Wielokrotnie już podkreślaliśmy, że dla powodzenia biznesu najważniejszy jest pomysł.  Przedsiębiorca może stworzyć całkowicie nowy produkt lub usługę, lecz także taką kombinację ofert, która będzie stanowić o naszej przewadze rynkowej. Inną możliwością jest podjęcie działalności w  takim segmencie rynku, który jest już dobrze rozpoznany, funkcjonuje od jakiegoś czasu, a jego nasycenie nie jest jeszcze na tyle duże, aby osiągnięcie sukcesu było niemożliwe. Trzeba  jednak pamiętać, że niektóre rodzaje działalności gospodarczej związane są ze specjalnym (dedykowanym) reżimem prawnym. Przykładem może być timeshare. Jakie są polskie regulacje w zakresie tej turystycznej działalności? Przede wszystkim konieczna jest znajomość ustawy z 16 września 2011 r. o timeshare (dalej: ustawa).

Posiadanie bez inwestowania

Zgodnie z ustawą, na podstawie umowy timeshare zawartej na okres dłuższy niż rok, konsument odpłatnie nabywa prawo do korzystania w okresach wskazanych w umowie z co najmniej jednego miejsca zakwaterowania. Okres, na jaki została zawarta umowa, ustala się z uwzględnieniem postanowień umowy umożliwiających jej przedłużenie w sposób wyraźny lub dorozumiany oraz faktycznie dokonanych uzgodnień między stronami co do możliwości dalszego korzystania przez konsumenta z miejsca zakwaterowania.

Timeshare jest więc instytucją, zgodnie z którą, konsument umawia się z drugą stroną (przedsiębiorcą), że w określonych okresach (np. miesiącach wakacyjnych) będzie mógł korzystać z danego miejsca zakwaterowania. Ideą  tej instytucji jest więc to, że konsument nie widzi potrzeby inwestowania w posiadanie na stałe nieruchomości w danym miejscu, jednak w związku z tym, że chce w niej spędzać czas w określonych terminach korzysta z instytucji timesharingu.

Ustawa określa także inne usługi związane z timeshare. Na podstawie umowy o długoterminowy produkt wakacyjny konsument, odpłatnie, nabywa prawo do otrzymywania rabatów, zniżek lub innych korzyści związanych z zakwaterowaniem. Umowa może także przewidywać prawo konsumenta do nabycia usług związanych z podróżą, w szczególności prawo do skorzystania z miejsca zakwaterowania, prawo do nabycia usług transportowych lub do nabycia innych usług.

Uwaga! Nie stanowi umowy o długoterminowy produkt wakacyjny umowa, w której głównym świadczeniem przedsiębiorcy nie jest udzielanie konsumentowi zniżek, rabatów lub innych korzyści związanych z zakwaterowaniem.

Natomiast na podstawie umowy pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu wakacyjnego przedsiębiorca zobowiązuje się odpłatnie do wykonywania czynności prawnych lub czynności faktycznych zmierzających do nabycia lub zbycia przez konsumenta praw z umowy timeshare lub z umowy o długoterminowy produkt wakacyjny.

Na podstawie umowy o uczestnictwo w systemie wymiany przedsiębiorca, odpłatnie, przyznaje konsumentowi dostęp do systemu wymiany, w ramach którego konsument uzyskuje prawo do korzystania z miejsca zakwaterowania lub prawo do nabycia innych usług świadczonych przez przedsiębiorcę w zamian za umożliwienie innym konsumentom korzystania z miejsca zakwaterowania będącego przedmiotem jego umowy timeshare.

Uwaga! Postanowienia umowy pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu wakacyjnego, umów timeshare, umów o długoterminowy produkt wakacyjny, umów o uczestnictwo w systemie wymiany oraz umów powiązanych, mniej korzystne dla konsumentów niż postanowienia ustawy są nieważne, a zamiast nich stosuje się przepisy ustawy.

