Gdy ZUS nie dał rady, zaległe składki ściąga skarbówka

Wówczas dyrektor oddziału Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przekazuje ją do dalszego postępowania naczelnikowi urzędu skarbowego.

Zwiększa to szanse na odzyskanie długu, bo naczelnik ma szersze uprawnienia jako organ egzekucyjny. Dyrektor oddziału ZUS jest bowiem uprawniony do ściągania nieuregulowanych składek wyłącznie z: wynagrodzenia za pracę, świadczeń z ubezpieczenia społecznego i rent socjalnych, rachunków bankowych i innych wierzytelności pieniężnych (opisaliśmy je dokładnie tydzień temu).

Oprócz tego naczelnik urzędu ma do dyspozycji pozostałe środki egzekucyjne, czyli:

- z pieniędzy,

- z praw z instrumentów finansowych w rozumieniu przepisów o obrocie instrumentami finansowymi, zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku, oraz z wierzytelności z rachunku pieniężnego służącego do obsługi takich rachunków,

- z papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych,

- z weksla,

- z autorskich praw majątkowych i pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej,

- z udziału w spółce z o.o.,

- z pozostałych praw majątkowych,

- z ruchomości,

- z nieruchomości.

Naczelnik urzędu skarbowego stosuje powyższe środki w trakcie nie tylko ściągania zaległych składek, lecz także podatków.

Stosunkowo najprostszym, lecz najmniej skutecznym środkiem jest egzekucja z pieniędzy. Wynika to z tego, że przedsiębiorcy nie wpłacają kwot poborcy skarbowemu, lecz wpłacają je za pośrednictwem rachunku bankowego (który każdy z nich musi mieć). Ponadto nie przechowują oni gotówki w kasie. Jeżeli jednak na wezwanie poborcy skarbowego uiszczą pieniądze, ten wystawia im pokwitowanie odbioru kwoty. Ma to takie samo znaczenie co pokwitowanie wierzyciela. Od tego momentu organ egzekucyjny ponosi odpowiedzialność wobec wierzyciela za pobrane świadczenie.

Poborcy przysługuje także prawo przeszukania pomieszczeń i schowków, środków transportu oraz odzieży, teczek, waliz i podobnych przedmiotów. Jeżeli w wyniku tych czynności znajdzie gotówkę, może ją zająć.

Coraz większe znaczenie ma egzekucja z praw z instrumentów finansowych zapisanych na rachunkach papierów wartościowych lub innych rachunkach oraz z wierzytelności z rachunków pieniężnych.

Chodzi o instrumenty finansowe określone w art. 2 ust. 1 ustawy o obrocie instrumentami finansowymi (DzU z 2005 r. nr 183, poz. 1538 ze zm.), czyli o:

- papiery wartościowe, np. obligacje, akcje,

- niebędące papierami wartościowymi

– tytuły uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania, np. w funduszu inwestycyjnym,

– instrumenty rynku pieniężnego,

– finansowe kontrakty terminowe oraz inne równoważne instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie, umowy forward dotyczące stóp procentowych, swapy akcyjne, swapy na stopy procentowe, swapy walutowe,

– opcje kupna lub sprzedaży instrumentów finansowych, opcje na stopy procentowe, opcje walutowe, opcje na takie opcje oraz inne równoważne instrumenty finansowe rozliczane pieniężnie,

– prawa majątkowe, których cena zależy bezpośrednio lub pośrednio od wartości oznaczonych co do gatunku rzeczy, określonych rodzajów energii, mierników i limitów wielkości produkcji lub emisji zanieczyszczeń (pochodne instrumenty towarowe),

– inne instrumenty, jeżeli zostały dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym w państwie członkowskim lub będące przedmiotem ubiegania się o takie dopuszczenie.

Egzekucji z instrumentów finansowych zapisanych na rachunku papierów wartościowych lub innym rachunku oraz wierzytelności z rachunku pieniężnego dłużnika naczelnik dokonuje, przesyłając podmiotowi prowadzącemu te rachunki zawiadomienie o ich zajęciu. Nie musi w nim podawać szczegółowych danych, wystarczy imię i nazwisko lub firma oraz adres dłużnika.

