Nie będzie przesadą stwierdzenie, że gdzieś w tle wszystkiego co w praktyce stosowania prawa unijnego jest ważne znajduje się Europejski Trybunał Sprawiedliwości. To on gwarantuje bowiem jednorodność stosowania prawa unijnego przez wszystkie państwa członkowskie. Ta jego rola jako ostatecznej instancji rozstrzygającej najistotniejsze zagadnienia jest wręcz fundamentalna.
To właśnie ETS bada poprawność procesu implementacji regulacji unijnych do porządku prawnego państw członkowskich, to niezmiernie bogate orzecznictwo Trybunału w zakresie VAT daje zarówno wykładnię przepisów jak i – nierzadko – stanowi twórcze uzupełnienie regulacji dyrektywy unijnych. Relacja dyrektyw, czy – szerzej rzecz ujmując – prawa unijnego do prawa wewnętrznego jest niewątpliwie jednym z zagadnień najbardziej skomplikowanych i budzących szczególnie dużo wątpliwości.
To Trybunał w swoim orzecznictwie wskazuje na błędy w implementacji prawa unijnego (jak uczynił np. w orzeczeniu w sprawie Magoora, C-414/07, które dotyczy prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabywanego paliwa do pojazdów samochodowych), ale także udziela wskazówek (np. w wyroku w połączonych sprawach Słaby Kuć, C-180/10 i C-181/10, gdzie wyjaśnił, w jaki sposób należy odróżnić nieopodatkowaną sprzedaż majątku osobistego od prowadzenia sprzedaży jako działalności gospodarczej).
Rolą ETS, stojącego na straży poprawności implementacji i jednolitości stosowania prawa unijnego jest także wypracowanie wielu wskazówek i wytycznych umożliwiających państwom członkowskim stosowanie prawa w sposób identyczny. To właśnie Trybunał, chroniąc podatników przed szaleństwami różnych wariantów implementacji prawa unijnego, zapewnia poczucie bezpieczeństwa unijnego systemu prawnego.
Od 1 maja 2004 r. podatnicy w swojej bieżącej działalności mogą w pełni wykorzystywać dorobek ETS. Zarówno sądy administracyjne, jak i organy podatkowe są zobowiązane do stosowania orzecznictwa Trybunału – i rzeczywiście wykorzystują je.
Orzecznictwo ETS trzeba znać nie tylko dlatego, że naszej codziennej praktyce daje nieco szerszy wymiar, ale w szczególności dlatego, że wiele rozstrzygnięć Trybunału daje polskiemu podatnikowi możliwość znalezienia oparcia, którego często trudno szukać w krajowych regulacjach.
Zobacz poprzednie VADEMECUM Podatki i Księgi:
Firma w wynajętym lokalu: koszty, straty, VAT
Kto odpowiada za podatkowe długi spółki
Jak wykorzystać potknięcia fiskusa w postępowaniu podatkowym
