Od 1 marca 2011 r. zmieniły się reguły, na jakich mogą dorabiać osoby uprawnione do świadczeń i zasiłków przedemerytalnych. Wcześniej te zasady były dość skomplikowane. Obecnie ich przejrzystość wynika z faktu, że mamy dwa progi graniczne, które powodują, że ZUS wstrzymuje wypłatę całego świadczenia albo jego części.

Pierwszy limit to tzw. graniczna kwota przychodu, czyli 70 proc. przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji. Jeśli zarobki przekraczają tę stawkę, ZUS zawiesza prawo do świadczenia.

Gdy przychód jest niższy, znaczenie może mieć drugi limit (tzw. dopuszczalny przychód), ustalony na poziomie 25 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Zarobki wyższe od tej kwoty powodują, że ZUS zmniejszy świadczenie o taką część, o jaką przychód ten przekracza niższy próg zarobkowy. Po zmniejszeniu uprawnionemu musi jednak pozostać minimalna gwarantowana przepisami wysokość świadczenia.

Wysokość limitów

W nowym roku rozliczeniowym, który trwa od 1 marca 2012 r. do 28 lutego 2013 r., dopuszczalna kwota przychodu to 849,90 zł, a graniczna – 2379,70 zł. Natomiast minimalna gwarantowana kwota świadczenia po zmniejszeniu to 469,12 zł (brutto). Jednak dla osób, które muszą rozliczyć się z przychodu do końca maja br., istotne są te kwoty, które obowiązywały w poprzednim roku rozliczeniowym, tj. od 1 marca 2011 r. do 29 lutego 2012 r.

Wynosiły one:

- 806,30 zł

– dopuszczalna kwota przychodu,

- 2257,50 zł

– graniczna kwota przychodu,

- 433,62 zł

– minimalna gwarantowana kwota świadczenia.

Ze swoich dodatkowych zarobków muszą się rozliczyć przede wszystkim te osoby uprawnione do świadczenia lub zasiłku przedemerytalnego, które uzyskiwały go w poprzednim roku rozliczeniowym z działalności objętej obowiązkiem ubezpieczeń społecznych.

Grupa zobowiązanych

Chodzi więc m.in. o przychody z tytułu:

- stosunku pracy lub pracy chałupniczej,

- umowy agencyjnej, zlecenia lub innej o świadczenie usług, do której zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego stosuje się przepisy dotyczące zlecenia lub współpracy przy wykonywaniu tych kontraktów,

- prowadzenia pozarolniczej działalności (w tym gospodarczej) oraz współpracy przy jej wykonywaniu.

Rozliczyć muszą się też osoby, które osiągnęły przychód ze służby pełnionej m.in. w Wojsku Polskim, policji, Służbie Więziennej, Państwowej Straży Pożarnej, Służbie Celnej, Straży Granicznej, Urzędzie Ochrony Państwa, czy Biurze Ochrony Rządu.

Rozliczenie nie obejmuje jednak przychodów uzyskiwanych za prace, które są wyłączone z obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Nie trzeba informować ZUS o przychodach (oskładkowanych) tylko w jednym przypadku – gdy przysługiwały za prace wykonywane wyłącznie przed nabyciem prawa do świadczenia/zasiłku przedemerytalnego lub po ustaniu tego prawa. Nie ma wtedy znaczenia, że pieniądze zostały wypłacone w okresie posiadania prawa do świadczeń z ZUS.

NIE KAŻDA WYPŁATA MA ZNACZENIE

Uprawniony do zasiłku lub świadczenia przedemerytalnego nie musi się martwić wysokością zarobków, od których nie są pobierane składki do ZUS. Chodzi o przychody z:

- umów o dzieło zawartych z innym podmiotem niż własny pracodawca (jeśli nie są wykonywane na rzecz własnego pracodawcy),

- praw autorskich i patentowych,

- wynajmu lub dzierżawy nieruchomości albo lokali (chyba że wynajem lub dzierżawa stanowią przedmiot działalności gospodarczej),

- honorariów za działalność twórczą lub artystyczną.

Zarobków z tych prac nie trzeba rozliczać do końca maja br.