Podstawę wymiaru składek emerytalnych i rentowych pracowników stanowi przychód otrzymywany z tytułu zatrudnienia w ramach stosunku pracy z wyłączeniem wynagrodzenia za czas choroby, zasiłków oraz przychodów określonych w [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=77617]rozporządzeniu ministra pracy i polityki socjalnej z 18 grudnia 1998 r. (DzU 1998 r. nr 161, poz. 1106 ze zm.)[/link]. O tym, czy od wynagrodzenia zasądzonego wyrokiem potrącamy składki, decyduje charakter roszczenia.
Nie robimy tego, jeżeli były pracownik domagał się uiszczenia wynagrodzenia wykluczonego z podstawy wymiaru składek. I odwrotnie, odprowadzamy składki, gdy wygrał wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru składek. Do drugiej kategorii należy wynagrodzenie i dodatki za godziny nadliczbowe; są oskładkowane. Dlatego od wypłaconych na podstawie wyroku sądu też podlegają ubezpieczeniom.
Wynagrodzenie w wysokości 1000 zł rozliczamy w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RCA z kodem tytułu ubezpieczenia 30 00 xx. Z kwoty tej potrącamy składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków zatrudnionego (137,10 zł) oraz zaliczkę na podatek dochodowy od osób fizycznych. Naliczając zaliczkę, nie uwzględniamy ani kosztów uzyskania przychodów, ani kwoty wolnej od podatku. Zaliczka na podatek wynosi 163,95 zł [(1000 zł – 137,10 zł) x 19 proc.], w tym przekazywana do urzędu skarbowego 97,08 zł {163,95 zł – [(1000 zł – 137,10 zł) x 7,75 proc.]}. Składka zdrowotna odliczana z zaliczki to natomiast 66,88 zł [(1000 zł – 137,10 zł) x 7,75 proc]. Raport ZUS RCA ma dotyczyć miesiąca, kiedy wypłaciliśmy to wynagrodzenie.
Składki na ubezpieczenia społeczne nie naliczamy natomiast od odsetek, które przysługują z tytułu opóźnienia wypłaty należnego wynagrodzenia. Pomimo ich związku z zatrudnieniem brakuje podstaw prawnych do ich obciążenia składkami na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne. Odsetki te są również zwolnione od podatku na podstawie art. 21 ust. 1 pkt 95 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.
