Konstrukcja pożyczki partycypacyjnej sprawdza się przy finansowaniu przedsięwzięć o podwyższonym stopniu ryzyka, niemających szans na uzyskanie wsparcia z tradycyjnych źródeł finansowania, np. kredytów bankowych.
W przeciwieństwie do klasycznej pożyczki, gdzie wynagrodzenie za udostępnienie kapitału zasadniczo ustalane jest z góry i nie podlega zmianom (odsetki), w przypadku pożyczki partycypacyjnej pożyczkodawca przejmuje na siebie część ryzyka finansowego związanego z wykorzystaniem pożyczki przez pożyczkobiorcę. Inwestycyjny charakter pożyczki partycypacyjnej wiąże się z niższym wynagrodzeniem (lub nawet jego brakiem), gdy pożyczkobiorca wykazuje stratę. Pożyczkobiorca (spółka) otrzymuje korzyść w formie gwarancji niższych obciążeń w okresie, w którym inwestycja nie przynosi zysku, za cenę wyższego wynagrodzenia w przypadku wystąpienia takiego zysku.