Inaczej będzie, gdy przed przejściem na własny garnuszek faktycznie nie pracowała, ponieważ była np. na urlopie.
Taki przypadek opisała nam czytelniczka. Przez kilka lat była zatrudniona w firmie konsultingowej, dwa lata temu urodziła dziecko i aż do dzisiaj przebywa na urlopie wychowawczym. Chce wrócić do zawodu, ale nie jako pracownik, tylko przedsiębiorca. Będzie jednak świadczyć usługi na rzecz swojego byłego pracodawcy i robić to samo, co na etacie. Czy może od razu płacić podatek liniowy?
Tak. Wprawdzie przepisy przewidują ograniczenia dla pracowników, którzy przechodzą na tzw. samozatrudnienie, ale nie będą miały one zastosowania w tej sytuacji. Czytelniczka – mimo że była zatrudniona – nie wykonywała bowiem ani w tym, ani w poprzednim roku żadnych faktycznych czynności dla swojego pracodawcy.
O ograniczeniach dla osób, które zakładają własną firmę i chcą płacić podatek liniowy, mówi art. 9a ust. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej ustawa o PIT). Przynajmniej przez rok muszą na niego zaczekać osoby, które świadczą usługi na rzecz byłego lub obecnego pracodawcy. Przy czym muszą to być usługi odpowiadające czynnościom, które wykonywały w ramach stosunku pracy w tym bądź poprzednim roku podatkowym.
Czy zakaz rozliczania się za pomocą podatku liniowego dotyczy także osób, które przed założeniem firmy i współpracą z byłym szefem miały dłuższą przerwę w pracy (tak jak w opisanej przez czytelniczkę sytuacji)? Nie, art. 9a ust. 3 ustawy o PIT mówi bowiem o świadczeniu usług, które podatnik wcześniej „wykonywał” w ramach umowy o pracę. Tak więc ze stawki liniowej nie wyklucza samo pozostawanie w stosunku pracy, np. podczas urlopu wychowawczego.
Potwierdzają to interpretacje fiskusa, np. Izby Skarbowej w Katowicach z 24 kwietnia 2008 r. (IBPB1/415-79/08/MW/KAN-759/01/08). O formę opodatkowania pytał były pracownik szpitala (był tam zatrudniony do końca ubiegłego roku), który przez dwa ostatnie lata przebywał na urlopie bezpłatnym i nie osiągnął żadnych przychodów z umowy o pracę. W styczniu założył działalność i zamierza współpracować ze swoim byłym pracodawcą. Czy ma prawo do 19-proc. liniowego podatku? Tak, nie wykonywał bowiem w ubiegłym roku żadnych czynności na rzecz swojego pracodawcy. Jak czytamy w odpowiedzi izby skarbowej: „wnioskodawca faktycznie nie wykonywał w roku poprzedzającym rok podatkowy czynności na rzecz byłego pracodawcy, ponieważ przebywał na urlopie bezpłatnym. Natomiast, w związku z tym że umowa o pracę została rozwiązana, wnioskodawca nie będzie wykonywał w roku podatkowym 2008 ww. czynności. W związku z powyższym może wybrać sposób opodatkowania dochodów uzyskiwanych w 2008 r. z pozarolniczej działalności gospodarczej na zasadach określonych w art. 30c ustawy o PIT”.
Podobnie było w sprawie rozpatrzonej przez Izbę Skarbową w Warszawie (interpretacja z 14 lipca 2005 r., 1401/FA/4117-14/11/05/AG). Podatniczka była zatrudniona na stanowisku prawnika. Przez kilkanaście miesięcy nie wykonywała na rzecz pracodawcy żadnych czynności, ponieważ przebywała na zwolnieniu lekarskim, urlopie macierzyńskim i wychowawczym. Potem założyła własną firmę i zawarła umowę doradztwa prawnego z byłym pracodawcą. Czy może rozliczać się według stawki liniowej? W odpowiedzi izby skarbowej czytamy: „w okresie (...) pani A.B. nie wykonywała faktycznie na rzecz firmy S sp. z o.o. żadnych czynności ze stosunku pracy, w tym czynności stanowiących przedmiot umowy doradztwa prawnego, z uwagi na zwolnienie lekarskie w związku z ciążą, urlopem macierzyńskim, płatnym urlopem szkoleniowym oraz bezpłatnym urlopem wychowawczym. Tym samym przesłanka wyłączenia z opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej jednolitą stawką 19 proc. nie występuje. W konsekwencji pani A.B. może korzystać z opodatkowania przychodów z działalności gospodarczej stawką 19 proc., na zasadach przewidzianych w art. 30c ustawy o PIT”.
Pan Nowak doradza firmom ubiegającym się o dotacje z funduszy unijnych. Do tej pory zajmował się tym, pracując w firmie konsultingowej. Od lipca 2008 r. zamierza rozpocząć własną działalność. Nadal jednak będzie współpracował ze swoim byłym pracodawcą, wystawiając mu faktury za swoje usługi. Ponieważ pokrywają się one z czynnościami wykonywanymi w trakcie zatrudnienia, w 2008 i 2009 r. nie może wybrać podatku liniowego. Zrobi to dopiero w 2010 r.
