zakład wypłacił niepełnosprawnemu wynagrodzenie – pierwszy INF-D-P za tę osobę pracodawca przekazuje za marzec, czyli do 20 kwietnia
– ryczałt (1 miesiąc x 374,40 zł) + 311,56 składki za marzec = 685,96 zł
– koszty płacy za marzec 1126 zł wynagrodzenia osiąganego +174,08 zł składki należnej od pracodawcy =1300,08 zł
Najniższym pułapem intensywności pomocy jest teraz ryczałt (685,96 zł) i kwota w poz. 50 wyliczona przez SODiR 374,40 zł.