Zajęcie następuje z chwilą doręczenia tego zawiadomienia, obejmując również prawa i wierzytelności niezapisane jeszcze lub nieznajdujące się w tej chwili na rachunkach zobowiązanego. Po otrzymaniu takiego pisma prowadzący rachunki musi niezwłocznie przesłać naczelnikowi wyciąg z rachunków. Organ egzekucyjny wzywa jednocześnie ten podmiot, aby:

- przekazał mu z rachunku pieniężnego zobowiązanego ściągane środki wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi,

- sprzedał zajęte instrumenty finansowe, a uzyskaną w ten sposób kwotę wpłacił mu, jeżeli fundusze zgromadzone na rachunku nie wystarczają,

- zawiadomił go w ciągu siedmiu dni od dnia doręczenia zawiadomienia o przeszkodzie w zajęciu, w tym również o nieprowadzeniu rachunku pieniężnego, rachunku papierów wartościowych lub innego rachunku zobowiązanego.

Naczelnik urzędu skarbowego informuje jednocześnie dłużnika o zajęciu jego praw z instrumentów finansowych i wierzytelności z rachunku pieniężnego, doręczając mu odpisy:

- tytułu wykonawczego (jeśli ten jeszcze go nie ma),

- zawiadomienia skierowanego do prowadzącego rachunki o zajęciu.

Zawiadamia go też, że nie wolno mu zajętymi prawami rozporządzać, oraz wzywa do poinstruowania w ciągu siedmiu dni, w jakiej kolejności i po jakiej cenie zbywać instrumenty finansowe. Jeżeli dłużnik prześle swoją dyspozycję, wówczas organ egzekucyjny wystawia zlecenie sprzedaży instrumentów finansowych. Zdarza się, że zobowiązany w ogóle nie przekazuje swoich wytycznych lub składa zbyt wygórowane.

Jeśli w takiej sytuacji przez pięć kolejnych dni transakcyjnych sprzedaż instrumentów zgodnie z dyspozycją nie dochodzi do skutku, naczelnik zbywa instrumenty po cenie umożliwiającej realizację zlecenia w obrocie zorganizowanym w zakresie i kolejności ustalonej przez siebie na podstawie notowań z dnia poprzedzającego dzień zlecenia ich sprzedaży w obrocie zorganizowanym. Najpierw sprzedaje instrumenty finansowe, których ceny w dniu poprzedzającym dzień zlecenia zapewniały najwyższy dochód lub najniższą stratę w stosunku do wartości nominalnej.

Nie wolno mu wypłacić dłużnikowi zajętych kwot lub uzyskanych ze sprzedaży zajętych praw z instrumentów finansowych albo wykonania innego rozporządzenia dłużnika powodujących nieskuteczność egzekucji. Gdy to zrobi, naczelnik może go skontrolować pod kątem, czy rzeczywiście dopuścił się tych uchybień. Jeśli znajdzie naruszenia, ma prawo wystawić tytuł wykonawczy na prowadzącego rachunki.

Egzekucja z tych praw polega na zajęciu przez organ egzekucyjny papierów wartościowych niezapisanych na rachunku papierów wartościowych poprzez odebranie dokumentu, z którym jest związane wykonywanie praw z tych papierów. W protokole zajęcia podaje również wysokość egzekwowanej należności, w tym główną, odsetki oraz koszty egzekucyjne. Zajęcie jest skuteczne z chwilą podpisania protokołu przez poborcę skarbowego.

Zaraz potem naczelnik powinien zawiadomić zobowiązanego o zajęciu jego wierzytelności oraz doręczyć mu odpisy tytułu wykonawczego i protokołu zajęcia wierzytelności z rachunku bankowego związanego z dokumentem. Ponadto musi go pouczyć, że nie wolno mu realizować zajętej wierzytelności poza częścią wolną od egzekucji ani inaczej nią rozporządzać. Sprzedaży dokonuje podmiot mający zezwolenie Komisji Nadzoru Finansowego na podejmowanie czynności związanych z obrotem takimi papierami, a w razie jego braku lub gdy wiązałaby się ze znacznymi kosztami – sam naczelnik w trybie sprzedaży ruchomości.