Trzeba przekazać informacje

Przed zawarciem umowy timeshare, umowy o długoterminowy produkt wakacyjny, umowy pośrednictwa w odsprzedaży lub umowy o uczestnictwo w systemie wymiany przedsiębiorca jest obowiązany przekazać konsumentowi szczegółowe informacje dotyczące zapisów takiej umowy w zakresie określonym w  standardowych formularzach informacyjnych. Ich wzory są w ustawie.

Informacje te powinny być przedstawione konsumentowi w czasie, umożliwiającym zapoznanie się z ich treścią przed zawarciem umowy. Należy pamiętać, że obowiązkiem przedsiębiorcy jest przekazanie informacji nieodpłatnie, w sposób jasny i zrozumiały, na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji (płyta CD, pendrive). Informacje powinny być sporządzone, zgodnie z wyborem konsumenta w języku urzędowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on miejsce zamieszkania lub którego jest obywatelem. Jeżeli w państwie tym obowiązuje więcej niż jeden język urzędowy, informacje powinny być sporządzone w jednym z tych języków, wybranym przez konsumenta. Informacje nie mogą być sporządzone w języku niebędącym językiem urzędowym Unii Europejskiej.

Zawieranie umów timeshare lub umów o długoterminowy produkt wakacyjny nie może być przez przedsiębiorcę przedstawiane jako inwestycja

Przed zawarciem umowy timeshare, umowy o długoterminowy produkt wakacyjny, umowy pośrednictwa w odsprzedaży lub umowy o uczestnictwo w systemie wymiany przedsiębiorca jest zobowiązany, w sposób jasny i zrozumiały, zwrócić konsumentowi uwagę na:

- prawo i termin odstąpienia od umowy;

- zakaz żądania lub przyjmowania od konsumenta świadczeń.

W przypadku gdy przedsiębiorca nie przekaże konsumentowi wszystkich wymaganych informacji przed zawarciem umowy, jest obowiązany dopełnić tego obowiązku po jej zawarciu.

W reklamach dotyczących timeshare, długoterminowego produktu wakacyjnego, pośrednictwa w odsprzedaży timeshare lub długoterminowego produktu wakacyjnego, lub dotyczących uczestnictwa w systemie wymiany, przedsiębiorca jest obowiązany informować o miejscu i sposobie otrzymania informacji, o których była mowa powyżej. Zawieranie umów timeshare lub umów o długoterminowy produkt wakacyjny nie może być przez przedsiębiorcę przedstawiane jako inwestycja.

Pisemnie w jęzuku urządowym UE

Umowa timeshare, umowa o długoterminowy produkt wakacyjny, umowa pośrednictwa w odsprzedaży oraz umowa o uczestnictwo w systemie wymiany co do zasady są zawierane w formie pisemnej. Ponadto umowa powinna być sporządzona, zgodnie z wyborem konsumenta, w języku urzędowym państwa członkowskiego Unii Europejskiej, w którym ma on miejsce zamieszkania lub którego jest obywatelem. Jeżeli w danym państwie obowiązuje więcej niż jeden język urzędowy, umowę sporządza się w jednym z tych języków, wybranym przez konsumenta. Umowa nie może być sporządzona w języku niebędącym językiem urzędowym Unii Europejskiej. Obowiązkiem przedsiębiorcy jest niezwłoczne doręczenie dokumentu umowy konsumentowi. Wszystkie wymienione powyżej zasady stosuje się wobec ewentualnej umowy przedwstępnej zobowiązującej do zawarcia umowy głównej >patrz ramka.

