Działalność socjalna obejmuje m.in. organizowanie i finansowanie przez pracodawcę różnych form wypoczynku osób uprawnionych do korzystania z „socjalu", m.in. pracowników i członków ich rodzin. Zatem zakładowy fundusz świadczeń socjalnych (zfśs) może być źródłem dopłacania do wakacji nie tylko etatowców, ale też ich pociech, jeżeli regulamin funduszu zawiera takie opcje pomocy.

Nie ma znaczenia, czy rodzina będzie odpoczywać w kraju, czy za granicą. Ważne natomiast, żeby udzielając dopłaty, zachować kryteria socjalne, a więc poprzedzić decyzję o przyznaniu świadczenia analizą indywidualnej sytuacji życiowej, materialnej pracownika i jego rodziny (art. 8 ustawy z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, tekst jedn. DzU z 28 maja 2012 r., poz. 592 ze zm.).

Niższy dochód na osobę powinien przy tym uprawniać do wyższego dofinansowania. Taka jest żelazna idea funkcjonowania zfśs. Wszyscy nie mogą liczyć na takie same pieniądze, bo znikome jest prawdopodobieństwo, że cała załoga znajduje się w identycznym położeniu rodzinnym czy majątkowym.

Z funduszem taniej

Dofinansowanie z zfśs do wypoczynku dziecka pracownika opłaca się zarówno pod względem podatkowym, jak i składkowym. Po pierwsze wszelkie świadczenia pochodzące ze środków przeznaczonych na cele socjalne w ramach zfśs są wolne od składek (§ 2 ust. 1 pkt 19 rozporządzenia MPiPS z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (DzU nr 161, poz. 1106 ze zm.). Zatem również dopłata do letnich ferii dziecka czy całej rodziny pozostanie nietknięta przez ZUS, bez limitu kwotowego.

Po drugie również fiskus nie chce podatku. Zwolnienie obejmuje jednak dopłaty jedynie na rzecz wypoczynku dzieci i młodzieży do lat 18 i po spełnieniu kilku dodatkowych przesłanek, które muszą wystąpić łącznie.

Wolne od PIT są dopłaty do: wypoczynku zorganizowanego przez podmioty prowadzące działalność w tym zakresie, w formie wczasów, kolonii, obozów i zimowisk, w tym również połączonego z nauką, pobytu na leczeniu sanatoryjnym, w placówkach leczniczo-sanatoryjnych, rehabilitacyjno-szkoleniowych i leczniczo-opiekuńczych, oraz przejazdów związanych z tym wypoczynkiem i pobytem na leczeniu dzieci i młodzieży do lat 18:

? z funduszu socjalnego, zfśs oraz zgodnie z odrębnymi przepisami wydanymi przez właściwego ministra – niezależnie od ich wysokości,

? z innych źródeł – do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 760 zł.

Tak stanowi art. 21 ust. 1 pkt 78 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn. DzU z 3 kwietnia 2012 r., poz. 361 ze zm.; dalej updof).

Ulga podatkowa

Dopłata podlega więc zwolnieniu od podatku dochodowego, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki:

1. wypoczynek jest zorganizowany – w grę wchodzą wszelkie formy z wyjątkiem takich jak: wczasy pod gruszą, pobyt u rodziny oraz wypoczynek organizowany na własną rękę w hotelach, pensjonatach, domach wczasowych, wynajmowanych kwaterach,

2. organizatorem wypoczynku jest podmiot prowadzący działalność w tym zakresie, tj. mający formalno-prawne umocowanie do wykonywania usług związanych z wypoczynkiem m.in. dzieci i młodzieży – w zakresie działalności gospodarczej lub statutowej (biura podróży, kościoły, szkoły, fundacje, gospodarstwa agroturystyczne z przygotowaną bazą noclegowo-rekreacyjną),

3. forma wypoczynku nie odbiega swoim charakterem od wymienionych, czyli takich jak wczasy, kolonie, obozy lub zimowiska, w tym zielone szkoły,

4. dopłata dotyczy dzieci i młodzieży, które nie ukończyły 18. roku życia.

Ponadto do zastosowania zwolnienia podatkowego niezbędne jest posiadanie dokumentu, z którego powinno jednoznacznie wynikać, kto jest organizatorem wypoczynku, kto z niego korzystał, jaka była ich forma i okres ich trwania, ile wyniósł wydatek na ten cel. Mogą to być faktury VAT, rachunki, dowody wpłat KP, przelewy bankowe czy przekazy pocztowe.

Przykład

W lipcu br. pracownik otrzymał z zfśs dofinansowanie do wczasów rodzinnych, wykupionych w biurze podróży. Kwota dopłaty na 3-osobową rodzinę (dwoje rodziców i 11-letnie dziecko) wyniosła łącznie 1500 zł – po 500 zł na głowę. W tym roku pracownik nie otrzymał jeszcze żadnych innych świadczeń socjalnych. Okazał pracodawcy umowę zawartą z biurem oraz wyciąg bankowy potwierdzający częściową wpłatę. Wobec tego struktura podatkowo-składkowa wygląda następująco:

? kwota 500 zł dopłaty na dziecko – w pełni zwolniona z podatku dochodowego i składek na ZUS,

? kwota 1000 zł na pracownika i żonę – w pełni wolna od składek, opodatkowana w wysokości 620 zł, tj. jako nadwyżka ponad limit 380 zł (1000 zł – 380 zł).

Pracownik otrzymał to dofinansowanie 10 lipca razem z pensją za czerwiec, które wynosi 1950 zł. Ma prawo do podstawowych kosztów uzyskania i do stosowania kwoty zmniejszającej zaliczkę na podatek (złożył PIT-2).

Sposób rozliczenia przychodów wypłaconych 10 lipca

.

 

LISTA PŁAC LIPIEC/2013

Poz.

Co liczymy

Kwota (zł)

1.

Wynagrodzenie za pracę

1950

2.

Dofinansowanie wypoczynku dziecka

500

3.

Dofinansowanie wypoczynku pracownika i małżonki

1000

4.

Dofinansowanie wypoczynku podlegające opodatkowaniu

620

5.

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

1950

6.

Składki na ubezpieczenia społeczne (poz. 5 x 13,71 proc.)

267,35

7.

Podstawa wymiaru składki zdrowotnej (poz. 5 – poz. 6)

1682,65

8.

Składka zdrowotna:
a) do zapłaty do ZUS (poz. 7 x 9 proc.)
b) do odliczenia od zaliczki na podatek (poz. 7 x 7,75 proc.)


151,44


130,41

9.

Podstawa opodatkowania: (poz. 1 + poz. 4) –
– poz. 6 – koszty 111,25 zł; po zaokrągleniu

2191

10.

Zaliczka na podatek dochodowy:
a) wyliczona (poz. 9 x 18 proc.) – 46,33 zł
b) do zapłaty (poz. 10a – poz. 8b); po zaokrągleniu


348,05


218

11.

Kwota netto
(poz. 1 + poz. 2 + poz. 3) – (poz. 6 + poz. 8a + poz. 10b)

2813,21

Wszystkie dzieci nasze są

W treści zwolnienia z podatku ustawodawca nie zastrzegł, że chodzi tylko o dziecko własne podatnika. Ulga obejmuje zatem również dopłaty na dzieci przysposobione.

Ponadto zwolnienie nie zostało ograniczone tylko do dopłat na dzieci osób mających status „pracownika". Jeżeli wśród uprawnionych do korzystania z zasobów zfśs są np. zleceniobiorcy, to dopłata do wypoczynku dziecka wykonawcy zlecenia również może pozostać bez podatku (przy spełnieniu pozostałych warunków).

Gdyby zwolnienie kierowane było tylko do dzieci pracowników, to wyraźnie wynikałoby to z ustawy, tak jak w przypadku świadczeń z zfśs zwolnionych z podatku do wysokości 380 zł na rok podatkowy. Ta ulga wynika z art. 21 ust. 1 pkt 67 updof i jest adresowana wyłącznie do pracowników. Może mieć zastosowanie także do wakacyjnego świadczenia dla dorosłych, np. rodziców dziecka.