[b]– Pracownica, zatrudniona na czas nieokreślony, jest ok. dziewięciu lat na kolejnych urlopach wychowawczych. Obecnie jest po raz czwarty w ciąży i będzie występowała o następny urlop wychowawczy. Czy jest jakieś ograniczenie w udzielaniu tych urlopów, czy też firma musi każdorazowo uwzględnić wniosek pracownicy? Jak w razie urodzenia dziecka w trakcie urlopu wychowawczego rozliczyć pracownicę w ZUS (przerwy, kody)?[/b]
Liczba urlopów wychowawczych, z których może skorzystać pracownica, nie jest limitowana. Przez cały okres korzystania z nich pracodawca nie może jej wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę. Musi przestrzegać tego zakazu od dnia złożenia przez pracownicę wniosku o udzielenie urlopu wychowawczego do dnia jego zakończenia.
Jest z niego zwolniony, a więc może rozstać się z podwładną na wychowawczym, tylko w razie ogłoszenia upadłości lub likwidacji pracodawcy, a także gdy zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika (art. 186[sup]1[/sup] § 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=8FB70CD03275B212C3642D1380D14022?id=76037]kodeksu pracy[/link]).
[srodtytul]Bez wyrejestrowania [/srodtytul]
Osoba przebywająca na urlopach wychowawczych jest obowiązkowo objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi. Wynika to z art. 6 ust. 1 pkt 19 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=97103323EAD056B1B13325E833C7ECDB?id=184677]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.)[/link]. Ponieważ w tym czasie nadal jest pracownikiem, pracodawca (płatnik składek) nie wyrejestrowuje jej z ubezpieczeń społecznych.
Do obowiązków płatnika składek należy zgłoszenie osoby przebywającej na urlopie wychowawczym do ubezpieczeń emerytalnego, rentowych i zdrowotnego oraz naliczanie składki na te ubezpieczenia.
[srodtytul]Comiesięczne raporty[/srodtytul]
Płatnik składek nie zgłasza osoby na urlopie wychowawczym dodatkowo do ubezpieczeń emerytalnego i rentowych na druku zgłoszeniowym ZUS ZUA. Wypełnia i składa co miesiąc raport ZUS RCA z kodem 1211, w którym wykazuje składki na te ubezpieczenia. Z tą samą częstotliwością sporządza i przekazuje do ZUS raport imienny ZUS RSA, wykazując przerwy w opłacaniu składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu pracy, z kodem ubezpieczenia 0110 i kodem przerwy 121 lub 122.
Kody i wzory dokumentów można znaleźć w [link=link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=EC66046B14700F183649A1AEACFD0A6A?id=275684]rozporządzeniu ministra pracy i polityki społecznej z 24 czerwca 2008 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów (DzU nr 112, poz. 717)[/link].
Obowiązek ten dotyczy wszystkich płatników składek, których pracownice lub pracownicy przebywają na urlopach wychowawczych, bez względu na liczbę zatrudnianych przez nich pracowników.
[srodtytul]Finansuje państwo [/srodtytul]
[b]Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w przypadku osób przebywających na urlopach wychowawczych stanowi minimalne wynagrodzenie za pracę, czyli 1276 zł w 2009 r. Płatnicy nie rozliczają z ZUS naliczonych przez siebie składek za osoby przebywające na urlopach wychowawczych. Składki finansuje ZUS ze środków budżetu państwa.
Składka na ubezpieczenie zdrowotne jest liczona od kwoty świadczenia pielęgnacyjnego, czyli aktualnie 420 zł.[/b]
[srodtytul]Świadczenie krócej [/srodtytul]
Pracownicy, która urodziła dziecko w okresie urlopu wychowawczego, nie przysługuje urlop macierzyński. Ma jednak prawo do zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający części urlopu macierzyńskiego, która przypada po porodzie, czyli przez okres skrócony o dwa tygodnie. Przesądza o tym art. 29 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=333634254CDA45089EAF481C0B7606C0?id=176768]ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.)[/link]. W razie urodzenia, w trakcie urlopu wychowawczego, jednego dziecka przy jednym porodzie zasiłek macierzyński przysługuje przez 18 tygodni.
W okresie wypłaty pracownicy zasiłku macierzyńskiego w trakcie urlopu wychowawczego pracodawca powinien zmienić kod ubezpieczenia z 1211 na 1240 i naliczać składki emerytalne i rentowe od zasiłku macierzyńskiego, jeżeli pracodawca taki zasiłek wypłaca.
