Arkadiusz Turczyn: Prawo do urlopu wypoczynkowego

Pracownik ma prawo do corocznego, nieprzerwanego, płatnego urlopu wypoczynkowego, gdyż prawo to, bez możliwości zrzeczenia się go, zostało wpisane do art. 152 k.p., a także potraktowane szerzej jako prawo do wypoczynku i ujęte w katalogu podstawowych zasad prawa pracy (art. 14 k.p.). Bez wątpienia jednak korzystanie z tego prawa dotyka funkcjonowania zakładu pracy i jego organizacji, dlatego art. 163 § 1 k.p. stanowi, iż urlopy powinny być udzielane zgodnie z planem urlopów, który z kolei powinien uwzględniać wnioski pracowników i konieczność zapewnienia normalnego toku pracy. Pracownik nie może więc korzystać z przysługującego mu prawa w dowolnym czasie, bez zgody pracodawcy. Oceniając zaś „ciężar” naruszenia obowiązku udzielenia pracownikowi corocznego urlopu wypoczynkowego, należy, przy uwzględnieniu, że nie ma on co do zasady obowiązku udzielenia urlopu w terminie wskazanym przez pracownika, nie tylko zbadać, czy pracodawca dopuścił się naruszenia obowiązków wobec pracownika z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa, ale także stwierdzić, czy odmowa udzielenia urlopu stanowiła realne zagrożenie albo uszczerbek dla istotnego interesu pracownika, w szczególności dla procesu pracy z powodu przede wszystkim braku regeneracji sił pracownika, która jest podstawowym celem urlopu wypoczynkowego (wyrok SN z 24 lutego 2015 r., II PK 84/14, Monitor Prawa Pracy 2015, nr 6, s. 309–312, LEX nr 1746567, na temat celu urlopu wypoczynkowego w postaci regeneracji sił pracownika zob. także w wyroku SN z 10 lutego 1988 r., I PR 7/88, LEX nr 197781).