Co może konsument

Konsument ma prawo odstąpienia od umowy timeshare, umowy o długoterminowy produkt wakacyjny, umowy pośrednictwa w odsprzedaży oraz umowy o uczestnictwo w systemie wymiany, bez podania przyczyny, w terminie 14 dni od dnia jej zawarcia lub od dnia doręczenia dokumentu umowy, jeżeli dzień ten następuje po dniu jej zawarcia. Termin ten ulega wydłużeniu o rok – w przypadku gdy w dniu zawarcia umowy lub doręczenia dokumentu umowy przedsiębiorca nie przekazał konsumentowi, na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji, standardowego formularza odstąpienia od umowy. Termin jest wydłużany o 3 miesiące, jeżeli w dniu zawarcia umowy lub doręczenia dokumentu umowy przedsiębiorca nie przekazał konsumentowi, w opisanej wyżej formie, wszystkich informacji wymaganych zgodnie z art. 9 ustawy.

W przypadku gdy przedsiębiorca przekazał konsumentowi przed upływem roku od dnia zawarcia umowy lub doręczenia dokumentu umowy, na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji, standardowy formularz odstąpienia od umowy, to termin odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od dnia jego otrzymania przez konsumenta. Jeżeli przedsiębiorca przekazał konsumentowi przed upływem trzech miesięcy od dnia zawarcia umowy lub doręczenia dokumentu umowy, na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji wszystkie informacje wymagane zgodnie z art. 9 ustawy, to  termin odstąpienia od umowy upływa po 14 dniach od dnia otrzymania tych informacji przez konsumenta.

Odstąpienie od umowy następuje przez złożenie przedsiębiorcy, na piśmie lub na innym trwałym nośniku informacji, oświadczenia o odstąpieniu od umowy. Może ono zostać złożone na formularzu, który jest załącznikiem do ustawy. Dla zachowania terminu odstąpienia od umowy wystarczające jest wysłanie oświadczenia o odstąpieniu przed jego upływem. W razie wykonania przez konsumenta prawa odstąpienia od umowy, umowa uważana jest za niezawartą. Konsument nie ponosi żadnych kosztów związanych z odstąpieniem od umowy. W szczególności nie jest obowiązany do zapłaty wynagrodzenia za usługi wykonane przez przedsiębiorcę przed odstąpieniem od umowy ani do zwrotu korzyści, które przedsiębiorca mógłby uzyskać, gdyby konsument od umowy nie odstąpił.

Zakaz świadczenia

Przedsiębiorca nie może żądać lub przyjmować od konsumenta jakichkolwiek świadczeń określonych w umowie timeshare, umowie o długoterminowy produkt wakacyjny lub umowie o uczestnictwo w systemie wymiany, przed upływem terminu do odstąpienia od umowy. Niedozwolone jest także żądanie lub przyjmowanie od konsumenta jakichkolwiek świadczeń określonych w umowie pośrednictwa w odsprzedaży, przed doprowadzeniem do nabycia lub zbycia przez konsumenta praw z umowy timeshare lub z umowy o długoterminowy produkt wakacyjny lub rozwiązaniem umowy.

Jaka treść umowy

Każda z omawianych obok umów powinna określać:

- imię, nazwisko i adres konsumenta,

- imię i nazwisko lub nazwę (firmę) przedsiębiorcy, oraz adres jego miejsca zamieszkania lub adres jego siedziby;

- prawo i termin odstąpienia przez konsumenta od umowy,

- zakaz żądania lub przyjmowania od konsumenta świadczeń,

- miejsce i datę zawarcia umowy.

Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawcy RP

Nadal mało jest osób w Polsce, które stać na zakup nieruchomości wakacyjnej w obcym kraju. Timeshare to usługa dla tych, którym spodobał się urlop w danym kraju i miejscu oraz chcieliby regularnie wracać do ulubionego kurortu. Z ofert timesharingu korzystają także instytucje organizujące szkolenia, imprezy integracyjne, konferencje międzynarodowe. Z punktu widzenia popytu główną barierą po stronie konsumenta może być obawa co do przyszłości, czyli jak zmienia się atrakcyjność danej nieruchomości w czasie. Polskie regulacje prawne z punktu widzenia konsumenta nie powinny budzić zastrzeżeń.