Posłowie minionej kadencji wyszli im naprzeciw, uchwalając szybką nowelizację ustawy o odpadach, w której znacznie złagodzono sankcje za nieterminowe przesłanie sprawozdań, jak również za ich niezgodność ze stanem rzeczywistym. Co dokładnie zmieniły przepisy, które weszły w życie 20 lipca 2011 r. i jakie obecnie kary grożą przedsiębiorcom za naruszenie ustawowych obowiązków?

Przed nowelizacją niedopełnienie obowiązku, czyli brak rocznego zestawienia danych o odpadach, przesłanie zestawienia niezgodnego ze stanem rzeczywistym lub tylko spóźnienie terminu, podlegało karze w wysokości 10 tys. zł. Ustawodawca zredukował wyżej wymienione przypadki naruszeń do jednego i obniżył wysokość kary – obecnie przedsiębiorca, który nie przekazał zbiorczego zestawienia, płaci 500 zł.

Jeśli sprawozdanie jest niezgodne ze stanem rzeczywistym, marszałek województwa nie nakłada od razu sankcji, ale wzywa do złożenia korekty. W decyzji o wymierzeniu kary marszałek województwa wyznacza nowy termin przedstawienia sprawozdania, nie krótszy niż 14 dni. Dopiero po jego niedotrzymaniu zostaje nałożona kolejna kara, tym razem w wysokości 2 tys. zł.  Sankcje te mogą być wymierzane wielokrotnie, z tym że łączna wysokość wszystkich kar za dany rok kalendarzowy nie może przekroczyć kwoty 10 tys. zł.

Nie jest do końca jasne, czy przed nałożeniem sankcji marszałek powinien wezwać przedsiębiorcę do złożenia sprawozdania. Przepisu mówiącego o tym wprost w ustawie brakuje. Resort środowiska w wyjaśnieniach do nowelizacji ustawy o odpadach twierdzi, że firma winna być najpierw wezwana do złożenia zestawienia bądź do korekty zeznania, a dopiero jeśli podmiot nie wywiąże się z tych obowiązków, może zostać ukarana. Tylko w przypadku sprawozdania budzącego wątpliwości marszałek zobowiązuje firmę do złożenia korekty i określa jej termin. Dopiero jeśli nie został dotrzymany może ukarać przedsiębiorcę.

Ponieważ przy zmianie ustawy nie uchwalono przepisów przejściowych, nowe zasady stosuje się także do naruszeń, które miały miejsce przed wejściem w życie nowelizacji. Zarówno do postępowania wszczętego przed 20 lipca br., jak przy uchyleniu decyzji przez marszałka województwa, a także jeśli ktoś po prostu nie złożył sprawozdania za 2010 r. stosuje się przepisy o łagodniejszych karach.

Od decyzji o nałożeniu kary można odwołać się do samorządowego kolegium odwoławczego, a następnie – do sądu administracyjnego.