Egzekucja z weksla polega na odebraniu go i wpisaniu tego faktu do protokołu zajęcia. W protokole poborca podaje wysokość należności pieniężnej wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi. Zajęcie weksla jest skuteczne z chwilą podpisania przez poborcę protokołu. Organ egzekucyjny zawiadamia ponadto dłużnika o zajęciu jego wierzytelności, doręczając mu odpisy tytułu wykonawczego i protokołu zajęcia, oraz poucza go, że nie wolno mu rozporządzać zajętym wekslem ani odebrać od trasata sumy wekslowej.

Naczelnik wzywa równocześnie trasata (osoba, która ma wykupić weksel), aby nie uiszczał należnej sumy wekslowej prawnemu posiadaczowi weksla, lecz wpłacił ją mu w terminie wykupu weksla. Następnie realizuje wierzytelność z weksla, przedstawiając go do zapłaty zgodnie z prawem wekslowym (DzU z 1936 r. nr 37, poz. 282) lub sprzedając w trybie sprzedaży ruchomości. Sprzedaży dokonuje przez indos weksla na nabywcę, który wywiera skutki indosu wpisanego przez zobowiązanego. Jeżeli na wekslu zostały umieszczone wyrazy „nie na zlecenie” lub inne zastrzeżenie równoznaczne zakazujące indosowania, może przenieść weksel na nabywcę tylko w formie i ze skutkami zwykłego przelewu.

Naczelnik może też dochodzić długu wobec ZUS z autorskich praw majątkowych i praw pokrewnych oraz z praw własności przemysłowej. Dotyczy to przysługującego dłużnikowi prawa:

- autorskiego majątkowego i pokrewnych,

- do patentu,

- ochronnego na wzór użytkowy,

- z rejestracji wzoru zdobniczego,

- z rejestracji znaku towarowego,

- do używania znaku towarowego powszechnie znanego niezarejestrowanego,

- z rejestracji topografii układu scalonego,

- do projektu racjonalizatorskiego oraz wszelkich korzyści z tych praw dla dłużnika.

Zajęcia tych praw naczelnik dokonuje przez wpisanie go do protokołu zajęcia i podpisanie protokołu przez poborcę skarbowego, zobowiązanego lub świadków. Może ono również nastąpić przez przesłanie do Urzędu Patentowego zawiadomienia o zajęciu; nie odnosi się to jednak do autorskiego prawa majątkowego i pokrewnych oraz prawa do używania znaku towarowego powszechnie znanego niezarejestrowanego.

W protokole zajęcia poborca opisuje zajęte prawa i, jeżeli jest to możliwe – ich wartość szacunkową. Na dokonane przez poborcę oszacowanie dłużnik może wnieść zarzuty do organu egzekucyjnego w ciągu siedmiu dni od zajęcia. W razie nieuwzględnienia zarzutu naczelnik zwraca się do biegłego skarbowego o oznaczenie wartości zajętych praw. Gdy oszacowanie przez poborcę skarbowego wartości zajętych praw nie jest możliwe lub w grę wchodzi doręczenie UP zawiadomienia o zajęciu, wówczas organ egzekucyjny od razu prosi biegłego o oszacowanie.

Zajęcie jest skuteczne z chwilą podpisania protokołu zajęcia przez poborcę, dłużnika lub świadków albo z chwilą doręczenia UP zawiadomienia o zajęciu, jeżeli było wcześniejsze. Zaraz potem organ egzekucyjny doręcza zobowiązanemu protokół zajęcia i odpis tytułu wykonawczego, jeżeli nie został on doręczony uprzednio, oraz zawiadamia go o zakazie rozporządzania zajętymi prawami. Przesyła też wniosek do UP o wpis zajęcia we właściwym rejestrze. Następnie przystępuje do sprzedaży zajętych praw w trybie właściwym dla ruchomości.

Nie jest dopuszczalne prowadzenie egzekucji z:

- autorskiego prawa majątkowego służącego twórcy za jego życia, z wyjątkiem wymagalnych wierzytelności,

- praw do utworu niepublikowanego, jeżeli spadkobiercy sprzeciwiają się egzekucji z tego prawa i sprzeciw jest zgodny z ujawnioną wolą twórcy nierozpowszechniania utworu,

-patentu i prawa ochronnego na wzór użytkowy o charakterze tajnym.

