- Czy od wynagrodzenia za zastępstwo procesowe zatrudnionego na zleceniu radcy prawnego pobiera się składki ZUS? Jeśli tak, to jak skorygować pomyłkę?
Wszystko zależy od tego, na jakiej podstawie prawnej firma zatrudnia radcę. Może on bowiem wykonywać swój zawód zarówno na podstawie umowy o pracę, umowy zlecenia lub w ramach działalności.
Zlecenie w parze z działalnością
Jeśli radca jest zleceniobiorcą, istotne jest to, czy jest to jego jedyny tytuł do ubezpieczeń społecznych. Może on bowiem prowadzić działalność gospodarczą w zakresie pomocy prawnej. Jeżeli radca prowadzi działalność i w jej ramach zawiera umowę zlecenia z danym podmiotem, a przedmiot prowadzonej działalności jest taki sam, jak przedmiot wykonywanej umowy zlecenia (świadczenie pomocy prawnej) i dla celów podatkowych przychód z tej umowy jest traktowany jako przychód z działalności, wówczas umowa zlecenia nie jest traktowana jako odrębny tytuł do ubezpieczeń. W takiej sytuacji dla ZUS zlecenie będzie jedną z umów, na podstawie której działalność jest prowadzona. To oznacza, że tytułem do ubezpieczeń społecznych dla radcy będzie jedynie prowadzona działalność. Zleceniodawca nie będzie w takim wypadku zgłaszał go do ubezpieczenia, ani odprowadzał składek ubezpieczeniowych.
Zlecenie samodzielnym tytułem
Gdy radca działalności nie prowadzi i swój zawód wykonuje na podstawie umowy zlecenia, podlega ubezpieczeniom jako zleceniobiorca.
Wówczas z umowy zlecenia podlega obowiązkowym ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym, wypadkowym i ubezpieczeniem zdrowotnym. Ubezpieczenie chorobowe z umowy zlecenia jest dobrowolne.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne zleceniobiorcy stanowi przychód w rozumieniu przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych uzyskiwany przez zleceniobiorcę z tytułu wykonywanej umowy.
Koszty procesu pokrywa przegrany
Zgodnie z art. 98 § 1 kodeksu postępowania cywilnego, strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu).
Do niezbędnych kosztów procesu strony reprezentowanej przez profesjonalistę - adwokata czy radcę prawnego zalicza się między innymi jego wynagrodzenie, jednak nie wyższe niż stawki opłat określone w rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. DzU z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 ze zm.).
Oczywiście podmiotem, na rzecz którego zasądzane są koszty jest wygrywająca strona procesowa - w przypadku opisanym w pytaniu - zleceniodawca radcy prawnego. I to na jego konto trafiają koszty procesowe wpłacane przez przegranego.
Jeśli zleceniobiorca-radca prawny realizuje w ramach zawartej umowy czynności polegające na wykonywaniu zastępstwa procesowego i część lub całość poniesionych przez niego kosztów są mu wypłacane przez zleceniodawcę, to należności te stanowią przychód z umowy zlecenia. Dlaczego? Ponieważ prawo do nich wynika bezpośrednio z łączącej strony umowy zlecenia. W konsekwencji przychody te stanowią podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne oraz ubezpieczenie zdrowotne.
Jeżeli płatnik od takich należności nie naliczył składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne będzie zobowiązany złożyć korektę dokumentów rozliczeniowych i opłacić należne składki wraz z odsetkami za zwłokę.
Podstawa prawna:
- art. 18 ust. 3 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. DzU z 2009 r. Nr 205, poz.1585 ze zm.).
Zobacz serwis:
