- Od 1 stycznia nie ma już obowiązku publikacji sprawozdań finansowych w Monitorze Polskim B, a sam Monitor został zlikwidowany. Czy spółdzielnie mają nadal obowiązek publikacji sprawozdań finansowych w Monitorze Spółdzielczym? – pyta czytelniczka.

1 stycznia 2013 r. Monitor Polski B został zlikwidowany na mocy ustawy z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców (DzU nr 232, poz. 1378).

Tak było do tej pory

Przypomnijmy, że w myśl przepisów ustawy o rachunkowości, obowiązujących do końca 2012 r., jednostki, które miały obowiązek poddania badaniu przez biegłego rewidenta swoich rocznych sprawozdań finansowych, były zobowiązane również do ich publikacji w Monitorze Polskim B. Koszt publikacji sprawozdania finansowego wraz z wymaganymi załącznikami był wysoki. W 2012 r. opłata za jedną stronę publikacji wynosiła prawie 800 zł (dokładnie 792,28 zł).

Obowiązek publikacji sprawozdań finansowych w Monitorze Polskim B dotyczył wszystkich jednostek, które prowadzą księgi rachunkowe oraz poddają obowiązkowemu badaniu swoje roczne sprawozdania finansowe.

Swoje sprawozdania musiały publikować zarówno jednostki podlegające wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego (spółki akcyjne, spółki z o.o., spółki jawne, spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, spółki partnerskie itd.), jak również jednostki nieobjęte obowiązkiem wpisu do KRS (m.in. osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą oraz spółki cywilne osób fizycznych).

Ponadto jednostki podlegające obowiązkowi badania oraz wpisane do rejestru sądowego były zobowiązane do składania w KRS rocznego sprawozdania finansowego wraz z załącznikami. Na wniosek jednostki w rejestrze przedsiębiorców wpisywana była wzmianka o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego wraz z odpowiednimi dokumentami. Następnie wpis do KRS podlegał ogłoszeniu w Monitorze Sądowym i Gospodarczym.

A tak jest teraz

Po 1 stycznia 2013 r. obowiązki związane ze sprawozdaniami finansowymi uzależnione są w zasadzie od tego, czy dana jednostka podlega wpisowi do KRS, czy nie.

Otóż jednostki podlegające wpisowi nadal muszą przekazywać swoje sprawozdania finansowe, zbadane przez bieg- łych rewidentów, do Krajowego Rejestru Sądowego, przy czym wzmianka o złożeniu rocznego sprawozdania finansowego w KRS będzie przekazywana automatycznie do publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym. Opłata za ogłoszenie wpisu w tym Monitorze wynosi 250 zł (dodatkowy koszt to opłata od wniosku o przyjęcie dokumentów przez sąd, w wysokości 40 zł). Składając wniosek o zmianę wpisu w KRS, trzeba – tak jak dotychczas – bez wezwania uiścić opłatę sądową i opłatę za ogłoszenie wzmianki w MSiG.

Druga grupa jednostek to te, które muszą poddawać swoje roczne sprawozdania finansowe badaniu przez biegłego rewidenta, ale nie muszą ich składać do Krajowego Rejestru Sądowego. Są to przede wszystkim osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, i spółki cywilne osób fizycznych, (jeśli oczywiście dotyczy ich obowiązek badania), o czym będzie mowa w dalszej części opracowania.

W Monitorze Sądowym i Gospodarczym będą publikowane tylko ogłoszenia wymagane przez kodeks spółek handlowych, a przez kodeks postępowania cywilnego tylko pod warunkiem, że obowiązek ich ogłaszania wynika z tego kodeksu.

Wysokość opłaty sądowej z tytułu dokonania zmiany wpisu w KRS określa ustawa z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 90, poz. 594 ze zm.), a sposób jej zapłaty określa rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (DzU nr 27, poz. 199 ze zm.).

Natomiast wysokość opłaty za ogłoszenie w MSiG określa rozporządzenie ministra sprawiedliwości z 15 kwietnia 1996 r. w sprawie organizacji, sposobu wydawania i rozpowszechniania oraz podstawy ustalania ceny numerów Monitora Sądowego i Gospodarczego i wysokości opłat za zamieszczenie w nim ogłoszenia lub obwieszczenia (DzU nr 45, poz. 204 ze zm.).

Dokumenty składane w rejestrze sądowym

Zgodnie z art. 69 ust. 1 ustawy o rachunkowości, kierownik jednostki składa we właściwym rejestrze sądowym następujące dokumenty:

a) roczne sprawozdanie finansowe,

b) opinię biegłego rewidenta, jeżeli podlegało ono badaniu (jednostki sporządzające uproszczone sprawozdanie finansowe w miejsce opinii składają informację o rodzaju tej opinii wraz ze wskazaniem, czy zawiera ona dodatkowe objaśnienia),

c) odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu rocznego sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty,

d) sprawozdanie z działalności – w przypadku takich jednostek, jak: spółki kapitałowe, spółki komandytowo-akcyjne, towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych, towarzystwa reasekuracji wzajemnej, spółdzielnie, przedsiębiorstwa państwowe.

