Naczelny Sąd Administracyjny uwzględnił kasację spółki, której odrzucono skargę na postanowienie fiskusa przedłużające termin do zwrotu VAT. Sąd kasacyjny uznał, że podatnik ma prawo zaskarżyć takie rozstrzygnięcie do sądu administracyjnego.

Przedłużony termin

W grudniu 2012 r. fiskus przedłużył firmie termin zwrotu nadwyżki VAT za październik. Podstawą rozstrzygnięcia był art. 87 ust. 2 ustawy o VAT, a termin został wydłużony do czasu zakończenia postępowania kontrolnego.

Spółka dostała odpis postanowienia z pouczeniem, że nie podlega ono zaskarżeniu. Podatniczka nie dawała za wygraną. W kilka dni wezwała naczelnika urzędu skarbowego do usunięcia naruszenia prawa. A ponieważ ten naruszenia prawa się nie dopatrzył, sprawa trafiła na wokandę.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił jej skargę. Uznał, że zaskarżone postanowienie nie podlega kontroli sądu administracyjnego. Nie jest ono bowiem kończącym postępowanie. Nie rozstrzyga też sprawy co do istoty. Ani nie podlega zażaleniu.

WSA zwrócił uwagę, że na zadeklarowany przez podatnika zwrot podatku fiskus odpowiedział kontrolą podatkową. Postanowienie o przedłużeniu terminu do dokonania zwrotu nadwyżki VAT może zostać wydane zarówno w trakcie czynności sprawdzających, jak i kontroli podatkowej oraz postępowania podatkowego. Jednakże w ocenie WSA ani ordynacja podatkowa, ani ustawa o VAT nie przyznają podatnikom prawa do wniesienia zażalenia na takie rozstrzygnięcie wydane w trakcie kontroli podatkowej bądź postępowania podatkowego.

Sąd zgodził się, że dopiero po zakończeniu czynności sprawdzających, kontroli lub postępowania podatkowego, na podstawie poczynionych ustaleń, organ może stwierdzić, czy zwrot jest zasadny, czy nie. Spółka nie zgodziła się z tym rozstrzygnięciem. A NSA przyznał jej rację.

Można skarżyć

W pisemnym uzasadnieniu sędzia NSA Artur Mudrecki uznał, że zaskarżony indywidualny akt naczelnika urzędu skarbowego w sprawie przedłużenia czasu zwrotu nadwyżki VAT spełnia wszystkie kryteria wynikające z art. 3 § 2 pkt 4 (inne akty lub czynności dotyczące uprawnień lub obowiązków z zakresu administracji) ustawy o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Dlatego NSA uznał, że podatnik ma prawo zaskarżyć sporne rozstrzygnięcie fiskusa. Postanowienie jest prawomocne (sygnatura akt I FSK 1133/13).

Jarosław Ziobrowski, adwokat z kancelarii WKB Wierciński, Kwieciński, Baehr

Postanowienie wydane przez NSA należy ocenić pozytywnie, bo możliwość złożenia skargi zdyscyplinuje urzędników i skróci okres postępowania. Do tej pory oprócz prawa do ponaglenia organu podatnicy w takim wypadku nie mieli rzeczywistego instrumentu ochrony prawnej przed długotrwałym sprawdzaniem. Warto także pamiętać, że na etapie kontroli podatkowej podatnik ma możliwość wniesienia do organu wyższej instancji pisma ponaglającego. Instytucja ponaglenia umożliwia wymuszenie na organie podatkowym zakończenia kontroli, a po wyczerpaniu tego środka zaskarżenia – złożenie skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego na ewentualną bezczynność organu podatkowego.