Zajmując udział w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wierzytelności z tego prawa (dywidendy), naczelnik przesyła do spółki zawiadomienie o zajęciu udziału. Jednocześnie wzywa spółkę, aby nie wypłacała dłużnikowi żadnych należności z tytułu udziału do wysokości egzekwowanej należności wraz z odsetkami i kosztami egzekucyjnymi, ale przekazywała jemu. Zajęcie udziału oraz wierzytelności z tego prawa wywołuje skutek od chwili doręczenia spółce zawiadomienia o zajęciu. Naczelnik kieruje jednocześnie do sądu rejestrowego wniosek o dokonanie w Krajowym Rejestrze Sądowym wpisu o zajęciu udziału. Ponadto zawiadamia zobowiązanego, że nie wolno mu odebrać należności przypadających mu z tytułu zajętego udziału ani rozporządzać nim. Doręcza mu także odpisy tytułu wykonawczego oraz wniosku adresowanego do sądu rejestrowego.

Jeżeli egzekucja z udziału nie doprowadzi do pełnego pokrycia dochodzonej należności, organ egzekucyjny występuje do właściwego sądu rejestrowego o zarządzenie sprzedaży. Jeśli sąd zarządzi sprzedaż udziału, a umowa spółki nie zawiera ograniczeń zbycia udziału bądź je zawiera, jednak spółka nie występuje w terminach i na zasadach określonych w kodeksie spółek handlowych o oszacowanie wartości zajętego udziału albo wystąpi o takie oszacowanie, ale nie wskaże osoby, która nabędzie udział, albo osoba wskazana przez spółkę nie wpłaci organowi egzekucyjnemu ustalonej ceny, wówczas organ egzekucyjny sprzedaje zajęty udział, stosując odpowiednio przepisy o sprzedaży rzeczy ruchomych, z tym że jeżeli sąd rejestrowy dokonał oszacowania wartości zajętego udziału, organ egzekucyjny przyjmuje kwotę oszacowania jako cenę wywołania.

Jeżeli umowa spółki zawiera ograniczenia co do zbycia udziału i uzależnia je od zgody spółki, wówczas stosujemy uregulowania wynikające z umowy spółki, a w razie ich braku art. 182 kodeksu spółek handlowych.

W tym trybie naczelnik sprzedaje zwykle np. zajęte komputery, auta czy inne ruchomości. Egzekucji tej dokonuje poborca, podpisując protokół zajęcia. Każdą ruchomość oznacza symbolem ujawniającym zajęcie. W razie egzekucji ze środka transportu podlegającego rejestracji niezwłocznie zawiadamia właściwy organ prowadzący rejestrację o zajęciu. Poborca doręcza zobowiązanemu odpisy protokołu i tytułu wykonawczego.

W protokole zajęcia opisuje wszystkie zajęte ruchomości według ich cech oraz oznacza ich wartość szacunkową. Dłużnik może przedkładać mu rachunki i inne dowody świadczące o ich wartości szacunkowej. Wyceny dokonuje poborca bądź biegły skarbowy. Drugi sposób jest obligatoryjny, gdy chodzi o wyroby użytkowe ze złota, platyny, srebra, inne kosztowności, maszyny i inne urządzenia produkcyjne oraz środki transportu. Poza tym poborca ma prawo wyręczyć się biegłym zawsze, kiedy to uzna za uzasadnione. Wolno mu też zwrócić się do instytucji zajmującej się badaniem cen. Dłużnikowi, który nie zgadza się z oszacowaniem poborcy, przysługuje skarga w ciągu pięciu dni od daty zajęcia. W tej sytuacji organ egzekucyjny wzywa biegłego.

Zajęciu podlegają ruchomości znajdujące się zarówno we władaniu zobowiązanego, jak i innej osoby, jeżeli nie zostały wyłączone spod egzekucji lub od niej zwolnione. Również stanowiące współwłasność łączną spółki nieposiadającej osobowości prawnej lub współwłasność w częściach ułamkowych, której zobowiązany jest współwłaścicielem, pod warunkiem że pozostali współwłaściciele zgadzają się na sprzedaż takiej ruchomości.

