[b]– Pracownik naszej spółki równocześnie był zatrudniony na podstawie umowy o pracę w innej firmie. Ta druga umowa rozwiązała się na koniec października.

Pracownik poinformował nas, że w okresie od stycznia do końca października br. osiągnął łączne wynagrodzenie u nas i u drugiego pracodawcy w wysokości 90 290 zł. W listopadzie otrzymał pensję w naszej firmie w wysokości 12 000 zł.

Czy na podstawie oświadczenia złożonego przez pracownika mogliśmy zmniejszyć podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe za listopad?[/b] – pyta czytelnik.

[b]Tak.[/b] Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe jest ograniczona w każdym roku kalendarzowym do kwoty równej 30-krotności prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, określonego w ustawie budżetowej. W 2009 r. jest to kwota 95 790 zł.

Wynika to z art. 19 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=01E934F8E8C52292F23E32182E640DF4?n=1&id=184677&wid=327789]ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585, dalej ustawa systemowa).[/link]

[srodtytul]Odpadają emerytalne i rentowe[/srodtytul]

Do czasu osiągnięcia górnej rocznej podstawy płatnik jest zobowiązany obliczać i opłacać składki na wszystkie ubezpieczenia. Powyżej tej kwoty tylko składki na ubezpieczenia: chorobowe, wypadkowe i zdrowotne, a także na fundusze pozaubezpieczeniowe – Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Od momentu przekroczenia limitu do końca roku płatnik nie nalicza i nie odprowadza składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

[srodtytul]Pilnuje zatrudniony[/srodtytul]

Ustalając, czy w danym roku kalendarzowym pracownik osiągnął limit podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, należy brać pod uwagę wszystkie przychody, od których zostały opłacone składki na te ubezpieczenia.

To dlatego ubezpieczony (tu pracownik), który osiąga przychód z kilku źródeł, ma obowiązek poinformować wszystkich swoich płatników o tym, że w danym roku jego przychód osiągnął roczną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ma więc obowiązek sumować podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie otrzymanych od płatników informacji (najczęściej są to raporty RMUA). On też odpowiada za skutki błędnego zawiadomienia, które spowoduje nieopłacenie należnych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

[srodtytul]Zawiadomienie zakładu[/srodtytul]

Gdy suma przychodów pracownika przekroczy roczną podstawę wymiaru składek, płatnik składek informuje ZUS o tym w raporcie imiennym ZUS RCA. Wypełnia pole 02 bloku III B, przy czym jeśli:

- informację o przekroczeniu przekazał pracownik, wpisuje kod 1,

- płatnik składek sam stwierdził przekroczenie – kod 2,

- o przekroczeniu poinformował płatnika ZUS – kod 3.

Takie kody przewiduje załącznik nr 17 do [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=275684]rozporządzenia ministra pracy i polityki socjalnej z 24 czerwca 2008 r. w sprawie określenia wzorów zgłoszeń do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego, imiennych raportów miesięcznych i imiennych raportów miesięcznych korygujących, zgłoszeń płatnika, deklaracji rozliczeniowych i deklaracji rozliczeniowych korygujących oraz innych dokumentów (DzU nr 112, poz. 717)[/link].

[ramka][b]Jakie podstawy w miesiącu przekroczenia progu[/b]

W miesiącu, w którym pracownik osiąga kwotę rocznego limitu, powinien poinformować płatnika (płatników), od jakiej podstawy składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe powinny być naliczone i opłacone.

W sytuacji przedstawionej w pytaniu składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie oświadczenia złożonego przez ubezpieczonego powinny być naliczone od podstawy 5500 zł, bo tyle brakowało do osiągnięcia kwoty rocznego limitu. Natomiast składki na:

- ubezpieczenia chorobowe i wypadkowe powinny być naliczone od 12 000 zł,

- ubezpieczenie zdrowotne od kwoty 11 086,70 zł (12 000 zł – 536,80 zł – 82,50 zł – 294 zł),

- FP i FGŚP od 12 000 zł.[/ramka]