Jak wynika z art. 9 ust. 4c ustawy z 13 października 1998 r. (tekst jedn. DzU z 2013 r., ?poz. 1442 ze zm., dalej ustawa o sus), osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które nabyły prawo do renty, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym do czasu ustalenia prawa do emerytury. Chodzi tu jednak o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Przepis ten nie dotyczy przedsiębiorców, którzy posiadają uprawnienia do renty rodzinnej.

Społeczne na wniosek...

Dla osób uprawnionych do tej renty prowadzenie pozarolniczej działalności to tytuł do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych. Wynika to ?z treści art. 9 ust. 5 ustawy o sus.

Renta rodzinna przysługuje uprawnionym członkom rodziny osoby, która w chwili śmierci miała ustalone prawo do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy albo spełniała warunki wymagane do uzyskania jednego z tych świadczeń. Przy ocenie prawa do tej renty przyjmuje się, że zmarły był całkowicie niezdolny do pracy.

Jeśli taki przedsiębiorca chce się zgłosić do dobrowolnych ubezpieczeń społecznych, może to zrobić w dowolnym momencie. ZUS obejmie go ubezpieczeniami od dnia, który wskaże we wniosku, nie wcześniej jednak niż od daty jego złożenia (art. 14 ust. 1 ustawy o sus). Takie zgłoszenie składa się na formularzu ?ZUS ZUA z odpowiednim kodem tytułu ubezpieczenia (np. 05 10 xx, 05 70 xx).

Ważne!

Obowiązek ubezpieczeń społecznych z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej dotyczy wyłącznie osób, które mają ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy.

Pan Mirosław jest uprawniony do renty rodzinnej po zmarłej żonie. Jednocześnie prowadzi działalność gospodarczą. Z tytułu biznesu chciał się zgłosić do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych oraz ?do obowiązkowego zdrowotnego. ?W tej sytuacji musi skorzystać ?z druku ZUS ZUA.

... zdrowotna ?na przymus

Na podstawie art. 66 ust. 1 ?pkt 16 ustawy z 27 sierpnia ?2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (tekst jedn. DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.; dalej ustawa zdrowotna), obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają osoby:

Z art. 5 pkt 20 ustawy zdrowotnej wynika, że za pobierającego emeryturę lub rentę uznaje się osobę objętą zaopatrzeniem emerytalnym lub rentowym, która otrzymuje rentę socjalną albo rentę strukturalną na podstawie ustawy z 26 kwietnia 2001 r. ?o rentach strukturalnych ?w rolnictwie (DzU nr 52, poz. 539 ze zm.) lub ustawy z 28 listopada 2003 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich ?ze środków pochodzących ?z Sekcji Gwarancji Europejskiego Funduszu Orientacji i Gwarancji Rolnej (DzU nr 229, ?poz. 2273 ze zm.) oraz otrzymującego emeryturę lub rentę ?z zagranicy.

Składkę zdrowotną należy opłacać z każdego z tych tytułów odrębnie (art. 82 ust. 1 ustawy zdrowotnej).

Zatem za osobę, która prowadzi działalność gospodarczą i jednocześnie pobiera rentę rodzinną, składka na to ubezpieczenie powinna być opłacana z dwóch tytułów – prawa do renty i prowadzonego biznesu.

Pani Anna pobiera rentę rodzinną po zmarłym mężu. 1 września 2014 r. ruszyła z własną działalnością gospodarczą. ?Z biznesu musi płacić tylko składkę zdrowotną. Ubezpieczenia społeczne są dla niej dobrowolne. Aby zgłosić się do zdrowotnego, złożyła w ZUS wypełniony druk ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 05 70 20. Składkę zdrowotną będzie ?za nią przekazywał również ZUS, potrącając ją co miesiąc z renty rodzinnej.

Istotne prawo, a nie przelewy

ZUS wyjaśnia, że osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które mają ustalone prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z tytułu prowadzenia działalności do czasu ustalenia prawa do emerytury, bez względu na posiadanie uprawnień i pobieranie innego rodzaju rent. Istotny jest bowiem fakt ustalenia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, a nie jej pobieranie.