W myśl art. 2 ust. 1 pkt 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=22E81BE4CC70DD3991B4BA90463BBCCE?id=269029]ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn. DzU z 2008 r. nr 69, poz. 415 ze zm.) [/link]nielegalne wykonywanie pracy przez cudzoziemca to wykonywanie pracy przez osobę:
- która nie posiada ważnej wizy lub innego dokumentu uprawniającego ją do pobytu na terytorium Polski lub
- której podstawa pobytu na terytorium RP nie uprawnia do wykonywania pracy, lub
- która wykonuje pracę bez zezwolenia, gdy jest ono wymagane, lub
- na innych warunkach albo na innym stanowisku niż określone w zezwoleniu na pracę, z zastrzeżeniem art. 88i ww. ustawy, lub
- bez zawarcia wymaganych umów o pracę albo umów cywilnoprawnych.
W takim przypadku inspektor pracy występuje z wnioskiem do właściwego sądu o ukaranie osób odpowiedzialnych za stwierdzone nieprawidłowości.
Ponadto inspektor pracy, ewentualnie okręgowy inspektor pracy, zawiadamia właściwe organy o naruszeniu przepisów, jeżeli nadzór nad ich przestrzeganiem nie należy do kompetencji PIP, w szczególności Straż Graniczną lub policję – o naruszeniu przepisów o cudzoziemcach, wojewodę – o naruszeniu przepisów dotyczących zatrudniania cudzoziemców, w tym o nielegalnym powierzeniu i wykonywaniu pracy przez cudzoziemca.
Na podstawie powiadomienia skierowanego przez PIP do Straży Granicznej lub policji właściwy organ tych formacji może wydać decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do opuszczenia terytorium RP lub skierować do wojewody wniosek o wydalenie cudzoziemca, w szczególności jeżeli wykonywał on pracę niezgodnie z ustawą o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy.
Zawiadomienie właściwego wojewody może posłużyć do wydania przez ten organ decyzji o uchyleniu zezwolenia na pracę cudzoziemca bądź decyzji o odmowie wydania zezwoleń na pracę cudzoziemców u danego pracodawcy (art. 88j i art. 88k ustawy o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy).
