Zamierzam zatrudnić Ukraińców do prac sezonowych. Czy umowę o pracę mogę sporządzić w ich ojczystym języku?
– pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.
Zasadniczo umowy o pracę zawarte na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej sporządza się w polskim języku. Wynika tak z art. 8 ustawy z 7 października 1999 r. o języku polskim (DzU nr 90, poz. 999 ze zm.). Tę zasadę wprowadzono na skutek wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 13 września 2005 r. (K 38/04). Trybunał unieważnił w nim prawo do podpisywania umów o pracę opracowanych w obcych językach. Obecnie umowy o pracę zawieranej na terytorium Polski nie wolno spisać w języku obcym, nawet gdyby wniosek o to składała osoba świadcząca pracę. Za naruszenie tego zakazu grozi grzywna.
Przepisy zastrzegają dla umów o pracę język polski, ale nie zabraniają, by sporządzać je dodatkowo w wersji obcojęzycznej. Dlatego często spotykamy w praktyce kontrakty dwujęzyczne: po polsku i w języku obcym. Dzięki temu obcokrajowiec zapoznaje się swobodnie ze swoimi prawami i obowiązkami. Umowy dwujęzyczne nie są jednak charakterystyczne tylko dla obcokrajowców. Coraz częściej podpisują je również Polacy zatrudniani przez międzynarodowe koncerny.
A co, jeśli obcojęzyczna wersja umowy o pracę gwarantuje więcej przywilejów pracowniczych niż polska? Która umowa będzie wówczas wiążąca dla stron?
– Żadna norma kompetencyjna nie reguluje tego bezpośrednio – wyjaśnia sędzia Sławomir Różycki, główny specjalista w Ministerstwie Sprawiedliwości. – Ostatecznie przesądzi o tym sąd pracy, przesłuchując świadków, a przede wszystkim oceniając wolę stron, jaka im przyświecała w chwili składania podpisów na umowie. Istotne jest też to, którą wersję umowy sporządzono w pierwszej kolejności.
W umowie o pracę należy zastrzec, że została sporządzona w dwóch wersjach językowych, ale w razie jakichkolwiek rozbieżności wiążąca jest wersja polska. Ponadto strony powinny wpisać w kontrakcie, że wszelkie spory związane z wykonywaniem tej umowy rozstrzygają polskie sądy pracy. Zobowiązanie do tego wynika z art. 32 ustawy o prawie prywatnym międzynarodowym. Mówi on, że w kwestiach spornych związanych z realizacją praw i obowiązków wynikających ze stosunku pracy stosujemy prawo państwa wskazanego przez strony. Gdy te nie dokonały takiego wyboru i nie mają miejsca zamieszkania lub siedziby w tym samym państwie, to stosuje się prawo państwa, w którym praca jest, była lub miała być wykonywana. Nie wolno też zapominać o art. 12 powołanej ustawy. Czytamy w nim, że forma czynności prawnej podlega prawu właściwemu dla tej czynności. Jeżeli zatem oświadczenie woli o zawarciu stosunku pracy składamy w Polsce, to stosujemy polskie prawo. Jeżeli na Ukrainie, to ukraińskie. Eksperci podkreślają jednak, że pod pojęciem czynności prawnej nie kryje się język, w jakim sporządzono umowę o pracę, ale przykładowo to, czy ma ona formę pisemną.
