[b]Nie zapłaciłem składek za trzy ostatnie miesiące 2007 r. i ZUS zajął mi konto w banku. Zgromadziłem na nim pieniądze na zapłatę za zakupione materiały niezbędne do bieżącej działalności oraz podatki i składki ZUS. Od stycznia 2008 r. terminowo płacę bieżące składki. Czy komornik może odstąpić od egzekucji wymagalnych świadczeń na rzecz ZUS i urzędu skarbowego? Jeżeli tak, to na podstawie jakich przepisów? W kodeksie postępowania cywilnego i ustawie o postępowaniu egzekucyjnym w administracji brakuje przepisów wskazujących na to, że wymagalne należności wobec ZUS i US nie podlegają zajęciu. Praktyka jest taka, że część komorników, jeżeli dłużnik lub bank wystosują pismo, zwalnia zajęcie, a część nie. Teraz komornik ściąga pieniądze na zaległe składki, a tworzą mi się nowe długi, bo z zajętego konta nie mogę przelać pieniędzy. Co mam zrobić, aby zapłacić bieżące zobowiązania?[/b] – pyta czytelnik DOBREJ FIRMY.

[link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=179915]Ustawa z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (tekst jedn. DzU z 2005 r. nr 229, poz. 1954 ze zm.)[/link] nie zwalnia od zajęcia zgromadzonych na koncie bankowym dłużnika pieniędzy przeznaczonych na opłacenie bieżących zobowiązań z podatków czy składek ZUS. Zgodnie z art. 81 § 4 ustawy egzekucyjnej wynikający z zajęcia wierzytelności z rachunku zakaz wypłat z niego bez zgody organu egzekucyjnego nie dotyczy wypłat na bieżące wynagrodzenia za pracę oraz na zasądzone alimenty i renty o charakterze alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania. Zatem tylko przy tych świadczeniach dłużnikowi wolno bez zgody organu zapłacić z zajętego rachunku bankowego.

[srodtytul]Lista płac do banku[/srodtytul]

Wypłata na wynagrodzenia za pracę nastąpi po złożeniu bankowi odpisu listy płac lub innego wiarygodnego dowodu, a wypłata alimentów lub renty o charakterze alimentacyjnym – po przedstawieniu tytułu stwierdzającego obowiązek zobowiązanego do płacenia tych świadczeń.

[b]Chcąc zatem wypłacać pensje, należy przedłożyć bankowi listę płac lub inny dokument potwierdzający konieczność dokonania zapłaty. Na tej podstawie bank przeleje pieniądze do wysokości wynikającej z podanej listy. Bank może wypłacić wyłącznie wynagrodzenia bieżące, obejmujące nie tylko te zasadnicze, ale i dodatkowe, np. nagrody itp.[/b] Przepis ten jednak nie ma zastosowania do wynagrodzeń zaległych.

Przedsiębiorca nie ma jednak możliwości, aby w ten sposób zapłacić inne bieżące zobowiązania, w tym te z tytułu podatków czy składek ZUS ani wymagalne zobowiązania wobec swoich kontrahentów.

[srodtytul]Wniosek skierowany do wierzyciela[/srodtytul]

Natomiast na podstawie art. 13 ustawy egzekucyjnej dłużnik ma prawo domagać się zwolnienia spod egzekucji określonych kwot. W tym celu występuje najpierw do wierzyciela o wyrażenie zgody na zwolnienie określonych środków, wskazując we wniosku ich wysokość i uzasadniając swoje żądanie. Do wniosku dołącza dokumenty potwierdzające konieczność uregulowania zobowiązań, na których pokrycie chce zwolnić te kwoty z egzekucji. Wierzyciel zajmuje takie stanowisko w postanowieniu, na które służy zażalenie. Jedynie na stanowisko wierzyciela, jakim jest ZUS, zażalenie nie przysługuje.

Jeżeli wierzyciel zgodził się na wyłączenie określonych kwot z egzekucji, dłużnik występuje do organu egzekucyjnego o zwolnienie ich, dołączając postanowienie wierzyciela. Po rozpatrzeniu wniosku dłużnika organ wydaje postanowienie, na które przysługuje zażalenie. Ponieważ uzyskanie zgody na wyłączenie z egzekucji określonych składników majątkowych może potrwać, warto wcześniej wystąpić z odpowiednimi wnioskami do wierzyciela.

[srodtytul]Za zgodą odpowiedniego organu[/srodtytul]

Także w przepisach o egzekucji sądowej nie ma norm prawnych pozwalających na regulowanie bieżących zobowiązań. Jedynie art. 890 § 2 k.p.c. stanowi, że wynikający z zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego zakaz wypłat z niego nie dotyczy bieżących wypłat na wynagrodzenie za pracę z podatkami i innymi ciężarami ustawowymi oraz na zasądzone alimenty i renty o charakterze alimentacyjnym zasądzone tytułem odszkodowania.

Ograniczono przy tym ich wysokość do poziomu przeciętnego wynagrodzenia z poprzedniego kwartału ogłaszanego przez prezesa Głównego Urzędu Statystycznego w Monitorze Polskim na podstawie art. 20 pkt 2 [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172511]ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.). [/link]

[b]Wynagrodzenie wypłaca się po złożeniu komornikowi odpisu listy płac lub innego wiarygodnego dowodu, a alimenty i renty alimentacyjne – po przedstawieniu tytułu wykonawczego stwierdzającego obowiązek dłużnika do ich płacenia.[/b] W tej sytuacji bank wypłaca na podstawie zezwolenia komornika.

[ramka][b]Wyłączenie według uznania[/b]

Ustawa o postępowaniu egzekucyjnym w administracji nie zawiera takiego samego rozwiązania jak w kodeksie postępowania cywilnego mówiącego o tym, że wraz ze zwolnieniem pieniędzy na wynagrodzenia zwalnia się środki na pochodne od nich, czyli podatki i składki ZUS.

- Niemniej jednak należy przyjąć, że w administracyjnym postępowaniu egzekucyjnym dłużnik powinien przedstawić listę płac z naliczonymi pochodnymi tak, aby je zapłacić.

- Poza wskazanym wyjątkiem brakuje w k.p.c. przepisów pozwalających dokonywać innych wypłat z rachunku bankowego bez zgody organu egzekucyjnego. Oczywiście, podobnie jak w administracyjnym postępowaniu, dłużnik ma prawo wystąpić z wnioskiem o wyłączenie określonych kwot spod egzekucji. Przedstawia wtedy komornikowi dokumenty świadczące o konieczności ich poniesienia.

- Zarówno przy egzekucji komorniczej, jak i administracyjnej rozstrzygnięcia organów opierają się na ich uznaniu. Nie muszą zatem zwalniać określonych składników majątkowych spod egzekucji. Organ decyduje o tym po analizie przedstawionych dokumentów. [/ramka]