Licytacja jest ważna nawet bez uchwały wspólników

Tak wynika z [b]uchwały Sądu Najwyższego z 21 lutego 2008 r.[/b] SN stwierdził w niej, że sąd po licytacji może udzielić przybicia na rzecz spółki, również wówczas, gdy przed wydaniem postanowienia o przybiciu zarząd spółki z o.o. złożył oświadczenie, że wspólnicy nie wyrażą zgody na nabycie nieruchomości. Tak było właśnie w sprawie, na której tle SN podjął wskazaną uchwałę.

W licytacji prawa użytkowania wieczystego działek o pow. ponad 9 tys. mkw. należącego do dłużnika uczestniczyło pięciu licytantów, w tym Grupa Inwestycyjna sp. z o.o. W imieniu spółki działało trzech członków jej zarządu. Przedstawili oni odpis aktualny z KRS, z którego wynikało, że jej zarząd jest trzyosobowy, a do składania w jej imieniu oświadczeń i podpisywania dokumentów upoważnieni są dwaj członkowie zarządu łącznie albo jeden członek zarządu i prokurent.

Grupa Inwestycyjna zaoferowała na licytacji najwyższą cenę, słowem wygrała ją. Licytacja odbyła się 14 lutego 2007 r., ale sąd odroczył ogłoszenie postanowienia o udzieleniu przybicia będącego w istocie potwierdzeniem wyniku licytacji i zgodności z prawem.

Przed datą ogłoszenia postanowienia o przybiciu spółka reprezentowana przez pełnomocnika (umocowanego przez dwu członków zarządu) złożyła wniosek o odmowę udzielenia jej przybicia. Powodem miał być brak umocowania członków zarządu do działania w jej imieniu. Spółka powołała się na art. 228 pkt 4 kodeksu spółek handlowych, w myśl którego, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej, uchwały wspólników wymaga m.in. nabycie i zbycie nieruchomości, użytkowania wieczystego lub udziału w nieruchomości. Do wniosku o odmowę udzielenia przybicia dołączone zostało oświadczenie podpisane przez dwu członków zarządu, że zgromadzenie wspólników takiej zgody co do nieruchomości objętej licytacją nie wyraziło i że wspólnicy nie zamierzają jej wyrazić.

Mimo to sąd udzielił spółce przybicia. Uzasadnił swe postanowienie tym, że uchwała wyrażająca zgodę na nabycie, o której mowa w art. 228 pkt 4 k.s.h., potrzebna jest dopiero na etapie przysądzenia własności, bo dopiero wówczas dochodzi do nabycia nieruchomości. Żaden zaś przepis nie zakazuje dopuszczenia do licytacji członków zarządu tylko dlatego, że wspólnicy jeszcze takiej uchwały nie podjęli. Zgodnie zaś z art. 17 § 2 k.s. h. zgoda na czynność prawną wymagającą uchwały wspólników może być wyrażona także ex post.

Spółka nie zrezygnowała z wstrzymania procedury i w zażaleniu na postanowienie o udzieleniu jej przybicia ponowiła wniosek o odmowę. Procedura ta, ustanowiona w przepisach kodeksu postępowania cywilnego, w odniesieniu do egzekucji z nieruchomości jest taka, że po uprawomocnieniu się postanowienia o przybiciu, licytant, który wygrał przetarg, powinien spełnić warunki licytacyjne, tj. wpłacić całą wylicytowana cenę. Wtedy sąd wydaje postanowienie o przysądzeniu własności. To postanowienie jest już podstawą do wpisania nowego właściciela w księdze wieczystej.

Jeśli jednak nabywca zapłaci w terminie, to w myśl art. 969 § 1 k.p.c. traci rękojmię (wadium). Z rękojmi tej pokrywa się koszty egzekucji związane ze sprzedażą, a reszta zasila Skarb Państwa. Wadium wynosi 10 proc. ceny oszacowania licytowanej nieruchomości, a cena wywołania to 3/4 ceny oszacowania. W tym wypadku wadium musiało być znaczne, skoro cena wylicytowana w imieniu spółki sięgnęła 803 tys. zł.

Przed rozstrzygnięciem zażalenia na postanowienie o przybiciu sąd II instancji przedstawił pod rozwagę wątpliwości prawne, jakie nasunęły mu się na tle tej sprawy. SN w uchwale podjętej dla ich wyjaśnienia przede wszystkim uznał, że w przedstawionych tu okolicznościach udzielenie przybicia własności (użytkowania wieczystego) na rzecz spółki z o.o. jest dopuszczalne. Ponadto stwierdził, że brak zgody wspólników na nabycie nieruchomości (użytkowania wieczystego) nie należy do okoliczności, którą sąd II instancji powinien uwzględniać przy rozpoznawaniu zażalenia na postanowienie o przybiciu.

Z uchwały wynika, że spółka ma dwa wyjścia. Albo nabędzie wylicytowaną nieruchomość, albo straci wadium.

[ramka][b]Kiedy nie będzie przybicia[/b]

W myśl art. 991 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70930]kodeksu postępowania cywilnego[/link] sąd musi odmówić przybicia z powodu naruszenia przepisów postępowania w toku licytacji, i to tylko wówczas, gdy uchybienia te mogły mieć istotny wpływ na wynik przetargu. Sąd musi podjąć taką decyzję także, jeśli:

- postępowanie należało umorzyć albo zawiesić,

- uczestnik postępowania (wierzyciel, dłużnik, licytant, zarządca nieruchomości) nie otrzymał zawiadomienia o licytacji.

Ale nawet gdy uczestnik nie był zawiadomiony o licytacji, nie jest to powód do odmowy przybicia, jeśli wskutek tego uchybienia nie doszło do naruszenia jego praw albo jeśli będąc na licytacji, nie wystąpił ze skargą na to uchybienie. [/ramka]