Sejmowa Komisja do Spraw Kontroli Państwowej przygotowała projekt nowelizacji kodeksu pracy zakazującej pracodawcom stosowania weksli in blanco. Mariusz Błaszczak, przewodniczący komisji, zobowiązał wczoraj posłankę PO Julię Piterę do jego wniesienia.
Zamiast lojalki
Wekslowe zabezpieczenie pracodawcy budzi kontrowersje. Początkowo Sąd Najwyższy wypowiadał się za jego dopuszczalnością. Dwa lata temu taką możliwość zanegował.
Pracodawcy jednak wciąż korzystają z weksli, bo wyrok SN wiąże tylko w konkretnej sprawie. Od ich podpisania uzależniają m.in. zatrudnienie kurierów, magazynierów, fryzjerów i kierowców. Do złożenia podpisu na druku in blanco zmuszają także pracowników, w których szkolenie zainwestowali duże pieniądze.
– Starałem się o posadę listonosza. Podsunięto mi do podpisu czysty blankiet weksla, same rubryczki, bez żadnych kwot i dat, bez wpisanego podmiotu, na rzecz którego miałbym dokonać spłaty – skarży się pan Tomek. Dodaje, że sprytnie ukryli to w innych papierach, które wypełnia się przy podejmowaniu zatrudnienia. Gdy odmówiłem podpisania tego dokumentu, usłyszałem, że to warunek konieczny. Kolejny raz spotkałem się z tym klika miesięcy później, chcąc podjąć zatrudnienie w charakterze kuriera rowerowego – opowiada.
Dochody z weksli to dla niektórych pracodawców poważny zastrzyk gotówki
Julia Pitera podczas wczorajszego posiedzenia komisji mówiła, że w firmach, w których pracownicy są zmuszani do podpisywania weksli, dochodzi także do mobbingu. Pracodawcom zależy na tym, by pracownicy odchodzili. Pozyskują w ten sposób dodatkowe pieniądze z weksli – wyjaśniła.
Abstrakcyjny charakter zobowiązań wekslowych oraz możliwość przenoszenia praw z weksla na inną osobę w drodze indosu może pociągać za sobą nieuzasadnione wystawianie nakazów zapłaty przeciwko pracownikom. Sprzyja temu szybkie postępowanie sądowe w takich sprawach.
Bezradna inspekcja
Państwowa Inspekcja Pracy także dostrzega problem z pracowniczymi wekslami, a dokładnie brak możliwości jego rozwiązania.
– W kodeksie pracy nie ma jednoznacznych zapisów, które wyłączałyby używanie weksli w stosunkach pracy. W efekcie inspektorzy nie mogą podejmować skutecznych działań, gdy pracodawcy wymuszają wystawianie weksli in blanco. Nie ma bowiem podstaw do stosowania w takim przypadku jakichkolwiek środków prawnych przewidzianych w ustawie o PIP – mówiła Iwona Hickiewicz, główny inspektor pracy.
Dlatego zdaniem posłów zakazanie w kodeksie pracy stosowania weksli in blanco jest koniecznością.
Wątpliwości, czy wprowadzać taki ustawowy zakaz, ma jednak Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej. Radosław Mleczko, wiceminister pracy, zauważył, że pracodawcy i tak będą szukać sposobu na związanie pracownika.
– Możliwe, że wpisując zakaz stosowania weksli do kodeksu, dopuścimy inne, nieznane jeszcze formy zabezpieczeń – argumentował.
Jego zdaniem obowiązujące rozwiązania są wystarczające. Kodeks wyraźnie reguluje zasady odpowiedzialności pracownika wobec pracodawcy z tytułu wyrządzonej szkody czy zwrotu kosztów świadczeń poniesionych przez pracodawców na podnoszenie kwalifikacji.
masz pytanie, wyślij e-mail do autorki, k.wojcik@rp.pl
