Zgodnie z art. 181 ust. 1 prawa zamówień publicznych (p.z.p.) wykonawca może poinformować zamawiającego o niezgodnej z przepisami ustawy czynności podjętej przez niego lub zaniechaniu czynności, do której jest on zobowiązany. Warto skorzystać z tej możliwości. Chociaż zamawiający nie jest w żaden sposób zobowiązany do reakcji na to pismo, jest jednak szansa, że wycofa się z błędnej decyzji.
Dla małych zamówień
Poinformowanie zamawiającego o nieprawidłowościach jest dopuszczalne jedynie w przetargach, w których wyrażona w złotych ich wartość nie przekracza tzw. progów europejskich (inaczej w zamówieniach podprogowych). O wartości zamówienia w przypadku zamówień podprogowych rozstrzyga zatem wartość zamówienia.
Szczegóły w tym zakresie określa rozporządzenie prezesa Rady Ministrów z 16 grudnia 2011 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzależniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Publikacji Unii Europejskiej (DzU nr 282, poz. 1649 ze zm.). Zgodnie z nim – przetargiem podprogowym organizowanym przez większość jednostek sektora finansów publicznych będzie taki przetarg, w którym przy dostawach i usługach jego wartość nie przekroczy równowartości w złotych 130 tysięcy euro bądź równowartości w złotych 5 mln euro przy robotach budowlanych.
Wykonawca może zwrócić uwagę na nieprawidłowości dotyczące każdej czynności podjętej przez zamawiającego, na którą nie przysługuje odwołanie.
Przykład
Zamawiający nieprawidłowo lub niezgodnie z przepisami określił przedmiot zamówienia (np. zakup komputerów określonej marki, a nie o określonych parametrach), niewłaściwie żądał wykazania przez wykonawcę posiadanego doświadczenia (np. dostawy przedmiotów objętych zamówieniem do innego zamawiającego tylko z ostatnich pięciu miesięcy, a nie jak zostało to określone w przepisach z okresu ostatnich trzech lat) albo nieprawidłowo ocenił ofertę i błędnie wybrał najkorzystniejszą ofertę (np. wybrał ofertę wykonawcy, który powinien być wykluczony z postępowania, a nie ofertę z najkorzystniejszą ceną).
Czynność do poprawki
Gdy zamawiający uzna zasadność przekazanej informacji, powtarza czynność albo dokonuje czynność zaniechaną (np. zamawiający wzywa wykonawców do złożenia wyjaśnień co do złożonej oferty czy co do elementów oferty mających wpływ na wysokość wynagrodzenia – wynagrodzenie rażąco niskie jest podstawą do odrzucenia oferty). Informuje o tym wykonawców w sposób przewidziany w ustawie dla tej czynności (pisemnie bądź np. faksem za potwierdzeniem odbioru przez wykonawcę przekazywanej przez zamawiającego informacji).
Terminy na wniesienie pisma
Prawo zamówień publicznych umożliwia bowiem zamawiającemu w wyniku reakcji wykonawcy na nieprawidłowości popełnione w przetargu, na ponowne dokonanie czynności np. ocenę ofert czy wezwanie ubiegających się o udzielenie zamówienia wykonawców do złożenia wyjaśnień. Na ponownie dokonaną przez zamawiającego czynność odwołanie będzie przysługiwało na zasadach ogólnych (pisaliśmy o tym w „DF" z 31 maja 2013 r.). Przykładowo z taką sytuacją będziemy mieli do czynienia w przypadku, gdy zamawiający zaniecha wykluczenia wykonawcy, który złożył ofertę najkorzystniejszą, lub odrzucenia oferty najkorzystniejszej i dokona tej czynności dopiero w następstwie uwzględnienia informacji od wykonawcy lub uczestnika konkursu dotyczącej wadliwości jego czynności.
Jeżeli zamawiający nie podzieli stanowiska wykonawcy co do zarzuconego mu naruszenia przepisów ustawy (zgodnie z przepisami może na nie w ogóle nie zareagować), oznacza to, że nie widzi nieprawidłowości w prowadzonym przez siebie postępowaniu i może zawrzeć umowę z wybranym przez siebie wykonawcą. Musi być jednak pewny swojego stanowiska, bo informacja przekazana przez wykonawcę stanowi oficjalny dokument, który jest dołączany do protokołu z danego postępowania i może później stanowić wskazówki dla kontrolerów.
podstawa prawna: ustawa z 29 stycznia 2004 r. – prawo zamówień publicznych (DzU z 2010 r. nr 113, poz. 759 ze zm.).