[b]Dla celów ubezpieczeniowych kontrakt menedżerski[/b], w zależności od postanowień w nim zawartych i woli obu stron, [b]może być albo umową o pracę, albo umową-zleceniem[/b], do której stosuje się przepisy kodeksu cywilnego. Zatem osoba świadcząca usługi menedżerskie podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu jako pracownik lub jako zleceniobiorca, nawet jeśli kontrakt zawarła jako przedsiębiorca i uzyskuje przychody tylko z tego kontraktu.
W przypadku [b]gdy menedżer osiąga przychody ze swojej działalności gospodarczej[/b] (np. oprócz zarządzania świadczy jeszcze innego rodzaju usługi, np. doradztwo) [b]i jednocześnie z zawartego kontraktu menedżerskiego[/b] – nawet jeśli kontrakt jest podpisany w przedmiocie tej działalności – wówczas [b]z każdego tytułu musi być opłacana składka zdrowotna, a składki społeczne ze zlecenia lub z działalności, w zależności od wysokości przychodu z umowy cywilnej[/b]. Ale po kolei.
[srodtytul]Ważne źródło przychodów[/srodtytul]
Aby rozstrzygnąć kwestię ubezpieczeń społecznych menedżera, najpierw należy zacząć od ustalenia źródła przychodów do celów podatkowych. Otóż menedżer, który prowadzi działalność gospodarczą z zawartym kontraktem menedżerskim, nie może się rozliczać z przychodów uzyskanych z tego kontraktu jako przedsiębiorca. [b] Przychody uzyskiwane na podstawie umów o zarządzanie przedsiębiorstwem, kontraktów menedżerskich [/b]lub umów o podobnym charakterze, w tym przychody z tego rodzaju umów zawieranych w ramach prowadzonej przez podatnika pozarolniczej działalności gospodarczej, [b]są przychodami z działalności wykonywanej osobiście[/b], z wyjątkiem przychodów otrzymywanych przez osoby niezależnie od sposobu ich powoływania, należące do składu zarządów, rad nadzorczych, komisji rewizyjnych i innych organów stanowiących osób prawnych.
Tak stanowi art. 13 pkt 9 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=9A9DED2C28407263C2C3A694028581CE?id=346580]ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (DzU z 2010 r. nr 51, poz. 307 ze zm.[/link]; dalej updof).
[srodtytul]Dwa odrębne[/srodtytul]
[b]Przychody uzyskane z działalności gospodarczej oraz z tytułu kontraktu menedżerskiego są więc dwoma odrębnymi źródłami przychodów opodatkowanymi według odmiennych zasad. [/b]
Kryterium odróżniającym kontrakt od innych umów (dla celów podatkowych) jest jego przedmiot, czyli zarządzanie, a nie charakter relacji łączącej menedżera z firmą.
Zarządzana firma – jako płatnik – powinna rozliczać menedżera z jego przychodów i odprowadzać do urzędu skarbowego 18-proc. zaliczkę na podatek. Co prawda, jeżeli podatnik złoży oświadczenie, że wykonywane przez niego usługi wchodzą w zakres prowadzonej działalności gospodarczej, to płatnik nie ma obowiązku pobierania zaliczek na podatek od wypłacanych podatnikowi należności.
Jednak chodzi tu tylko o osoby prowadzące działalność i świadczące jednocześnie te same usługi na podstawie umowy-zlecenia czy o dzieło. Nie dotyczy to natomiast menedżerów. Od ich przychodów podatek odprowadza firma, dla której pracują, nawet wówczas, gdy prowadzą swoją działalność i zakres tej działalności pokrywa się z czynnościami wykonywanymi w ramach kontraktu menedżerskiego.
[srodtytul]Tylko zarządzanie[/srodtytul]
Rodzaj źródła przychodów w świetle przepisów podatkowych ma wpływ na kwestię podlegania ubezpieczeniom społecznym menedżera.
