- Prowadzę firmę budowlaną i zamierzam zatrudnić cudzoziemca, który może pracować bez zezwolenia. Teraz ten obcokrajowiec przebywa w Polsce na podstawie wizy turystycznej. Czy mimo to konsul wyda mu drugą wizę z prawem do pracy? A jeśli tak, po jakim okresie? - pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

Wiza to zezwolenie uprawniające cudzoziemca do wjazdu, przejazdu lub pobytu w Polsce. Dokument ten wydaje konsul właściwy ze względu na miejsce stałego zamieszkania cudzoziemca. Wiza może być krótkoterminowa na okres nieprzekraczający trzech miesięcy w okresie pół roku i długoterminowa wydawana na rok.

Uwaga! Wiza z prawem do pracy i turystyczna mają charakter krótkoterminowy.

W opisywanym przypadku zatrudnienie cudzoziemca bez zezwolenia na pracę zależy od tego, kiedy będzie się ubiegał o wizę.

- Jest to wykluczone w chwili, gdy przebywa on w Polsce turystycznie. Na ten sam okres konsul nie może wydać dwóch odrębnych wiz, bez względu na przyświecający im cel. Pobyt na podstawie wizy krótkoterminowej (zarówno turystycznej, jak i z prawem do pracy) nie może trwać dłużej niż trzy miesiące - wyjaśnia Joanna Piłka, kierownik Wydziału Zezwoleń na Pracę Cudzoziemców w Wojewódzkim Urzędzie Pracy w Warszawie.

Zatem zatrudnienie tylko na podstawie wizy z prawem do pracy będzie możliwe po upływie kolejnych trzech miesięcy i pod warunkiem, że po utracie ważności wizy turystycznej cudzoziemiec wróci do swojego kraju. Jest też inne rozwiązanie.

- W chwili, gdy cudzoziemiec przebywa u nas turystycznie, jego potencjalny pracodawca może wystąpić z wnioskiem o wydanie zezwolenia na pracę, a obcokrajowiec o zezwolenie na pobyt czasowy. Dzięki tej procedurze taki pracownik będzie mógł podjąć pracę w Polsce bez konieczności powrotu do swojego kraju. Zaznaczam jednak, że wniosek o pobyt czasowy nie może być złożony później niż na 45 dni przed tym, jak wiza turystyczna utraci ważność - wyjaśnia Jan Węgrzyn, dyrektor generalny w Urzędzie ds. Cudzoziemców.

Od 20 lipca Ukraińców, Rosjan i Białorusinów można zatrudniać bez formalnego zezwolenia na pracę, bez względu na branżę. Tak wynika z rozporządzenia ministra pracy i polityki społecznej z 27 czerwca 2007 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wykonywania pracy przez cudzoziemców bez konieczności zezwolenia na pracę (DzU z 5 lipca 2007 r. nr 120, poz. 824). Ale uwaga, zanim szef zatrudni obcokrajowca, w powiatowym urzędzie pracy składa oświadczenie potwierdzające ten zamiar. Taki dokument polski pracodawca musi też złożyć w odpowiednim konsulacie. Prawo nie potwierdza, że oświadczenie pracodawcy jest dla niego wiążące. Może być zatem tak, że obcokrajowiec dostanie wizę, przyjedzie do Polski, ale nie zostanie zatrudniony. Na razie za taką praktykę nie ma żadnych sankcji.