Zasiłek macierzyński (dalej zasiłek) przysługuje tym, którzy podlegają ubezpieczeniu chorobowemu, tj.

- pracownikom – za okres udzielonego urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego i urlopu ojcowskiego,

- innym osobom, np. zleceniobiorcom, osobom prowadzącym pozarolniczą działalność – za takie same okresy urlopów, z jakich korzystają pracownicy; w związku z tym wszystkie zasady opisane w tym artykule ich również dotyczą, z wyjątkiem zasiłku w okresie zatrudnienia u pracodawcy, który udzielił urlopu.

Wynika to z art. 29 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=176768]ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.)[/link].

[srodtytul]Kolejne tygodnie...[/srodtytul]

Pracownica, która urodziła dziecko, ma prawo, po wykorzystaniu podstawowego urlopu macierzyńskiego, do dodatkowego urlopu macierzyńskiego, za który przysługuje jej zasiłek. Okres dodatkowego urlopu i wypłaty zasiłku w okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. wynosi:

- do dwóch tygodni, jeżeli przy jednym porodzie urodzi się jedno dziecko,

- do trzech tygodni, jeżeli podczas jednego porodu urodzi się więcej niż jedno dziecko.

Dodatkowy urlop i zasiłek przysługuje także wtedy, gdy pracownica korzystała z urlopu i zasiłku do 31 grudnia 2009 r.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pani Anna urodziła bliźnięta 29 maja 2009 r. Korzysta z urlopu i zasiłku macierzyńskiego od dnia porodu do 31 grudnia br. (217 dni). Od 1 stycznia 2010 r. ma prawo do trzech tygodni dodatkowego urlopu i zasiłku macierzyńskiego, pod warunkiem że złoży pisemny wniosek do płatnika zasiłku (pracodawcy lub ZUS) najpóźniej 24 grudnia 2009 r.

Jeżeli się spóźni, zasiłek będzie jej przysługiwał, gdy pracodawca udzieli dodatkowego urlopu, mimo niezachowania siedmiodniowego terminu na jego złożenie.[/ramka]

[srodtytul]...również dla taty[/srodtytul]

Pracownik ojciec ma także prawo do zasiłku za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Może jednak z niego skorzystać tylko w przypadku, gdy pracownica matka dziecka:

- po urlopie podstawowym nie będzie brała urlopu dodatkowego,

- zrezygnuje z podstawowego urlopu po 14 tygodniach, a pozostałą jego część przejmie pracownik ojciec wychowujący dziecko.

[srodtytul]Matka adopcyjna też skorzysta [/srodtytul]

W okresie od 1 stycznia 2010 r. do 31 grudnia 2011 r. zasiłek przysługuje także pracownicy za okres dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego z tytułu przyjęcia na wychowanie dziecka w wieku do 7 roku życia (do 10 roku życia, jeżeli w stosunku do dziecka odroczono obowiązek szkolny), w celu jego przysposobienia i wystąpiła z wnioskiem do sądu o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienia albo przyjęła dziecko na wychowanie w ramach rodziny zastępczej (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej niespokrewnionej z dzieckiem).

[wyimek][b]2 lub 3 tygodnie[/b] to maksymalna długość dodatkowego urlopu macierzyńskiego w 2010 i 2011 r.[/wyimek]

Należy się za okres:

- do dwóch tygodni, jeżeli na wychowanie zostanie przyjęte jedno dziecko,

- do trzech tygodni, jeżeli na wychowanie zostanie przyjęte jednocześnie dwoje lub więcej dzieci.

Jeżeli w okresie tego urlopu jedno z dzieci ukończy 7 rok życia (10 rok życia), wówczas urlop i zasiłek przysługują nie dłużej niż do ukończenia przez starsze dziecko 7 (10) roku życia.

[ramka][b]Przykład [/b]

Do 7 stycznia 2010 r. pani Marta ma ustalone prawo do zasiłku macierzyńskiego z tytułu przyjęcia na wychowanie i wystąpienia do sądu o przysposobienie dziecka, które 12 stycznia 2010 r. kończy 7 lat.

Zwróciła się do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego w wymiarze dwóch tygodni, od 8 do 21 stycznia 2010 r. [/ramka]

Ponieważ w tym okresie dziecko ukończy 7 rok życia, zasiłek przysługuje tylko do 11 stycznia 2010 r.

[srodtytul]Ojcu także się należy urlop[/srodtytul]

Od nowego roku pracownik ojciec wychowujący dziecko ma prawo do tygodniowego urlopu ojcowskiego, a od 1 stycznia 2012 r. do dwutygodniowego, nie dłużej jednak niż do ukończenia przez dziecko 12 miesięcy życia. I za te okresy przysługuje mu zasiłek. Nawet wtedy, gdy w trakcie jego pobierania ustanie ubezpieczenie chorobowe.

Należy się także za urlop ojcowski na dziecko urodzone przed 1 stycznia 2010 r., pod warunkiem że nie ukończyło roku.

[ramka][b]Przykład[/b]

Pani Sylwia korzystała z urlopu i zasiłku macierzyńskiego przez 20 tygodni do 17 października 2009 r. z tytułu urodzenia dziecka 31 maja 2009 r.

Jej mąż i ojciec dziecka wystąpił do pracodawcy z wnioskiem o udzielenie urlopu ojcowskiego w okresie od 1 do 7 stycznia 2010 r.

Ponieważ dziecko nie ukończyło jeszcze 12 miesięcy życia, za okres tego urlopu otrzyma zasiłek.[/ramka]

[srodtytul]Zatrudnienie zmniejszy proporcjonalnie wypłatę[/srodtytul]

Jeżeli pracownica będzie zatrudniona u pracodawcy, który udzielił jej dodatkowego urlopu macierzyńskiego lub dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, wówczas wysokość zasiłku zostanie pomniejszona proporcjonalnie do wymiaru czasu pracy, w którym pracownica wykonuje pracę, korzystając z dodatkowego urlopu.

[b]Uwaga![/b] Ta zasada dotyczy wyłącznie pracowników i nie ma zastosowania do ubezpieczonych niemających takiego statusu.

Gdy w czasie takiego zatrudnienia pracownica zachoruje albo będzie sprawowała opiekę nad dzieckiem lub innym chorym członkiem rodziny, będzie miała z tego tytułu prawo do wynagrodzenia za okres choroby, zasiłku chorobowego lub zasiłku opiekuńczego.

[i]O dodatkowych urlopach: macierzyńskich, na warunkach macierzyńskiego i ojcowskich piszemy w artykułach:

[link=http://www.rp.pl/artykul/409694.html]"Od stycznia o 14 dni dłużej rodzice mogą przebywać z niemowlęciem"[/link],

[link=http://www.rp.pl/artykul/56582,409697_Opiekunowie_adopcyjni_takze_moga_dluzej_piastowac_potomka.html]"Opiekunowie adopcyjni także mogą dłużej piastować potomka"[/link],

[link=http://www.rp.pl/artykul/56582,409702_Od_nowego_roku_tatus_pojdzie_na_urlop_ojcowski.html]"Od nowego roku tatuś pójdzie na urlop ojcowski"[/link][/i]