W takiej sytuacji naczelnik po sprzedaży przekazuje każdemu z pozostałych współwłaścicieli uzyskaną kwotę odpowiadającą ich części ułamkowej we współwłasności lub udziałowi określonemu w umowie spółki. Jeżeli natomiast pozostali współwłaściciele nie wyrażą zgody na sprzedaż, wówczas organ egzekucyjny zajmuje udział zobowiązanego we współwłasności. Pozostałym współwłaścicielom przysługuje wtedy prawo pierwokupu. Jeżeli zamiar nabycia zajętego udziału zgłosi więcej niż jeden współwłaściciel, naczelnik sprzedaje udział temu, który zaoferuje najwięcej.

Po oszacowaniu zajętych ruchomości naczelnik sprzedaje w jednej z czterech form: licytacji publicznej; po cenie oszacowania podmiotom prowadzącym działalność handlową; przekazując do sprzedaży podmiotom prowadzącym sprzedaż komisową tego rodzaju ruchomości; przetargu ofert; z wolnej ręki. Wybór formy zależy od uznania organu egzekucyjnego, przy czym sprzedaż nie może nastąpić wcześniej niż siódmego dnia od daty zajęcia, chyba że chodzi o:

- ruchomości łatwo ulegające zepsuciu albo sprawowanie nad nimi dozoru lub ich przechowywanie oznacza koszty niewspółmierne do ich wartości,

- inwentarz żywy, a zobowiązany odmówił zgody na przyjęcie go pod dozór,

- zobowiązanie, na którego pokrycie organ egzekucyjny przyjął od zobowiązanego rolnika przelew jego należności za przyszłe dostawy towarowe, ale dostawy te z winy zobowiązanego nie zostały wykonane w terminie.

Wówczas sprzedaż może nastąpić bezpośrednio po zajęciu ruchomości.

O jej przeprowadzeniu organ egzekucyjny powinien poinformować w obwieszczeniu co najmniej trzy dni wcześniej, a w razie sprzedaży bez zachowania siedmiodniowego terminu od daty zajęcia – najpóźniej godzinę przed jej rozpoczęciem. Ogłasza to w miejscu, gdzie ma się odbyć licytacja, na tablicy ogłoszeń organu egzekucyjnego i w innych miejscach, gdzie uzna to za celowe.

Jeżeli sprzedaż nie następuje bezpośrednio po zajęciu ruchomości o szacunkowej wartości ponad 4500 zł, organ egzekucyjny zamieszcza ponadto obwieszczenie w prasie, zwłaszcza w dzienniku poczytnym w danej miejscowości. Odpis obwieszczenia o licytacji doręcza zobowiązanemu najpóźniej trzy dni wcześniej lub bezpośrednio przed licytacją (gdy chodzi o szybką sprzedaż).

Jeśli szacunkowa wartość ruchomości przekracza 4500 zł, przystępujący do licytacji musi złożyć wadium w wysokości 1/10 kwoty oszacowania. W licytacji nie mogą uczestniczyć:

- dłużnik,

- poborca skarbowy prowadzący licytację, jego małżonek i dzieci,

- pracownicy organu egzekucyjnego prowadzącego licytację, ich małżonkowie i dzieci, a jeżeli w danej miejscowości jest więcej organów egzekucyjnych – także ich pracownicy,

- osoby obecne na licytacji w charakterze urzędowym,

- osoby, które przekazały zajęte ruchomości na rzecz Skarbu Państwa, oraz członkowie ich rodzin (małżonkowie i dzieci).

Cena wywoławcza w pierwszym terminie licytacji wynosi 3/4 wartości szacunkowej. Jeżeli licytacja w pierwszym terminie nie dojdzie do skutku, ruchomości są sprzedawane w drugim terminie za połowę wartości szacunkowej. Sprzedaż nie może jednak nastąpić za cenę niższą od wywoławczej.

Licytacja jest prowadzona do chwili, gdy kwota uzyskana ze sprzedaży wystarczy na zaspokojenie egzekwowanych należności. Potem poborca ją przerywa, a naczelnik zwalnia pozostałe ruchomości spod zajęcia. Licytujący, któremu poborca przyznał własność, musi uiścić natychmiast po udzieleniu mu przybicia przynajmniej cenę wywołania lub przedłożyć poborcy czek potwierdzony wystawiony na organ egzekucyjny na kwotę wynoszącą co najmniej cenę wywołania ruchomości. Nabywca, który bezpośrednio po zakończeniu licytacji nie uiścił natychmiast po udzieleniu mu przybicia przynajmniej ceny wywołania lub nie przedłożył poborcy skarbowemu czeku potwierdzonego, a także gdy nie uregulował we wskazanym powyżej terminie reszty ceny, traci prawo wynikłe z przybicia oraz zwrot kwoty uregulowanej w czasie licytacji gotówką lub czekiem potwierdzonym. Nie może też brać dalszego udziału w licytacji. Traci ponadto złożone wadium. Jeżeli uczestnik licytacji nie uiści ceny lub nie przedłoży czeku potwierdzonego, wówczas poborca wznawia niezwłocznie licytację tej samej ruchomości i rozpoczyna ją od ceny wywołania.

