Jak zapewnić właściwe warunki bhp w firmie

Czy pracodawca musi zgłosić do Państwowej Inspekcji Pracy informację o zatrudnianiu pracowników? Co grozi mu za to, gdy nie dopełni tego obowiązku?

Zgodnie z art. 209 §1 k.p. pracodawca rozpoczynający działalność wciągu 30 dni od dnia jej rozpoczęcia zawiadamia na piśmie właściwego okręgowego inspektora pracy i państwowego inspektora sanitarnego o miejscu, rodzaju i zakresie prowadzonej działalności. Musi też ich poinformować o zmianie miejsca, rodzaju i zakresu prowadzonej działalności, zwłaszcza gdy dotyczy to zmiany technologii lub profilu produkcji, jeżeli może to zwiększyć zagrożenie zdrowia pracowników. Ponadto pracodawcy prowadzącemu działalność powodującą szczególne zagrożenia zdrowia lub życia pracowników, np. wykonującego prace: na wysokości, w zbiornikach, kanałach, wiążące się z występowaniem szkodliwych dla zdrowia czynników chemicznych lub fizycznych, jak: pary, mgły, pyły, hałas, pola elektromagnetyczne -inspektor pracy lub sanitarny mogą nakazać okresową aktualizację tego zawiadomienia.

Obowiązek składania zawiadomień zaczyna ciążyć na prowadzącym działalność gospodarczą z chwilą, gdy uzyska on przymiot pracodawcy, czyli gdy zatrudni pierwszego pracownika. Nie dotyczy on natomiast prowadzących działalność, którzy przyjmują wyłącznie osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy (np. umowy-zlecenia lub o dzieło).

Jeśli pracodawcy nie dopełnią wymogów zgłoszenia, to zgodnie z art. 283 k.p. popełniają wykroczenie i mogą zostać ukarani przez inspektora pracy mandatem karnym.

Jako jednostka naukowo-badawcza zlecamy zewnętrznym ekspertom i profesorom prowadzenie wykładów dla naszych studentów. Nowe przepisy wprowadzają obowiązek posiadania badań lekarskich i szkoleń przez zatrudnionych na umowę-zlecenie. A jak wygląda to z umowami o dzieło czy z osobami prowadzącymi działalność gospodarczą w zakładzie?

Zarówno umowę-zlecenie, jak i o dzieło reguluje kodeks cywilny. Jednak zgodnie z art. 304 k. p. niezależnie od formy prawnej świadczenia pracy (umowa o dzieło czy zlecenie) szef powinien zagwarantować organizację pracy pozwalającą zapewnić prawidłowe warunki bhp oraz przestrzeganie przepisów w tym zakresie. Ponadto art. 3041k.p. nakłada na osoby fizyczne wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy oraz na osoby prowadzące w zakładzie działalność gospodarczą obowiązki wynikające z art. 211 k.p. Dotyczy to zarówno wymogu przeszkolenia bhp, jak i przeprowadzenia badań lekarskich w zakresie określonym przez pracodawcę.

Zatrudniamy behapowca, który ukończył okresowy kurs pracowników służby bhp. Czy może prowadzić wstępne szkolenia bhp dla pracowników i okresowe kursy dla zatrudnionych na stanowiskach robotniczych oraz okresowe dla pracowników administracyjno-biurowych?

Szkolenie prowadzone jest jako wstępne (instruktaż ogólny i instruktaż stanowiskowy) oraz okresowe. Zgodnie z rozporządzeniem ministra gospodarki i pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU z 2005 r. nr 116, poz. 972) organizatorem i prowadzącym szkolenie może być pracodawca lub na jego zlecenie jednostka organizacyjna uprawniona do prowadzenia działalności szkoleniowej w dziedzinie bhp na podstawie przepisów o systemie oświaty. Muszą oni zapewnić m.in. wykładowców i instruktorów z:

- zasobem wiedzy,

- doświadczeniem zawodowym,

- przygotowaniem dydaktycznym zapewniającym właściwą realizację programów szkolenia określonej grupy zawodowej.

Instruktaż ogólny może prowadzić pracownik służby bhp, jeżeli jego wiedza i umiejętności zapewniają właściwą realizację programu kursu (§10 ust. 2 rozporządzenia). Natomiast instruktaż stanowiskowy przeprowadzi wyznaczona przez pracodawcę osoba kierująca pracownikami lub pracodawca, jeżeli mają odpowiednie kwalifikacje i doświadczenie zawodowe oraz są przeszkoleni co do metod prowadzenia instruktażu stanowiskowego (§ 11 ust. 5).

Przy szkoleniach okresowych jednym z ważniejszych elementów jest przygotowanie dydaktyczne wykładowcy lub instruktora, które zapewnia m.in. prawidłowy przebieg procesu kształcenia, odpowiednie dla określonych grup uczestników szkolenia metody szkolenia, środki dydaktyczne i formy organizacyjne szkolenia. Nie ma jednak obowiązku, aby taki wykładowca ukończył odrębny kurs przygotowujący do prowadzenia szkoleń z bhp. Za wystarczające uznaje się ukończenie np. szkolenia okresowego bhp, w którego programie uwzględnia się zagadnienia z metod prowadzenia szkoleń z bhp.