[b] gdy przedmiot działalności i kontraktu jest taki sam...[/b]
Jak jest, jeżeli jest on osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, ma wpis do ewidencji działalności gospodarczej, której przedmiotem jest tylko świadczenie usług związanych z zarządzaniem przedsiębiorstwami, i jednocześnie ma zawarty kontrakt menedżerski jako umowę-zlecenie (przedmiot działalności i kontraktu jest taki sam) i w ramach swojej działalności uzyskuje przychody jedynie z tego kontraktu?
[b] Wtedy podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu z tytułu kontraktu menedżerskiego, czyli jak zleceniobiorca, a nie z tytułu działalności[/b] (z tej ostatniej nie płaci żadnych składek). Występuje tu bowiem tylko jeden tytuł do ubezpieczeń społecznych i jest nim kontrakt.
Wówczas zleceniodawca będący płatnikiem musi odprowadzać za menedżera obowiązkowo składki emerytalno-rentowe, wypadkową oraz składkę zdrowotną z tytułu zawartego kontraktu. Ubezpieczenie chorobowe jest dobrowolne.
Podstawę wymiaru składek stanowi przychód ze zlecenia w rozumieniu przepisów ustawy o PIT.
[srodtytul]Inne usługi[/srodtytul]
Jeśli menedżer-przedsiębiorca jest bardziej wszechstronny i oprócz usług zarządzania działa jeszcze w innej materii, to ma [b]dwa tytuły do ubezpieczeń – działalność gospodarczą i kontrakt menedżerski[/b]. A to, przy zachowaniu pewnego warunku, daje możliwość wyboru jednego obowiązkowego tytułu.
Innymi słowy, [b]gdy przedmioty działalności i kontraktu różnią się lub osoba osiąga przychody z działalności oraz z kontraktu, podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z jednego tytułu [/b](z drugiego tytułu może przystąpić do ubezpieczeń dobrowolnie).
[b]Obowiązek ubezpieczeń społecznych dotyczy w pierwszej kolejności działalności gospodarczej.[/b] Menedżer może wybrać kontrakt (umowę-zlecenie) jako tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych wtedy, gdy z kontraktu osiąga podlegający składkom przychód w wysokości nie niższej niż najniższa podstawa wymiaru składek z tytułu działalności.
[srodtytul]Zdrowotne zawsze[/srodtytul]
[b]Zarówno kontrakt menedżerski, jak i działalność gospodarcza to tytuły do obowiązkowego opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne. [/b]Menedżer, który ma tylko kontrakt menedżerski, jedynie od niego opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne. Jeśli jednak równocześnie prowadzi działalność o szerszym zakresie niż usługi zarządcze, musi ją regulować zarówno z kontraktu, jak i działalności.
[ramka][b]Przykład[/b]
Pan Daniel prowadzi działalność gospodarczą polegającą na kierowaniu przedsiębiorstwami. Oprócz tego świadczy usługi doradztwa finansowego. Jako firma podpisał kontrakt menedżerski, z którego osiąga wynagrodzenie w wysokości 10 000 zł.
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z kontraktu (10 000 zł) jest wyższa niż minimalna podstawa wymiaru składek z działalności (1887,60 zł), dlatego pan Daniel może wybrać tytuł, z którego będzie podlegał obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym.[/ramka]
[ramka][b]Przykład[/b]
Pani Kamila kieruje firmą farmaceutyczną na podstawie kontraktu menedżerskiego. Podpisała go w ramach swojej działalności gospodarczej. Oprócz usług zarządzania stanowiących przedmiot kontraktu nie świadczy żadnych innych.
Osiąga więc przychody wyłącznie z działalności wykonywanej osobiście. Z kontraktu otrzymuje wynagrodzenie w wysokości 80 000 zł.
Zatem podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym na zasadach określonych dla zleceniobiorców.[/ramka]
[ramka][b]Uwaga [/b]
W 2010 r. najniższa podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla osób prowadzących działalność gospodarczą wynosi 1887,60 zł (60 proc. prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na dany rok kalendarzowy).[/ramka]