– Co trzeba zrobić, by móc prowadzić biuro rachunkowe? Słyszałam, że trzeba zdobyć specjalny certyfikat. Jak go mogę otrzymać? Jestem po studiach ekonomicznych o specjalności finanse i rachunkowość. Od kilku lat pracuję w księgowości – pyta czytelniczka DF.
Certyfikat wydaje Ministerstwo Finansów. Otrzymać mogą go osoby, które prócz wymaganego doświadczenia mają albo odpowiednie wykształcenie, albo przystąpiły do egzaminu.
O tym czy mamy odpowiednie doświadczenie, rozstrzyga rozporządzenie z 18 lipca 2002 r. w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. Jego przepisy mówią, że za praktykę w księgowości uznaje się prowadzenie – na umowę o pracę lub umowę cywilnoprawną (np. zlecenie) – ksiąg rachunkowych. Będą to zatem takie czynności, jak: sporządzanie i kontrola sprawozdań finansowych, do których dane wynikają z ksiąg rachunkowych, kwalifikowanie dowodów księgowych do ujęcia w księgach rachunkowych, a także kontrola poprawności zapisów zdarzeń w księgach.
Aby otrzymać certyfikat, trzeba zdać egzamin. Nie wszyscy jednak są do tego zobowiązani. Jeśli mamy odpowiednie wykształcenie, certyfikat otrzymamy bez egzaminu. Stanie się tak, jeśli ukończymy na uczelni wyższej kierunek ekonomiczny o specjalności rachunkowość lub – to druga możliwość – studia podyplomowe z zakresu rachunkowości. Nie może być to jednak dowolna uczelnia, ale taka, która ma uprawnienia do nadawania tytułu doktora nauk ekonomicznych. Informacje o uczelniach mających takie uprawnienia można znaleźć na stronie internetowej www.pan.pl/ck/.
Od ponad roku z możliwości starania się o certyfikat bez konieczności zdawania egzaminu korzystają osoby, które mają wykształcenie magisterskie ekonomiczne o specjalności innej niż rachunkowość. Chodzi tu o specjalizację, dla której plan studiów i program kształcenia odpowiadał wymogom określonym dla specjalności rachunkowość. W praktyce oznacza to, że o certyfikat mogą starać się również absolwenci takich kierunków, jak rewizja finansowa czy sprawozdawczość.
Zainteresowani certyfikatem muszą jednak pamiętać, że samo wykształcenie nie wystarczy. W każdej z tych sytuacji, a więc zarówno wtedy, gdy ukończymy studia wyższe ekonomiczne o specjalności rachunkowość lub innej, jak i wtedy, gdy kończymy studia podyplomowe z rachunkowości – wymagana jest dodatkowo trzyletnia praktyka w księgowości.
Jeśli nie mamy wykształcenia wyższego, certyfikat uzyskamy tylko, gdy zdamy egzamin. Dotyczy to osób, które mają wykształcenie średnie i mogą udokumentować dwuletnią praktykę w księgowości. Jeśli zakwalifikują się do egzaminu, będą musiały rozwiązać test (160 pytań jednokrotnego wyboru) oraz trzy zadania sytuacyjne. Za każde pytanie testowe mogą otrzymać – w razie prawidłowej odpowiedzi – 2 punkty, przy nieprawidłowej – minus 1 punkt. Zadania sytuacyjne oceniane są w skali od 0 do 10 punktów.
Aby zdać egzamin, trzeba uzyskać co najmniej 192 punkty z testu i co najmniej 18 punktów za rozwiązanie zadań sytuacyjnych. Terminy egzaminów publikowane są na stronach internetowych Ministerstwa Finansów (www.mf.gov.pl). Zakres zagadnień objętych egzaminem określa załącznik nr 2 do rozporządzenia w sprawie uprawnień do usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych. W odróżnieniu od egzaminu na doradcę podatkowego ani zakres pytań testowych, ani zadania sytuacyjne nie są publikowane na stronach internetowych MF.
Starający się o certyfikat muszą zapłacić:
- 5 zł za podanie,
- 50 gr od każdego załącznika,
- 480 zł opłaty egzaminacyjnej; trzeba ją wpłacić na rachunek bankowy Ośrodka Doskonalenia Zawodowego Kadr Celnych i Skarbowych: PKO BP SA O/Otwock konto nr 58 10201127 0000 1302 0013 3934 ODZKCiS Otwock-Świder k. Warszawy, ul. Kolorowa 13, z dopiskiem „Opłata za egzamin na certyfikat księgowy”.
Aby uzyskać certyfikat (gdy nie musimy zdawać egzaminu) lub zakwalifikować się do egzaminu, powinniśmy przygotować:
- podanie o wydanie certyfikatu księgowego lub o zakwalifikowanie do egzaminu zawierające numer PESEL (albo numer paszportu – w przypadku osób nieposiadających obywatelstwa polskiego), imię i nazwisko, datę i miejsce urodzenia oraz adres zamieszkania,
- dokumenty potwierdzające praktykę w księgowości (będą to świadectwa pracy, zaświadczenia od pracodawcy, ewentualnie opis zakresu obowiązków),
- dokumenty potwierdzające zdobyte wykształcenie (odpisy dyplomów i świadectw ukończenia studiów lub uwierzytelnione notarialnie kopie),
- oświadczenie, w którym potwierdzimy, że mamy pełną zdolność do czynności prawnych, korzystamy z pełni praw publicznych i nie byliśmy skazani prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwa popełnione umyślnie.