Wymienione dokumenty składa się w ciągu 15 dni od zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego. Jeżeli sprawozdanie finansowe nie zostało zatwierdzone w terminie, to należy je złożyć w rejestrze sądowym w ciągu 15 dni po tym terminie, a także 15 dni po jego zatwierdzeniu wraz z odpowiednimi dokumentami.

Niewpisane do KRS

Zgodnie z art. 70 ust. 1 i 2 ustawy o rachunkowości, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2013 r., jednostki nieobjęte wpisem do KRS, które poddają obowiązkowemu badaniu roczne sprawozdania finansowe, mają obowiązek publikować swoje sprawozdania finansowe w Monitorze Sądowym i Gospodarczym, zamiast w Monitorze Polskim B.

Opłata za ogłoszenie sprawozdania finansowego we wspomnianym monitorze od 1 stycznia 2013 r. wynosi 500 zł, w myśl przepisów rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 10 października 2012 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie organizacji, sposobu wydawania i rozpowszechniania oraz podstawy ustalania ceny numerów Monitora Sądowego i Gospodarczego i wysokości opłat za zamieszczenie w nim ogłoszenia lub obwieszczenia (DzU z 2012 r., poz. 1143).

Jednostki, które poddają obowiązkowo badaniu swoje roczne sprawozdania finansowe i nie podlegają wpisowi do Krajowego Rejestru Sądowego, zobowiązane są od 1 stycznia 2013 r. złożyć do ogłoszenia w Monitorze Sądowym i Gospodarczym – w terminie 15 dni od dnia zatwierdzenia sprawozdania, następujące dokumenty:

- wprowadzenie do sprawozdania finansowego stanowiące część informacji dodatkowej,

- bilans,

- rachunek zysków i strat,

- zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym,

- rachunek przepływów pieniężnych,

- opinię biegłego rewidenta,

- odpis uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty.

Kto na starych zasadach

Okazuje się, że pojawiły się wątpliwości co do obowiązków spółdzielni. Niektórzy interpretują nowe przepisy w ten sposób, że spółdzielnie nie mają już obowiązku publikowania swoich sprawozdań finansowych. Taki obowiązek jednak istnieje. Sprawozdania finansowe spółdzielni będą nadal publikowane w Monitorze Spółdzielczym, a zasady publikacji się nie zmienią. Stanowisko to potwierdziło Ministerstwo Finansów.

W uzyskanym przez nas piśmie MF czytamy, że zgodnie ze znowelizowanym brzmieniem art. 70 ust. 1 ustawy o rachunkowości, nadanym przez art. 4 pkt 6 ustawy z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców, który wszedł w życie 1 stycznia 2013 r., „kierownik jednostki, o której mowa w art. 64, do której nie ma zastosowania art. 69, jest obowiązany złożyć wprowadzenie do sprawozdania finansowego stanowiące część informacji dodatkowej, bilans, rachunek zysków i strat, zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym oraz rachunek przepływów pieniężnych za rok obrotowy, do ogłoszenia w ciągu 15 dni od dnia ich zatwierdzenia, wraz z opinią biegłego rewidenta oraz odpisem uchwały bądź postanowienia organu zatwierdzającego o zatwierdzeniu sprawozdania finansowego i podziale zysku lub pokryciu straty".

Ze znowelizowanego ust. 2 tego samego art. 70 ustawy o rachunkowości wynika, że „ogłoszenie, o którym mowa w ust. 1, następuje w ogólnokrajowym dzienniku urzędowym Monitor Sądowy i Gospodarczy, a w odniesieniu do spółdzielni – w Monitorze Spółdzielczym. MF potwierdza, że obowiązek wynikający z cytowanego w art. 70 przepisu art. 69 dotyczy jednostek objętych Krajowym Rejestrem Sądowym na mocy ustawy z 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym. Nie dotyczy natomiast jednostek nieobjętych KRS, a objętych przepisami ustawy o rachunkowości, np.: spółek cywilnych osób fizycznych czy osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą.

W dalszej części pisma Ministerstwo Finansów stwierdza, że „Niemniej należy zauważyć, że zamierzeniem wnioskodawcy, prezentowanym również w trakcie prac legislacyjnych nad powyższą ustawą o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców było utrzymanie obowiązku publikacji sprawozdań finansowych przez spółdzielnie w Monitorze Spółdzielczym. Biorąc powyższe pod uwagę uzasadnione jest uznanie stanowiska, zgodnie z którym spółdzielnie będą publikować swoje sprawozdania finansowe na dotychczasowych zasadach".

Warto dodać, że sprawozdania spółdzielni mogą być składane bezpośrednio w redakcji Monitora Spółdzielczego lub przesłane listem poleconym na adres: „Monitor Spółdzielczy" Organ Krajowej Rady Spółdzielczej, ul. Jasna 1, 00-013 Warszawa. Informacje dotyczące Monitora Spółdzielczego można uzyskać pod numerem telefonu: tel./fax 828-65-22.