Wiedza dla profesjonalistów w nowym PRO.RP.PL
Zyskaj dostęp do najnowszych raportów, analiz, orzeczeń, prognoz i komentarzy niezbędnych w Twojej codziennej pracy, przygotowanych przez ekspertów Rzeczpospolitej.
Arkadiusz Turczyn: Prawo do urlopu wypoczynkowego
Urlop w prawie pracy oznacza usprawiedliwiony okres zwolnienia pracownika z obowiązku świadczenia pracy o określonym przeznaczeniu (wyrok SN z 13 czerwca 2012 r., II PK 298/11, orzecznictwo SN dostępne na www.sn.pl, poza wyraźnie wskazanymi źródłami, z odwołaniem się do wyroku SN z 10 lutego 1988 r., III PZP 4/88, LEX nr 55402). Przy nabywaniu prawa do urlopu decydujące znaczenie ma pozostawanie w stosunku pracy, a nie świadczenie pracy (uchwała SN z 4 kwietnia 1995 r., I PZP 10/95, zob. też wyrok SN z 9 grudnia 2003 r., I PK 71/03, LEX nr 1633148).
Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, gdyż prawo to, bez możliwości zrzeczenia się go, zostało wpisane do art. 152 k.p., a także potraktowane szerzej jako prawo do wypoczynku i ujęte w katalogu podstawowych zasad prawa pracy (art. 14 k.p.). Bez wątpienia jednak korzystanie z tego prawa dotyka funkcjonowania zakładu pracy i jego organizacji, dlatego art. 163 § 1 k.p. stanowi, iż urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, który z kolei powinien uwzględniać wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Pracownik nie może więc korzystać z przysługującego mu prawa w dowolnym czasie, bez zgody pracodawcy. Oceniając zaś „ciężar” naruszenia obowiązku udzielenia pracownikowi corocznego urlopu wypoczynkowego, należy, przy uwzględnieniu, że nie ma on co do zasady obowiązku udzielenia urlopu w terminie wskazanym przez pracownika, nie tylko zbadać, czy pracodawca dopuścił się naruszenia obowiązków wobec pracownika z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, ale także stwierdzić, czy odmowa udzielenia urlopu stanowiła realne zagrożenie albo uszczerbek dla istotnego interesu pracownika, w szczególności dla procesu pracy z powodu przede wszystkim braku regeneracji sił pracownika, która jest podstawowym celem urlopu wypoczynkowego (wyrok SN z 24 lutego 2015 r., II PK 84/14, Monitor Prawa Pracy 2015, nr 6, s. 309–312, LEX nr 1746567, na temat celu urlopu wypoczynkowego w postaci regeneracji sił pracownika zob. także w wyroku SN z 10 lutego 1988 r., I PR 7/88, LEX nr 197781).
Pozostało 81% artykułu