Prawo własności zajętych ruchomości będących przedmiotem licytacji nabywa osoba, która zaoferowała najwyższą cenę, uzyskała przybicie i zapłaciła całą cenę w terminie.

Wierzyciel, zobowiązany oraz uczestnik licytacji mogą złożyć skargę podczas licytacji do protokołu. Rozpatruje ją organ nadzoru, wydając postanowienie w ciągu siedmiu dni od dnia jej zgłoszenia. Na postanowienie oddalające skargę służy zażalenie. Jeżeli organ nadzoru nie rozpatrzy skargi w ciągu siedmiu dni, nabywca może się zrzec nabytej rzeczy i żądać zwrotu zapłaconej ceny, jeśli rzecz ta nie została mu wydana. Nabywca nie może się domagać unieważnienia licytacji i nabycia ruchomości ani też obniżenia ceny jej nabycia z powodu jej wad, mylnego oszacowania lub z innej przyczyny. Organowi egzekucyjnemu lub organowi nadzoru wolno unieważnić licytację, jeżeli:

- została ona przeprowadzona z naruszeniem przepisów o jej publicznym charakterze, o cenie wywołania i nabycia oraz o wyłączeniu od udziału w licytacji,

- sprzedane ruchomości znajdują się jeszcze we władaniu nabywcy.

Jeżeli naczelnik przypuszcza, że w licytacji publicznej nie uzyska korzystnej ceny, sprzedaje ruchomość za zgodą wierzyciela i zobowiązanego w przetargu ofert. Cena wywoławcza wynosi wtedy 3/4 wartości szacunkowej. Każdy z zainteresowanych może złożyć jedną ofertę. Otwarcia ofert dokonuje powołana przez organ egzekucyjny komisja w miejscu i terminie określonym w ogłoszeniu o przetargu. O wyborze oferty decyduje kryterium ceny, a wynik przetargu ogłasza się niezwłocznie po otwarciu wszystkich ofert. Uczestnik, którego oferta została wybrana, jest zobowiązany niezwłocznie wpłacić cenę. Zapłata dokonywana jest na tych samych zasadach jak przy licytacji. Stosujemy tu też odpowiednio przepisy o wadium, zasadach uiszczania ceny nabycia, przyznawania własności oraz unieważnienia przetargu. Przetarg uważa się za niedoszły do skutku, jeżeli oferty nie zostały złożone przez co najmniej dwóch oferentów, a także gdy żaden z uczestników nie zaproponował nawet ceny wywołania.Zobowiązany, wierzyciel oraz uczestnik licytacji mogą zgłosić do protokołu skargę na naruszenie przepisów o przeprowadzaniu przetargu ofert. Jeżeli sprzedaż zajętych ruchomości w drodze przetargu ofert nie dojdzie do skutku, organ egzekucyjny sprzedaje je w drodze licytacji publicznej.

Organ egzekucyjny może sprzedać zajęte ruchomości z wolnej ręki, jeżeli nie zostały one sprzedane:

- w licytacji publicznej, jeżeli druga licytacja nie doszła do skutku,

- po cenie oszacowania podmiotom prowadzącym działalność handlową,

- podmiotom prowadzącym sprzedaż komisową tego rodzaju ruchomości,

- w przetargu ofert.

Cenę sprzedaży z wolnej ręki ustala sam, byle nie niższą od 1/3 wartości szacunkowej. W razie bezskuteczności sprzedaży za tę cenę w grę wchodzi cena stosowana przy skupie przedmiotów używanych lub skupie surowców wtórnych. Zajęte ruchomości, których organ egzekucyjny nie sprzedał, zwracane są zobowiązanemu.