Kontynuujemy temat wykroczeń, za które pracodawcy lub osobie działającej w jego imieniu grozi mandat od inspektora pracy. W III części tego cyklu prezentujemy wykroczenia związane m.in. z pracą na morzu. Odnoszą się one do armatorów oraz agencji zatrudnienia trudniących się kierowaniem marynarzy do pracy na statkach, którzy powinni uważać na nie w relacjach z członkami załóg statków morskich. W tym wypadku grzywna za uchybienia może wynieść nawet 30 tys. zł.

Wielkie koncerny

Kolejnej grupy wykroczeń powinni wystrzegać się członkowie właściwego organu (np. zarządu) koncernów o międzynarodowym zasięgu. Chodzi tu o przedsiębiorstwa i grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, spółki europejskie oraz spółki powstałe w wyniku ich połączenia transgranicznego. We wszystkich tych podmiotach pracownicy mają bowiem zagwarantowane dość znaczne prawa przedstawicielskie. Ich naruszenie lub choćby utrudnienie ich realizacji naraża osobę winną ich popełnienia na odpowiedzialność wykroczeniową z grzywną do 5 tys. zł.

Taka sama kara grozi za dyskryminowanie członka specjalnego zespołu negocjacyjnego, członka organu przedstawicielskiego lub przedstawiciela załogi w związku z pełnioną przez niego funkcją.

Szczególną grupę podmiotów stanowią:

- przedsiębiorstwa i grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, których zarząd centralny ma siedzibę w Polsce,

- przedsiębiorstwa i grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, których zarząd centralny nie ma siedziby w państwie członkowskim, jeżeli zarząd ten wyznaczył swojego przedstawiciela z siedzibą w Polsce,

- przedsiębiorstwa i grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym, których zarząd centralny nie ma siedziby w państwie członkowskim i nie wyznaczył przedstawiciela w państwie członkowskim, jeżeli w Polsce znajduje się zakład pracy wchodzący w skład takiego przedsiębiorstwa lub przedsiębiorstwo wchodzące w skład takiej grupy, w których zatrudnia się największą liczbę pracowników zatrudnionych w państwach członkowskich w danym przedsiębiorstwie lub grupie przedsiębiorstw.

Do nich stosuje się ustawę z 5 kwietnia 2002 r. o europejskich radach zakładowych (tekst jedn. DzU z 2012 r., poz. 1146 ze zm.). Zatrudnionym w wielkich koncernach gwarantuje ona prawo tworzenia i działania w europejskich radach zakładowych. W ten sposób załoga przedsiębiorstwa uzyskuje realny wpływ na jego funkcjonowanie. Będący bowiem jej przedstawicielami członkowie rady mają prawo uzyskiwać informacje i przeprowadzać konsultacje dotyczące całości przedsiębiorstwa, grupy przedsiębiorstw o zasięgu wspólnotowym albo co najmniej dwóch zakładów pracy lub dwóch przedsiębiorstw położonych w różnych państwach członkowskich. Aby zapewnić jak najpełniejszą ochronę tych uprawnień, ustawa penalizuje wykroczenia podane w >> tabeli 1.

W spółce kontynentalnej

Ten sam cel przyświecał ustawodawcy przy tworzeniu listy wykroczeń przeciwko zaangażowaniu pracowników w spółce europejskiej. Także i w tych podmiotach załoga ma prawo do informacji, konsultacji, a ponadto uczestnictwa w życiu spółki europejskiej, które umożliwiają wpływanie na podejmowane w niej decyzje. Aby jednak korzystanie przez załogę z tych uprawnień było realne, ustawodawca przewidział wykroczenia, za których popełnienie mogą być pociągnięci do odpowiedzialności członkowie właściwego organu spółki europejskiej, spółki uczestniczącej, zależnej lub kierownictwa zakładu. Wskazujemy je w >> tabeli 2.

Światowy zasięg

Analogiczny katalog wykroczeń przewiduje też ustawa z 25 kwietnia 2008 r. o uczestnictwie pracowników w spółce powstałej w wyniku transgranicznego połączenia się spółek (DzU nr 86, poz. 525). W takim podmiocie zakres uprawnień pracowników do uczestnictwa w jego funkcjonowaniu jest największy. Obejmuje: prawo do wyboru lub wyznaczenia określonej liczby członków do rady nadzorczej albo prawo rekomendowania członków rady nadzorczej lub prawo sprzeciwienia się wyznaczeniu niektórych albo wszystkich członków rady nadzorczej. Nic więc dziwnego, że aby zapewnić respektowanie tych przywilejów, ustawodawca ustanowił katalog wykroczeń, za popełnienie których grozi grzywna do 5 tys. zł. Przedstawiamy je w >>tabeli 3.

Przy nadbrzeżu i na oceanie

Odrębną kategorią sprawców wykroczeń są armatorzy i agencje zatrudnienia specjalizujące się w kierowaniu marynarzy do pracy na statkach. Są oni narażeni na ryzyko popełnienia uchybień szczególnego rodzaju, które skatalogowała ustawa z 5 sierpnia 2015 r. o pracy na morzu (DzU z 2015 r., poz. 1569). Przedstawia je >> tabela 4. WYKROCZENIA PRZY PRACY NA MORZU