Podejmowanie uchwał określających maksymalną liczbę zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na danym terenie to bardzo istotne narządzie w walce o ograniczenie dostępności i spożycia alkoholu. Nie zmienia to jednak tego, że jak każda uchwała samorządowa musi być zgodna z prawem. O tym, że radni, którzy nad nią pracują, nie mogą chodzić na skróty, przypomniał niedawno Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie w orzeczeniu z 1 lutego 2022 r.

Sprawa dotyczyła uchwały rady miejskiej z września 2018 r., którą ustalono dla miasta i gminy maksymalną liczbę zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych przeznaczonych do spożycia zarówno poza miejscem sprzedaży, jak i na miejscu. Ta jednak wzbudziła wątpliwości prokuratora, który w skardze do krakowskiego WSA zarzucił jej istotne naruszenie prawa, m.in. rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej. W jego ocenie rada, uchwalając maksymalną liczbę zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych, działała w sposób arbitralny, bez uprzedniego uzasadnienia projektu uchwały wymaganego przepisami. W uzasadnieniu projektu zaskarżonej uchwały wskazano jedynie, że powodem nowelizacji dotychczasowych uchwał była nowelizacja ustawy o wychowaniu w trzeźwości oraz opinie jednostek pomocniczych gminy – sołectw. Nie wiadomo więc, dlaczego dopuszczona ilość zezwoleń – łącznie 660 – jest odpowiednia i czy wpłynie na ograniczenie dotychczasowego spożycia alkoholu.

WSA unieważnił uchwałę. Zgodził się, że uchwalając maksymalną liczbę zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych na terenie gminy, rada nie ma pełnej swobody. Przy czym zwrócił uwagę, że wyrażone w ustawie cele, związane z ograniczeniem nadmiernej dostępności alkoholu, zwłaszcza dla młodzieży, nie są tylko postulatami politycznymi, lecz mają charakter wiążących norm prawnych.

Sąd zauważył co prawda, że obowiązek sporządzenia uzasadnienia uchwał podejmowanych przez radę gminy nie został przez ustawodawcę wprost ustanowiony, ale nie można kwestionować potrzeby przedstawienia przez radę motywów, jakimi kieruje się przy ich podejmowaniu. Na jednostkach samorządu terytorialnego ciąży obowiązek uzasadniania wszelkich rozstrzygnięć, w tym aktów prawa miejscowego. Uzasadnienie uchwały warunkuje bowiem możliwość jej kontroli. A brak sporządzenia uzasadnienia uchwały może w konkretnej sytuacji prowadzić do stwierdzenia jej nieważności.

Zdaniem WSA w spornej sprawie brak uzasadnienia sprawia, że nie jest możliwe poznanie przyczyn ustalenia maksymalnej liczby zezwoleń na sprzedaż alkoholu, bo nie sposób ustalić, jakie były merytoryczne powody podjęcia uchwały. Sąd podkreślił przy tym, że tak zasadniczego uchybienia organ nie konwalidował w odpowiedzi na skargę. Przebieg procedury uchwałodawczej również nie dostarcza koniecznej wiedzy o uwarunkowaniach decyzji rady przyjętych zaskarżoną uchwałą. Wyrok nie jest prawomocny.

Sygnatura akt: III SA/Kr 856/21