Obowiązek składania rocznej informacji o działalności do Krajowego Rejestru Sądowego mają m.in. zarejestrowani w nim przedsiębiorcy i organizacje. Notorycznie jednak go nie wypełniają.
O skali zjawiska świadczy fakt, że przez ostatnie półtora roku warszawski sąd skierował 9600 zawiadomień o popełnieniu przestępstwa właśnie poprzez niezłożenie sprawozdania rocznego. Do szczecińskich prokuratur wpłynęło w 2011 i 2012 r. ok. 130 takich zawiadomień.
W innych miastach są one składane rzadziej (np. we Wrocławiu w lipcu i sierpniu złożono po kilka, w Lublinie i Gdańsku – ani jednego), jednak nie znaczy to, że problem tam nie istnieje, tylko sądy radzą sobie z nim inaczej.
– Sami prowadzimy postępowanie przymuszające, wzywamy podmioty do składania sprawozdań, a jeśli to nie skutkuje, nakładamy grzywnę – mówi „Rz" Anna Komarewska, referendarz sądowy z sądu rejonowego w Białymstoku. – Nie jest tak, że nałożenie przez nas grzywny od razu przynosi skutek. Są podmioty, które uporczywie nie składają sprawozdań.
Z problemu zdaje sobie sprawę wiceminister sprawiedliwości Grzegorz Wałejko. Jeszcze w poprzedniej kadencji, gdy szefem resortu był Krzysztof Kwiatkowski, przygotował on koncepcję zmiany ustawy, która przewidywała zaostrzenie sankcji za niewywiązywanie się z obowiązku składania sprawozdania z rocznej działalności.
– Teraz wracamy do tego projektu. Jeśli zostanie zaakceptowany przez zespół ds. programowania prac rządu, jesteśmy w stanie przedstawić gotowe założenia w ciągu dwóch miesięcy – mówi wiceminister.
Podkreśla, że już dziś sąd może zdecydować o rozwiązaniu spółki, jeśli nie wywiązuje się ona ze swoich obowiązków rejestrowych, m.in. gdy nałożenie grzywny nie przynosi efektu. Takie prawo daje mu art. 25 ustawy o KRS. Za takie niewywiązywanie się sąd może uznać np. właśnie nieskładanie sprawozdania rocznego. Dotyczy to jednak tylko spółek osobowych handlowych.
– Chcemy jednak zapisać wprost w ustawie, że uporczywe nieskładanie sprawozdań jest jedną z przesłanek rozwiązania spółki.
Oczywiście nie chodzi tu o sytuację, gdy raz spółka nie wywiąże się z tego obowiązku, ale o uporczywe nieskładanie – mówi minister Wałejko. Podkreśla także, że dziś możliwość rozwiązania spółki na podstawie art. 25 ustawy o KRS nie dotyczy spółek z o.o.
Według projektu nowa sankcja ma dotyczyć także tych spółek. Konieczne jest jednak uwzględnienie ograniczeń w możliwości rozwiązywania spółek wynikających z prawa unijnego.
Konsekwencje dla przedsiębiorcy
Zawiadomienie albo grzywna
Odpowiedni sąd rejestrowy może wyciągnąć konsekwencje wobec podmiotu, który nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, m.in. nie składa sprawozdania:
